Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 12-01-2019

Object

betekenis & definitie

Object - heet in de filosofie in ’t algemeen datgene, waarop de geestelijke werkzaamheid van het voorstellen, denken en willen gericht is, terwijl onder Subject verstaan wordt het voorstellende, denkende, willende wezen zelf, het Ik. In overeenstemming hiermede heet objectief, datgene wat aan het voorgestelde en gedachte voorwerp of ding op zichzelf eigen is, subjectief daarentegen de door den aard van het subject bepaalde voorstelling. Denkt men zich nu het voorgestelde ding als onafhankelijk van het voorstellende Ik bestaande, dan wordt het een moeilijke vraag, hoe het Ik er zeker van zijn kan, dat zijn voorstelling met het voorgestelde overeenstemt.

Over de oplossing van dit probleem, zie KANT. — Een oordeel kan men dan objectief noemen, wanneer het vrij van het (in engeren zin) subjectieve, individueele, zonder persoonlijk-eenzijdige partijdigheid, vooroordeelen en hartstochten, zuiver op grond van gegeven feiten is gevormd. — Bij de Scholastieken en nog later (zelfs bij Descartes) beteekenen de termen objectief en subjectief ongeveer het omgekeerde van wat wij er nu mee bedoelen. Het „objectieve zijn” vormde een tegenstelling tot het werkelijk Zijn, als het aan de voorstelling ten grondslag liggende (subjectum = het onderliggende) en beteekende dus het bloote zijn der voorstelling.