Gepubliceerd op 01-12-2020

Westerschelde

betekenis & definitie

monding van de rivier de Schelde, tevens het zuidelijkste Ned. zeegat. De Eems-Dollard en de Westerschelde zijn de enige echte estuaria die Nederland resteren.

De Westerschelde is een dynamisch gebied, beheerst door een getij denverschil van 4-5 m. Er tekent zich een duidelijke gradiënt af in het verloop van de milieufactoren en in het plante- en dierenleven. Tot ver naar het oosten is de invloed van de Noordzee overheersend. Ter hoogte van Terneuzen krijgt het water een echt brak karakter; verder naar het oosten neemt het zoutgehalte snel af. In de Westerschelde liggen enkele omvangrijke natuurgebieden; in het westen de Hooge Platen, een complex van zand- en slikplaten en in het oosten het Verdronken Land van Saeftinge, het grootste gebied aan schorren van West-Europa. Voor vogels is de Westerschelde een belangrijk gebied.

Ongeveer 20 % van de doortrekkende en overwinterende watervogels van het Deltagebied kan zich tijdelijk in het estuarium bevinden. Rust, ruimte en de aanwezigheid van voedsel zijn de voorwaarden waaraan in dit gebied (nog) wordt voldaan.De Westerschelde is een zeer drukke scheepvaartroute van en naar de industrieën havengebieden bij Vlissingen, bij Terneuzen, langs het kanaal van Gent naar Terneuzen en bij Antwerpen. Het water van de Westerschelde is sterk vervuild door een aantal omvangrijke Ned. lozingen van (vrijwel) ongezuiverd afvalwater, en door de grote lozingen van Antwerpen en het Belg. achterland. Ondanks de grote potentie van het estuarium om afvalstoffen op te vangen en af te breken, is de draagkracht van dit systeem beperkt. De zuurstofgehaltes in het water rond de Ned.Belg. grens kunnen soms, naar ecologische maatstaven, gevaarlijk laag zijn.

De Westerschelde zal in het kader van het Deltaplan niet worden afgesloten. België heeft de garantie gekregen dat de vrije doorvaart naar en van Antwerpen is verzekerd. Om de veiligheid voor de bewoners, hun land en hun bezittingen tegen overstromingen te vergroten, is voor het Westerscheldegebied gekozen voor het verhogen en verzwaren van de bestaande dijken tot op Deltahoogte, en op kwetsbare plaatsen voor het aanleggen van nieuwe dijken. Dit werk is voor het grootste deel klaar. Ecologisch gezien is het verzwaren van de zeedijken een nogal ingrijpende maatregel geweest. Er is echter nooit veel ophef van gemaakt, aangezien de effecten niet spectaculair zijn. (Afb. p. 504)