Gepubliceerd op 01-12-2020

saprobiesysteem

betekenis & definitie

systeem waarmee men de mate van belasting van oppervlaktewateren met organische (afval)stoffen kan beoordelen met behulp van biologische parameters.

In volgorde van vuil naar schoon water onderscheidt men de volgende hoofdcategorieën:

1. polysaproob;
2. ɑ-mesosaproob;
3. β-mesosaproob;
4. oligosaproob;
5. xenosaproob.

Een verdere onderverdeling in categorieën is mogelijk.

De lozing van organische (afval)stoffen in het agrarisch milieu heeft veranderingen in de samenstelling van de levensgemeenschappen in het ontvangende water tot gevolg. Met behulp van indicatororganismen, d.w.z. organismen die karakteristiek zijn voor oppervlaktewateren die in bepaalde mate zijn verontreinigd met organische stoffen, is het mogelijk de mate van verontreiniging te beoordelen. De beoordeling kan zijn gebaseerd op alle in het water voorkomende organismen, maar in de praktijk beperkt men zich meestal tot enkele groepen (b.v. fytoplankton of macrofauna). Veel gebruikte systemen zijn in Nederland het systeem van Moller-Pillot, daterend uit 1971 (alleen toe te passen in laaglandbeken, uitsluitend macrofauna) en het in 1976 ontwikkelde saprobiequotiënt van Dresscher en Van der Mark (met behulp van micro-organismen).

Door mineralisatie van het organisch materiaal door micro-organismen vindt tevens eutrofiëring van het water plaats.

saprobiesysteem. Benaming en eigenschappen van de categorieën binnen het saprobiesysteem.

categorie mate van organische belasting zuurstofbalans aantal bacteriën per ml kenmerkende organismen oligosaproob weinig altijd zuurstof aanwezig, geen duidelijk dag/ nachtritme minder dan 1000 fyto- en zoöplankton, insektelarven, diverse vissoorten ɑ-mesosaproob matig altijd veel zuurstof aanwezig, dag/nachtritme 1000 100 000 veel fyto- en zoöplankton, veel hogere planten, diverse vissoorten, insektelarven, slakken en mossels ß-mesosaproob sterk schommelend zuurstofgehalte meer dan 100 000 minder soorten, maar grotere individuenaantallen, tubifex, rode muggelarven, blauwwieren, protozoën, geen hogere planten polysaproob zeer sterk geen zuurstof, vorming waterstofsulfide meer dan 1 mln. bacteriën en schimmels, enkele protozoën, geen vissen, kreeften of slakken