Bergkristal - mineraal; de kleurlooze, volkomen doorzichtige var. van kwarts*; een onregelmatig begrensd stuk bergkristal, gelijkt op een stuk hel der glas of op ijs; daarvoor is het ook, zelfs nog in de middeleeuwen, gehouden. Men meende, dat het op de hoogste toppen der Alpen, waar het gevonden wordt, zóó sterk bevroren was, dat het niet meer kon smelten. Men vindt het in, prachtige zuilvorm. kristallen, tot schilderachtige groepen vereenigd, op spleten en holten van graniet en gneis b.v. in de Alpen. Daar gaan de kristalzoekers of „Strahler” ze zoeken.
Een enkele maal hebben deze het geluk gehad eenige ware kristalkamers of -grotten te ont dekken, die vele duizenden K.G. bergkristal leverden, waaronder enkele kristallen van reusachtige afme tingen tot bijna 1000 K.G. toe. Meestal zijn zij ech ter veel bescheidener van omvang. Een bekende vindplaats is Bourg d’Oisans in de Dauphiné, Frankrijk. Door de verweering van het gesteente los gekomen, geraken de B. als rolsteenen in de rivieren en in het vlakke land (Lochemsche dia manten). De B. uit de Alpen en van andere Europ. vindplaatsen (Rijnkiezels) werden vroeger als goed koope edelsteen gebruikt; sedert Madagaskar en Braz. uitmuntend materiaal leveren in grootere stukken dan gemeenlijk de Europ. vindplaatsen, worden deze nauwelijks, meer ontgonnen.
B. wordt minder dan vroeger als siersteen gebruikt; sedert de verbetering der glasindustrie in het geheel niet meer tot vazen, bekers enz. verwerkt, daar entegen gebruikt voor lenzen in kijkers, brille glazen, in Röntgenapparaten wegens de geringe absorptie, die Röntgenstralen in kwarts onder vinden, enz. Als edelsteen gebruikt, geeft men hem gaarne den naam van simili-diamant (similis (Lat.) = gelijk) en spreekt van Arkansas-, Iersche-, Paphos-diamanten, van diamanten van Fleurus, Bristol, Wight, Quebec, enz. Ook niet zelden met andere kleurl. edelst, verwisseld. Door het lage soort. gew. (= 2.66) is hij van alle deze te onder scheiden. Tegen verwisseling met kleurloos glas, beschermt de afwezigheid van dubbele breking bij glas.
