Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-06-2020

klassenstrijd

betekenis & definitie

m., de strijd tussen de klassen die zijn ontstaan door economische tegenstellingen.

(e) In het →marxisme staat de klassenstrijd, als voornaamste kracht in de geschiedenis, centraal. Daartegenover wordt wel gesteld dat het ook mogelijk is de geschiedenis overwegend economisch te interpreteren zonder het accent op de klassen te leggen. Zo kan men, aldus een dergelijke visie, de politiek in de welvaartsstaat weliswaar voor een groot deel reduceren tot de strijd om het nationaal inkomen, maar de →pressiegroepen en partijen die deze strijd voeren zijn verre van identiek met klassen, terwijl men bij de geschiedenis van de klassenstrijd bovendien stuit op het moeilijke onderscheid tussen →stand en →klasse. Sommige bestrijders van het marxisme menen dat er in de prekapitalistische maatschappij typen nog geen klassen bestonden. De klassenstrijd draagt vaak tevens een etnisch karakter. Daarbij doet het zich voor dat minderheden tevens de proletarische klasse vormen, b.v. de meeste negers, Portoricanen en Mexicanen in de VS. Soms ook nemen de minderheden een middenklassepositie in, die wordt aangevochten, b.v. de Indiërs in Oost-Afrika of de Chinezen in Indonesië.

LITT: C.van Overbergh, K.Marx. Critique de sa guerre de classes (3e dr. z.j.); G.Lukacs, Gesch. und Klassenbewusstsein (1931); R.Dahrendorf, Soziale Klassen und Klassenkonflikt in der industriellen Gesellschaft (1957); R.Aron, La lutte de classes (1964); M.Weber, Wirtschaft und Gesellschaft (2e dr. 1964); L.Kuper, Race, class and power (1974).