Arminius - zoon van Segimer, vorst der Cheruskers; hij werd geb. omstreeks 17 of 16 v. C.; als jongeling diende hij in het Romeinsche leger en ontving van Augustus het Romeinsche burgerrecht en het ridderschap. Omstreeks dezen tijd werd Publius Quinctilius Varus door Augustus aan het hoofd der Romeinsche legioenen in Germanië geplaatst, een trotsch, ruw, hebzuchtig man, die met de Germanen niet wist om te gaan en hen door het invoeren van Romeinsche wetten en allerlei strenge en harde maatregelen zoo zeer verbitterde, dat zij tot een opstand dreigden te komen. Arminius zocht met opzet hem op dezen weg te doen voortgaan, sloot zich in schijn steeds nauwer aan bij de Romeinen, terwijl hij in ’t geheim zijne landgenooten opruide, hunne opperhoofden in een verbond tegen de vreemde overheersching vereenigde en door een gewaanden opstand Varus er toe dwong, zijn leger te verspreiden. Wel werd het plan door Segestus, vorst der Chatten en vader van Arminius’ latere gemalin Thusnelda, aan de Romeinen verraden, doch Varus sloeg er geen geloof aan, trok met zijne beste troepen door woeste, wilde streken tegen de vermeende opstandelingen op en werd in het Teutoburgerwoud, nabij de Lippe, eensklaps door de Germanen overvallen (9 n.C.). Varus, den ondergang van zijn leger voorziende, stortte zich in zijn zwaard, het leger werd bijna geheel vernietigd, slechts enkelen ontkwamen.
Augustus en geheel Rome waren als verlamd van schrik; de Keizer zou zelfs in de eerste ontsteltenis zijn kleederen hebben verscheurd en zich dagen lang hebben opgesloten, gedurig uitroepende: Varus, Varus, geef mij mijne legioenen weer! (Vare, Vare, redde mihi legiones meas!). De Germanen wisten echter van hunne overwinning geen gebruik te maken. De Romeinen wierven nieuwe legers en Arminius verdedigde zich tegen hun veldheer Germanicus met moed en geluk, overwon ook het bondgenootschap der Markomannen onder Marbod, in Oostelijk Duitschland, hetwelk de vrijheid der Germanen niet minder bedreigde dan de Romeinen, doch toen hij later verdacht werd ook in vredestijd naar de heerschappij te streven, werd hij in den ouderdom van 37 jaren door sluipmoord omgebracht. Het optreden van A. heeft intusschen den Romeinen belet, hun rijk met een nieuwe provincie tusschen Rijn en Weser of Elbe uit te breiden. Over de juiste ligging van de plaats van den zgn. Varusslag bestaat geen zekerheid, wel een uitgebreide litteratuur. De bronnen voor zijne geschiedenis zijn Veil.
Patere. II 118 en Tacitus Ann. I en II. Zie verd. Knoke, Die Kriegszüge des Germanicus in Deutschland (1887) en van denzelfde: A. der Befreier Deutschlands (1909). Dat de naam Arminius niet = Hermann, staat thans wetenschappelijk wel vast.
