Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 13-12-2018

Dynamometer

betekenis & definitie

Dynamometer, - toestel tot het meten van krachten, hetzij door de spanning van een veer te meten, of wel als bij arbeidswerktuigen door te bepalen het verschil in de spanning in de beide einden van een transmissie- of drijfriem. De d. kan ook gebruikt worden voor het meten van den arbeid, die door een werktuig wordt afgegeven of opgenomen, door de kracht te bepalen aan den omtrek van een schijf en deze kracht te vermenigvuldigen met de snelheid per tijdseenheid. Als zoodanig dienen de transmissie- of riemd. en de remd. Bij deze laatste is de te meten kracht de wrijvingsweerstand aan den omtrek van een schijf of wiel, geplaatst op een as, welke door het krachtswerktuig gedreven wordt.

De remd., waarvan een der oudste en meest toegepaste is de rem van Prony, wordt gebruikt voor het meten van het effectief vermogen van stoom- en verbrandingswerktuigen. Zie REMMEN, STOOMWERKTUIGEN. Voor groote stoomwerktuigen, o.a. bij scheepsmachines e.d., worden remd. gebruikt, waarbij de wrijvingsweerstand wordt opgewekt door een groot aantal ijzeren schijven snel te laten draaien in een bak gevuld met water, waarbij een groote weerstand te overwinnen is. — In de geneeskunde noemt men d. een uit een gebogen stalen veer bestaand toestel, dat in de hand wordt toegeknepen ter bepaling van de spierkracht. Vooral in de neurologie wordt de d., om spierverzwakking aan te toonen, veelvuldig gebruikt.

< >