Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 24-01-2019

Gidsfossielen

betekenis & definitie

Gidsfossielen - of gidsversteeningen, versteeningen, welke in het bijzonder geschikt zijn om den ouderdom van lagen of lagencomplexen te bepalen. Zij zijn belangrijker naarmate zij in grooteren getale en met grootere standvastigheid in de lagen van bepaalden ouderdom voorkomen, waar deze lagen ook op aarde worden aangetroffen. Daar een dier of plant slechts leven kan onder bepaalde omstandigheden, kunnen wij een g., ook bij zeer algemeene verbreiding, slechts verwachten in een bepaalde faciës van de betreffende formatie. Het productieve carboon, afgezet op het vaste land, herkent men aan zijn landplanten, de in dien zelfden tijd in zee gevormde fusulinenkalk aan haar foraminiferen.

Om g. te zijn, behoeft een fossiel niet juist in een bepaalde laag alléén voor te komen; het kan nl. geschieden, dat het door zijn talrijkheid de laag karakteriseert, doch minder veelvuldig, bovendien in jongere of oudere afzettingen voorkomt. Atrypa reticularis komt bijv. voor in het boven-siluur en in het devoon. Bittium reticulatum is karakteristiek voor de Nederlandsche eemzone, maar leeft elders ook nu nog. Een ouderdomsbepaling, welke op de talrijkheid van een g. berust, is minder zeker dan wanneer het bloote voorkomen van een fossiel reeds den doorslag geeft. Meestal zijn alleen bepaalde soorten als g. kenmerkend, echter kan ook een geheel geslacht of zelfs een familie een meer of minder groot laagcomplex karakteriseeren. Graptolieten en trilobieten zijn karakteristiek voor het palaeozoicum; familiën, geslachten of soorten hiervan voor bepaalde formaties, afdeelingen, trappen, zones of lagen dezer aera; ammonieten komen slechts in het palaeozoicum en mesozoicum voor; vele onderdeelen van deze laatste aera worden door bepaalde ammonieten gekenmerkt; zoogdierresten vindt men voor het eerst na de jongste lagen van de trias, bepaalde onderdeelen van het tertiair en van het diluvium zijn door bijzondere zoogdiervormen te onderscheiden.

< >