Pigmentdruk, - oorspronkelijk kooldruk genaamd, is een photographisch afdrukprocédé, dat berust op de door Fox Talbot (1852) ontdekte eigenschap van mengsels van gelatine en bichromaten, door het licht onoplosbaar te worden. Door de toevoeging van roet aan dergelijke mengsels, waarvoor ook elke andere verfstof kan genomen worden, heeft A. L. Poitevin het eerst (1855) pigmentdrukken gemaakt. Daar de gelatine van bovenaf,waar het licht indringt, onoplosbaar wordt, en alleen dus de donkere partijen tot aan de papieronderlaag onoplosbaar worden, verliezen bij de ontwikkeling, die bestaat in het oplossen van de niet belichte deelen met warm water, de halftinten en lichten hun samenhang met het papier en drijven -weg. Deze moeilijkheid, het eerst ontgaan door belichting door het papier heen, is op voorstel van H. W. Vogel opgelost door het belichte papier, alvorens het te ontwikkelen, met de gelatinelaag op een passend geprepareerd papier te kleven.
Bij de ontwikkeling, waarbij het oorspronkelijke papier loslaat, ontstaat nu een beeld met halftinten, waarbij echter rechts en links zijn verwisseld (enkelvoudige overdracht). Wenscht men een beeld, dat in dit opzicht natuurgetrouw is, dan moet het nog eens op eenzelfde wijze op een nieuwe onderlaag, die dus sterker moet kleven, worden overgebracht (dubbele overdracht). Daar het beeld uit kleurstof met bindmiddel bestaat, kan men absoluut onvergankelijke beelden van willekeurige tint verkrijgen,die bovendien gemakkelijk op eiken gewenschten ondergrond kunnen worden overgebracht. De fijnheid van korrel en schitterende gradatie, vooral in de schaduwpartijen, waardoor alles wat in het negatief aanwezig is, ook in den afdruk tot zijn recht komt, maakt dep. tot een geliefd procédé, zoowel voor het fijnere photographische werk als voor de vervaardiging van lantaarnplaten, niet alleen voor projecties, maar ook als middel tot het maken van vergroote negatieven. Door overbrenging op porselein van p., waaraan in plaats van verfstoffen iridiumoxyd is toegevoegd, en inbranden van het beeld, kunnen emailbeelden worden vervaardigd. Ook de photogravure berust op de p. De ozotypie en het ozobroomproces zijn variaties van den p. op de analoge eigenschappen van mengsels, waarin de gelatine door eiwit, gom, dextrine of stijfsel zijn vervangen, ontstaan een aantal procédés, die als autotypie, zincographie en gomdruk bekend zijn.
