Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 17-01-2019

Bab-el-Mandeb

betekenis & definitie

Bab-el-Mandeb - (Poort der Weeklacht), de 26 K.M. breede zeeëngte tusschen Arabië en Afrika, waardoor de Roode Zee met de Golf van Aden en daardoor met den Indischen Oceaan in gemeenschap staat. Twee vulkaankegels (Ras-el-Menheli of het voorgebergte M.), die bijna loodrecht in zee neerdalen, vormen hier de Z.W. punt van Arabië. Aan de Afrikaansche kust treedt op het smalste gedeelte der straat evenzoo een voorgebergte op, Ras Sedjan of Hemmar el-Sean geheeten, een 4 K.M. lange vulkanische, hoomvormig uitstekende rotsmassa, door een kleine landtong met het vasteland verbonden, waardoor een 18 M. diepe, voor den Noordenwind beschutte, strategisch belangrijke bocht wordt gevormd.

Tusschen beide voorgebergten bevindt zich de door verschillende kleinere eilandjes nog meer vernauwde ingang dezer straat; het grootste dezer eilanden, Perim, ligt 4 K.M. van de Arabische kaap en deelt den ingang in twee kanalen, het Ooster- of Kleine Kanaal (Bab-el-Menheli of Bab Iskender), ruim 374 K.M. breed, en het Wester- of Groote Kanaal (Dacht el-Meium), 20 KM. breed. Ongeveer 14 K.M. ten Z. van Perim liggen zeven hooge vulkanische klippen, de Zeven Broeders (Sabah-eilanden). Door het bezit van het eiland Perim beheerscht Engeland beide kanalen; aan de Afrik, kust heeft Frankrijk het etablissement Djibouti.

In de omgeving van de Straat B. en in de Straat zelf is vooral gedurende den Z.-W.-moesson van den Indischen Oceaan (Mei-September) eene scherpe daling van de watertemperatuur waarneembaar, veroorzaakt door opkomend dieptewater. In Juni, Juli, Augustus en September stroomt het water uit de Roode Zee naar de Golf van Aden, in de andere maanden in tegenovergestelde richting; de moessons van den Indischen Oceaan verklaren dit verschijnsel. De voorstelling, welke Krümmel van het stroombeeld in de diepte geeft, zal herziening behoeven, aangezien hij aanneemt, dat het oppervlaktewater voortdurend naar binnen stroomt. De straat is 198 M. diep, de stroomsnelheid bereikt, wanneer getijstroom en zeestroom samenwerken, soms eene snelheid van 2.8 mijl of 6 K.M. per uur, het maandgemiddelde van den inof uitvloeienden stroom bereikt geen grooter snelheid dan 7.5 mijl of 13.5 KM. in 24 uur.