situatie waarin een organisme zich zo snel vermenigvuldigt in een gebied, dat daardoor schade of overlast wordt toegebracht. Soorten die als plaag kunnen optreden, komen vaak gedurende lange tijd op lage populatiedichtheden voor, in evenwicht met natuurlijke vijanden en de weerstand van hun voedselbron (plant of dier) tegen aantasting.
Deze lage dichtheid wordt het endemisch niveau genoemd. Dit evenwicht kan verstoord worden door factoren die bijzonder gunstig zijn voor de ontwikkeling van het plaagorganisme of ongunstig voor hun natuurlijke vijanden of de weerstand van de voedselbron, b.v. als gevolg van aanhoudende droogte of vorst. De normale regulatiemechanismen werken niet voldoende en de drempel naar epidemisch optreden wordt overschreden. Gezonde bomen b.v. zijn resistent tegen schorskevers, maar kunnen toch worden aangetast wanneer een zeer groot aantal kevers een aanval doet. De natuurlijke vijanden (vogels) van de schorskevers kunnen dan het enorme aantal insekten niet meer aan.Een plaag treedt op als gevolg van een verstoord evenwicht. Wanneer men dieren invoert in delen van de wereld waar zij niet thuishoren, dan kunnen zij daar een plaag vormen omdat hun natuurlijke vijanden ontbreken. Bekende voorbeelden zijn de invoer van konijnen in Australië en die van muskusratten in West-Europa. Het invoeren van natuurlijke vijanden kan het evenwicht soms herstellen (biologische bestrijding).
De moderne aanpak van plagen heeft uit dit alles de volgende conclusies getrokken.
1. Een plaagsoort kan niet en hoeft niet uitgeroeid te worden, als deze maar op het endemisch niveau blijft. Kennis van dat niveau en van het niveau waarop ingegrepen moet worden om de ontwikkeling tot epidemie te voorkomen, moet verkregen worden en omgezet in aanbevelingen voor de praktijk.
2. De kans dat een soort een plaag gaat vormen, kan men verkleinen door de natuurlijke aantalsregulatie te handhaven. Maatregelen daartoe zijn: sparen en eventueel invoeren van natuurlijke vijanden, gewassen verbouwen met een hogere resistentie, streven naar een gevarieerd milieu, zo weinig mogelijk pesticiden gebruiken.
