Koningsbergen - Duitsch Königsberg, 263.000 inw., hoofdstad van de provincie Oost-Pruisen, aan den Pregel, met de zee door een 6½ M. diep kanaal verbonden. Bovendien is het de Pruisische kroningsstad. K. is ontstaan, waar met behulp van een vroeger eiland men nog over den Pregel kon komen vóór het haff. Het oudste stadsdeel sluit zich bij het slot aan, de twee andere steden waren ten Z. van Kneiphof met den Dom op een eiland tusschen Pregelarmen en Löbenicht in ’t O. Eenigszins straalvormig loopen nog van de 3 oude stadskernen de straten naar een in 1624—34 gebouwden muur.
Ook is de stad haven voor het Memelgebied, waarmede zij verbinding heeft door de Deime en het Koersche Haff. K. heeft met zijn haven Pillau wat meer handel dan Danzig; dit zou komen, doordat het 110 K.M. dichter is hij het West-Russische kruispunt van spoorwegen Kowel. Door uitbaggering van het Frische Haff kunnen groote zeeschepen vóór de stad komen. De uitvoer van koren en hout leed den laatsten tijd zeer door de hooge toltarieven aan de grens; het zeeverkeer breidt zich niet uit, de vaartuigen, die kolen, ijzer, petroleum, levensmiddelen en voor Rusland thee brengen, vinden te weinig retourlading. De reederij ging de vorige eeuw achteruit.
