Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 17-01-2019

Veilingen

betekenis & definitie

Veilingen - noemt men in de groenteteelt de door tuinbouwvereenigingen georganiseerde publieke verkoopplaatsen, waar de producten bij afslag worden verkocht. Ook bij den handel in fruit en bloemen is dit stelsel, zij het dan ook minder algemeen, in gebruik. De eerste v. werd in ons land opgericht in het jaar 1887 en wel in de Noord-Hollandsche gemeente Broek op Langedijk. Spoedig daarna werden eveneens in het Westland enkele veilingen gesticht.

In 1897 bedroeg het totaal aantal in ons land 15, in 1907 78 en in 1917 was dat getal tot 172 geklommen. Uit deze cijfers blijkt reeds, dat het verkoopstelsel, dat in de hier bedoelde v. belichaamd is, zich in de jaren na 1897 snel heeft ontwikkeld. Nog meer echter dan het getal is de grootte van den aan voer in de latere jaren toegenomen. In 1907 bedroeg n.l. de totale omzet op alle 78 v. te zamen omstreeks 81/4 millioen gulden en in 1917, dus 10 jaar later, werd in totaal op de 172 v. voor bijna 113 millioen gulden aangevoerd. De oorzaak van het feit, dat dit stelsel van verkoop zich zoo sterk ontwikkeld heeft, moet wel voornaamlijk worden gezocht in de omstandigheid, dat wij hier met een coöperatieven vorm van verkoop te doen hebben. Elke groentenkweeker handelt niet meer op zichzelf, maar in elke streek vormen de gezamenlijke kweekers één organisatie, waarvan de verkoop uitgaat. Hierdoor wordt de onderlinge concurrentie als factor van prijsverlaging uitgeschakeld, daar de verkoop van alle producten uit de streek in één hand is gebracht. Verder wordt de verkoop, zoowel als de sorteering, het gewicht enz., reglementair geregeld.

Tegen knoeierij, van welken aard ook, wordt zorgvuldig gewaakt, zoodat de soliditeit van den handel vergroot wordt. Doordat alle producten worden aangevoerd op één punt, is het voor de handelaren gemakkelijk steeds elke gewenschte hoeveelheid aan te schaffen, terwijl de v. gewoonlijk gelegen zijn aan goed ingerichte laadplaatsen, waardoor de verzending naar alle deelen van binnen- en buitenland snel kan geschieden. Technisch hebben de v. in de laatste jaren eveneens groote verbeteringen ondergaan en wel voornamelijk door de invoering van den automatischen afslager.Vroeger werd n.l. geveild op dezelfde wijze als bij den bekenden vischafslag. Een der beambten, de afslager, begon den verkoop door het vragen van een hoog en eenheidsprijs, b.v. f 25.— per 100 bos wortelen. Werd daarvoor niet gemijnd, dan vroeg hij 24, 23, 22 gulden en daalde, zoo noodig, ook verder tot een steeds lager bedrag, totdat één der handelaren „mijn” riep. Deze had dan de partij gekocht tegen den eenheidsprijs, dien de afslager het laatst had uitgesproken. Dikwijls gaf dit echter tot veel oneenigheid en geharrewar aanleiding, doordat vaak 2 of meer koopers elk voor zich beweerden het eerst te hebben gemijnd. Wie gelijk had, was niet altijd gemakkelijk uit te maken.

Tegenwoordig maakt men echter gebruik van een automaat, die meestal electrisch gedreven wordt. Aan de buitenzijde bestaat die uit een groote wijzerplaat, die aan den omtrek voorzien is van een reeks cijfers. Langs deze in een cirkel geplaatste cijferreeks beweegt zich, als de automaat in werking wordt gesteld, in een regelmatig tempo, een groote wijzer, telkens een bepaald cijfer aanwijzende. Vóórdat nu de verkoop begint, wordt bepaald, of de cijfers voorstellen guldens, kwartjes, dubbeltjes, stuivers of centen. Zal nu een partij groenten worden verkocht, zoo plaatst men den wijzer op een hoog cijfer, hetwelk den prijs per 100 stuks, 100 K.G., 100 bos enz. moet voorstellen.

Nu wordt het toestel in werking gesteld en de wijzer beweegt zich regelmatig over de plaat, telkens een lager cijfer aanduidende. Is de wijzer aangeland op een punt, waarbij een der koopers meent tegen dien prijs winst te kunnen maken, zoo drukt hij op een knop bij zijn zitplaats en onmiddellijk blijft de wijzer staan, aldus den prijs, waarvoor gekocht is, duidelijk aangevende. Tegelijk wordt op een groot nummerbord, naast den automatischen afslager, een nummer helder verlicht. Dit is hetzelfde nummer, dat voorkomt naast den knop, waarop de kooper gedrukt heeft, zoodat dus ook de kooper automatisch wordt aangeduid. Verschillen over de vraag, wie het eerst gemijnd heeft, komen dus niet meer voor.

< >