Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 24-01-2019

Grenenhout

betekenis & definitie

Grenenhout - hout van den mast- of pijnboom, hier te lande meestal grove den genoemd (Pinus sylvestris), het is verwant aan het dennen- en vurenhout, maar onderscheidt zich hiervan door een grooter harsgehalte; het heeft ook een grooter soortelijk gewicht. Een bijzonder kenmerk van het g. is voorts de tegenstelling in kleur van het kern- en spinthout: het kernhout is roodachtig, het spint is wit. Bovendien is g. kenbaar aan zijn helder bruine noesten en den sterken geur, dien het heeft, als gevolg van zijn groot harsgehalte. Gemakkelijk is deze te constateeren bij de krullen, die van het hout geschaafd worden.

Het g. uit de inlandsche bosschen wordt voor timmerhout weinig gebruikt, het is te dun voor zaaghout en wordt grootendeels gebruikt voor heipalen, perkoenen en mijnhout. Het hier in de bouwvakken bekende g. komt uit Zweden of Rusland, bekende uitvoerhavens zijn Sundsvall in Zweden, Riga, Archangel en Onega in Rusland. Men noemt dit Noorsch gr. Ook uit Duitschland komt echter g. zoowel van de Oostzee als van de Main, dat in qualiteit het Danziger en Memelsche g. overtreft. Het g. wordt hier voor timmerhout veel gebruikt, vooral voor werkstukken, die aan de buitenlucht zijn blootgesteld, zooals kozijnen, ramen, buitendeuren en buitenbetimmeringen. Het laat zich gemakkelijk bewerken en is zeer duurzaam.

Het harsgehalte is niet zoo groot als in Am. g. en geeft dan ook geen bezwaren bij het schilderen van het hout. Het g. wordt bezaagd en als ronde of boschkant beslagen balken ingevoerd. Een zeer courante afmeting van het buitenlandsche bezaagd g. is de badding. Het is gemakkelijk te verwerken, spec. gew. gemiddeld 0,944 groen en versch, en 0,583 winddroog. Trekweerstand: 720 K.G./ c.M.2 ; Drukweerstand : 246 K.G./c.M.2; Schuifweerstand: 61 K.G./c.M.2 in de richting der vezels. Toe te laten spanningen: trek 100 K.G./ c.M.2 ; druk 60 K.G./c.M.2 ; afschuiving 10 K.G./ c.M.2 // vezels; afschuiving 60 K.G./c.M.2 / vezels.