Je kunt een kind maar beter niet te veel betrekken bij dood en begrafenissen.
Kinderen kunnen dezelfde emoties voelen als volwassenen, al zal hun reactie op een emotie er vaak kinderlijker uitzien. Kinderen sparen voor verdrietige dingen werkt daarom meestal averechts. Als een kind iemand verliest waar hij heel erg veel van houdt, zal hij waarschijnlijk net zoveel verdriet hebben als een volwassene. Hij moet de kans krijgen om zijn verdriet te voelen en met iemand te delen. Probeert de omgeving een kind zoveel mogelijk te sparen, dan kan hij meer moeite hebben met het verwerken van een verlies dan wanneer hij er wel bij wordt betrokken. Ook voor een kind zijn afscheidsrituelen een manier om te leren wennen aan het verlies van iemand.
Als een kind voelt dat er iets ergs is gebeurd en er wordt hem niets verteld of maar de halve waarheid, zal hij zelf gaan fantaseren wat er aan de hand is. Het heeft daarom geen zin om te vertellen dat de poes is weggelopen en wel weer eens zal terugkomen.
Een jong kind kan bijvoorbeeld denken dat opa of oma is gestorven omdat hij eens heel boos over oma of opa heeft gedacht toen hij zijn zin niet kreeg. In zijn fantasie heeft hij die macht. Loopt een kind met zulke gedachten rond, dan zal hij zich vreselijk schuldig voelen.
Als er iemand is gestorven of ernstig ziek is in de familie met wie een kind een nauwe band had of heeft, is het goed om hem te vertellen wat er aan de hand is. Bij een klein kind kan dat een heel simpele uitleg zijn en bij wat grotere kinderen kunnen wat meer details verteld worden. Als kinderen zelf vragen hebben, probeer daar dan zo goed mogelijk en zo eenvoudig mogelijk antwoord op te geven. Er bestaan ook kinderboeken over dood en verlies, die kunnen helpen bij de uitleg over wat er gebeurt als iemand sterft. Je kunt bijvoorbeeld uitleggen dat opa is gestorven omdat hij heel oud was of heel ziek en erbij vertellen waar opa nu is. Voor gelovige mensen zal dat in de hemel zijn, voor anderen kan de uitleg zijn dat opa een ster is geworden. Als het kan, is het goed om een kind afscheid te laten nemen van een overledene. Dat kan voor of tijdens de begrafenis zijn, afhankelijk van hoe de overledene eruitziet of hoe emotioneel een begrafenis of crematie zal zijn. Je kunt ook achteraf met een kind het graf bezoeken, of als er geen graf is een plaatsje in huis maken waar een foto van de overledene komt te staan waar je in het begin regelmatig een bloemetje bij zet.
Ook als een kind nog heel jong is kan hij mee naar een begrafenis, het liefst met iemand erbij, bijvoorbeeld een oppas die met hem weg kan gaan als hij plotseling weg wil zodat jij zelf kunt blijven. Een ouder kind kan zelf beslissen of hij mee wil of niet.
Een kind forceren om mee te gaan naar een begrafenis is natuurlijk nooit goed.
Sommige kinderen zijn helemaal niet verdrietig als er een familielid is gestorven
Kinderen kunnen een tijd lang heel flink of heel nuchter reageren als ze horen dat er iemand dood is. Ouders denken dan dat ze het heel goed hebben verwerkt. Maar de kans is groot dat de reactie op een verlies pas maanden later komt. Dat is te merken doordat een kind zich plotseling heel anders gaat gedragen dan je gewend bent. Hij wordt bijvoorbeeld heel stil of juist heel druk of is een tijd lang lastig, kan opeens niet meer goed slapen of heeft heel weinig eetlust. Dat is zijn manier om verlies te verwerken, omdat hij er meestal nog niet goed over kan praten. Dat een reactie pas veel later komt, kan veroorzaakt worden door het feit dat een kind merkt dat zijn ouders er tijdens de ziekte of na het sterven niet helemaal voor hem zijn, omdat ze het er zelf moeilijk mee hebben. Een kind durft zich pas te laten gaan als hij zich weer veilig voelt. Hij stelt zijn verdriet uit tot hij merkt dat het met zijn ouders weer wat beter gaat.
