Amethyst - violet gekleurde variëteiten van kwarts, tezamen met bergkristal en troebelen kwarts, op gangen en holten (Amandels) in gesteenten; ook als rolsteen. De holten en de afzonderlijke kristallen in den regel van bescheiden afmetingen, een enkele maal is echter in de Serro do Mar in de Braz. prov. Rio Grande do Sul een Amandel gevonden van reusachtige afmetingen 10 x 6 x 3 M, met een inhoud van 35.000 K.G. aan a. De inhoud van deze holte was in 1902 op de tentoonstelling te Düsseldorf opgebouwd in den vorm van een grot. De kleur wordt wellicht veroorzaakt door een klein mangaangehalte, zij verdwijnt bij verhitting en gaat over in geel.
Doorschijnende en voldoende donker gekleurde a. wordt als (half)edelsteen geslepen; daarvoor zijn meestal alleen de bovenste koppen der kristallen bruikbaar. Minder fraaie, vlekkig gekleurde a. wordt tot kleine kunstvoorwerpen geslepen zooals cachets. Hoewel a. zeer verbreid is in de natuur, komt slijpbaar materiaal alleen van Brazilië en Uruguay, Mursinka in den Oeral, en Ceylon, waar het als rolsteen samen met andere edelsteenen gewonnen wordt. — Tegen verwisseling met glas beschermt de afwezigheid van dubbele breking bij glas. Zoogen. Oostersche a. is saffier en heeft met a. niets te maken.
