plaats in het rivierengebied waar klei is afgegraven tot op de zandige ondergrond. Als gevolg hiervan is een plas of een drassig tot vochtig milieu ontstaan.
Vroeger vond soms verdere ontginning tot cultuurland plaats, maar vaak liet men zo’n kleiput weer opslibben. In vele kleiputten, die na afgraving met rust zijn gelaten, zijn erg waardevolle natuurgebieden ontstaan. Dit is te danken aan het feit dat bij de kleiwinning op kleine schaal, zoals dat vroeger plaatsvond, een grote variatie in het milieu is ontstaan (verschillen in hoogte en bodemtype, die gepaard gaan met verschillen in vochtigheid). Hierdoor is ook grote variatie ontstaan in vegetatietypen, zoals waterplantenvegetaties, rietland, ruigte- en moerasvegetaties, wilgenstruweel. Hierin broeden veel soorten vogels. In herfst en winter hebben kleiputten met open water een belangrijke functie voor overwinterende eenden.
Kleiputten die regelmatig met de rivier in contact komen (b.v. bij overstromingen van de uiterwaarden) zijn belangrijke paaiplaatsen van vissen. Daarnaast zijn het belangrijke voortplantingsplaatsen voor amfibieën zoals de groene kikker.Tegenwoordig ontstaan dergelijke kleiputten niet meer, doordat er op grote schaal wordt afgegraven, waardoor kleinschalige variatie in levensgemeenschappen niet meer kan ontstaan. Bestaande kleiputten worden vaak nog bedreigd doordat men ze wil volstorten met afval, puin of giftig havenslib, door ontginning of juist door uitdiepen bij zand- en grindwinning.
