Nieuwe encyclopedie van Fryslân

Meindert Schroor PhH (2016)

Gepubliceerd op 10-01-2025

Kerstening

betekenis & definitie

Door toedoen van de bekeringsexpedities die vanaf de zevende eeuw ondernomen werden, vooral vanuit Engeland (Angelsaksische missie), raakte het Friese gebied vertrouwd met het christelijke geloof.

De oppervlakkige christianisering van het Friese gebied vond plaats in de 7e-9e eeuw en werd afgesloten met de opname van de Friezen in het Karolingische rijk: kerstening en verovering gingen hand in hand. Daarna volgde de dieptekerstening, waarbij de Friezen steeds meer, op individueel niveau, doordrenkt raakten van het nieuwe geloof. Anderzijds echter was het christelijke geloof aangepast om voor de diverse Germaanse volkeren verteerbaarder te zijn. Christus zelf wordt bijvoorbeeld in de vroege middeleeuwen vaak afgeschilderd als sterke krijger, terwijl in de late middeleeuwen steeds meer nadruk wordt gelegd op de passie. Stichting van kerken en kloosters kwam in Fryslân langzaam op gang. Van enige mate van dieptekerstening is daarom pas in loop van 11e en 12e eeuw sprake. Aan het einde van de middeleeuwen behoorde Fryslân echter tot de gebieden met het hoogste aantal kloosters van Europa.

Zie: Noomen, P.N., ‘Kerstening en kerkstichting in Friesland', Millennium, tijdschrift voor middeleeuwse studies 19.1 (2005) 61-72; Meens, R., ‘De kerstening van Europa: tussen distantie en betrokkenheid', Tijdschrift voor geschiedenis 113 (2000) 368-376; Milis, L. (red.), De Heidense Middeleeuwen (1991); Schmidt, H., ‘Kirchenbau und “Zweite Christianisierung” im friesisch-sächsischen Küstengebiet während des hohen Mittelalters', Niedersächsisches Jahrbuch für Landesgeschichte 59 (1987) 63-93; Schuur, J.R.G., ‘Een weinig bekend bericht over weerstanden tegen het christendom in het middeleeuwse Friesland', IB 46 (1984) 198-200.

< >