Natuurdiëtisten Nederland

Marijke de Waal Malefijt (2020)

Gepubliceerd op 06-03-2020

COPD

betekenis & definitie

COPD is een chronisch luchtwegprobleem wat zich onder andere kan uiten in astma, bronchitis en longemfyseem. Bij chronische bronchitis en longemfyseem zijn de luchtwegen vernauwd door een ontstekingsreactie. Dit uit zich doorgaans in kortademigheid en hoesten. Bij longemfyseem kunnen de longen worden aangetast, waardoor longweefsel verloren gaat.

Factoren die invloed op de longfunctie hebben, zijn onder andere de lengte, leeftijd, het geslacht, roken en het ras. Het is opvallend dat bij mensen met COPD een aantal ziektes vaker voorkomen, zoals hart- en vaatziekten, kanker (waarschijnlijk ook door het roken) en botontkalking. Bij zowel mannen als vrouwen kan door het gebruik van medicijnen zoals corticosteroïden, weinig lichaamsbeweging en een Vitamine D-tekort botontkalking ontstaan. Maar niet al deze factoren kunnen verschillen in de longfunctie verklaren.

Uit een onderzoek is gebleken dat mensen met de hoogste hoeveelheid vitamine D (in de vorm van 25-hydroxy-cholecalciferol) in het bloed (gemiddeld 85.7 nmol/l), een hoger geforceerd expiratoir volume in 1 seconde (FEV1) hadden.

Recent onderzoek laat zien dat vitamine D het immuunsysteem stimuleert en een belangrijke beschermende rol speelt bij COPD.

Uit onderzoek blijkt dat wanneer de moeder extra vitamine D inneemt tijdens de zwangerschap, de kans op het ontstaan van klachten als een piepende ademhaling (luchtwegvernauwing), sterk kan verminderen in de eerste levensjaren van een kind.

Vitamine A is een van de voedingsstoffen die belangrijk zijn voor de gezondheid van de slijmvliezen; het helpt om ongewenste ontstekingsreacties te voorkomen.

GLA (gamma-linoleenzuur) is een vetzuur dat in hoge concentraties aanwezig is in borage- en teunisbloemolie. Inname van extra GLA kan ervoor zorgen dat ontstekingsreacties worden geremd. Ook wordt het herstel van huid en slijmvliezen bevorderd.

Vitamine E vermindert het risico op COPD. Het beschermt de longen tegen vrije radicalen en ontstekingen en kan zodoende beschadiging van het longweefsel tegengaan.

Volgens een Japans onderzoek heeft suppletie met omega 3-vetzuren een gunstig effect bij de behandeling van COPD en is het veilig.

Darmbacteriën (ook wel de darmflora genoemd) zijn noodzakelijk om het darmslijmvlies in een goede conditie te houden. Deze bacteriën zorgen ervoor dat voedingsbestanddelen worden verteerd die wij zelf niet kunnen verteren. De darmbacteriën produceren hieruit stoffen die de belangrijkste voedingsbron voor het darmslijmvlies vormen. Om ongewenste ontstekingsreacties in het lichaam (vooral op de huid en de slijmvliezen) te voorkomen, is het darmslijmvlies van groot belang.

Bij een verstoord darmslijmvlies reageert het lichaam op de buitenwereld, wat zich kan uiten in allerlei klachten. Dit kunnen klachten zijn aan de darm, maar ook klachten zoals eczeem of luchtwegproblemen. Vaak wordt bij huidproblemen en slijmvliesproblemen die gekenmerkt worden door ontstekingsreacties (zoals chronische bronchitis) een combinatie ingezet van GLA, antioxidanten en probiotica (producten die levensvatbare bacteriën bevatten – let op de aanwezigheid van een stamnummer).

Voor een optimale werking zijn antioxidanten sterk van elkaar afhankelijk. Daarom wordt vaak geadviseerd antioxidanten in de vorm van een complex in te nemen. Een degelijke multivitamine kan hierin voorzien. NAC (N-acetyl-cysteïne) verhoogt de hoeveelheid glutathion in het lichaam. Glutathion is de belangrijkste lichaamseigen antioxidant. Extra inname van NAC kan helpen de klachten bij COPD te verminderen. Bij mensen met ernstige COPD-klachten verbetert NAC ook de spierprestatie en vermindert oxidatieve beschadiging.

COPD-patiënten kunnen baat hebben bij suppletie met L-carnitine. Het kan een verbetering geven van de werking van de spieren die bij de inademing zijn betrokken en van de inspanningstolerantie.

Suppletie met essentiële aminozuren gedurende een periode van 3 maanden heeft een positief effect op de voedingsstatus, het energiemetabolisme in de spier, de zuurstofspanning in het bloed, fysieke status, cognitief functioneren en de ervaren algehele gezondheidsstatus bij patiënten met COPD en sarcopenie.

Naast gezonde voeding kan aanvulling met selenium, magnesium en zink grote gezondheidsvoordelen hebben bij COPD. Het kan ertoe leiden dat men minder lang aan beademingsapparatuur hoeft te liggen.

Regelmatig vlees eten dat met nitriet is bewerkt, geeft een verminderde longfunctie en verhoogde kans op COPD. In een onderzoek waaraan 7.352 personen van 45 jaar of ouder deelnamen, werden de voedingsgewoonten en de longfunctie bekeken. Het bleek dat bij degenen met de hoogste consumptie van geconserveerd vlees, het risico van COPD met 78% verhoogd was vergeleken met degenen met de laagste consumptie. Voor degenen met de hoogste consumptie van geconserveerd vlees was het risico op ernstige COPD zelfs meer dan verdubbeld. Het risico op matige COPD was met 46% verhoogd en op milde COPD met 11% verhoogd.

Veel fruit, groente, vis en volwaardige graanproducten eten, verlaagt het risico op chronische obstructieve longziekten (COPD) bij mannen, zo bleek uit een onderzoek. Het Westers voedingspatroon toont een verband aan met een verhoogd risico op COPD. De 20% van de deelnemers met de hoogste inname van Westerse voeding hadden een vier maal zo grote kans op COPD vergeleken met de 20% met de laagste inname.