o. (-en), motorloos vliegtuig met vaste vleugel(s), richtingsroer, hoogteroer en rolroeren, bedoeld om afstands-, duuren hoogtevluchten te kunnen uitvoeren.
(e) Aanvankelijk waren alleen daalvluchten mogelijk (glijvliegtuigen). Sinds W. en 0.→Wright is de meest gebruikte energiebron →thermiek. Aangezien deze nogal eens zwak is en ook bij afstandsvluchten, waarbij bij sterke thermiek is gestart, gebieden met zwakke thermiek moeten worden doorvlogen, is een van de belangrijkste eisen die aan een zweefvliegtuig worden gesteld een geringe daalsnelheid, dus een maximaal daalgetal CL3ICD2. Bij het doorvliegen van een gebied met geen of zwakke thermiek zal de glijhoek (d.i. daalhoek, →baanhoek) klein en de daarbij behorende vliegsnelheid (om zo snel mogelijk dat gebied te kunnen verlaten) groot moeten zijn. Dit betekent, dat een zweefvliegtuig een zo groot mogelijk glijgetal CL/CD zal moeten hebben en dat de vleugelbelasting, rekening houdend met de sterkte van de vleugel, zo hoog mogelijk zal moeten worden opgevoerd. Moderne zweefvliegtuigen hebben dan ook een minimale daalsnelheid van ca. 0,50 m/s, een →glijverhouding van meer dan 1 : 45 bij een vliegsnelheid van meer dan 100 km/h en een vleugelbelasting van ten minste 40 kgf/ m2 (ca. 400 Pa). Tevens bezitten zij een grote →vleugelslankheid, omdat daardoor een geringe geïnduceerde weerstand wordt verkregen, zodat ook de vliegtuigweerstandscoëfficiënt CD kleiner en zowel het daalgetal als het glijgetal groter wordt.
Daar een lieren vliegtuigsleepstart, evenals het ophalen van een zweefvliegtuig na een afstandsvlucht, nogal wat mensen en materiaal vereist, worden steeds meer zweefvliegtuigen uitgerust met een hulpmotor die starten zonder hulp van buitenaf mogelijk maakt. De motor van zo’n motozweefvliegtuig moet, nadat hij ter plaatse waar de eigenlijke zweefvlucht aanvangt is afgezet, tijdens de zweefvlucht opnieuw kunnen worden gestart. Om zich van een echt motorvliegtuig te onderscheiden, moet een motorzweefvliegtuig aan bepaalde, door de Fédération Aéronautique Internationale en de overheden gestelde eisen voldoen. →luchtvaartuig.
