Memel - 1) Oostzeehaven in Oost-Pruisen, 22.000 inw., aan het 6 M. diepe „Memeler Tief”, Duitschlands Noordelijkste zeehaven. M. is ontstaan als bescherming van den weg, die tot in de 19e eeuw van Koningsbergen over de Koersche landtong (Nehrung) naar Rusland leidde. Later werd het stapelplaats voor het Russische hout, dat over den Njemen werd afgevoerd.
Nog is dit het belangrijkste uitvoerartikel. In ’t begin der 19e eeuw was in M. veel reederij, maar de overgang van zeil- en stoomvaart maakte daaraan een einde in verband met ongunstige haventoestanden en dichtslibbing van het Koersche Haff. Bij den vrede van Versailles moest Duitschland stad en district Memel ter beschikking der gealliëerden stellen, wier bedoeling het is dit gebied bij Litauen te voegen (de meerderheid der bevolking zijn Litauers). 2) rivier, zie NJEMEN.