materiaal dat vrijkomt bij het bewerken van nieuw hout. Zo komen bij het mechanisch zagen en schaven (van hout) zaagsel en schilfers vrij, die worden opgevangen in stoffilters.
Bij de verwerking van hout in houthandels, timmer- en meubelfabrieken komt 10-25 % houtafval vrij. Deze grote hoeveelheden kunnen op een aantal manieren hergebruikt worden. Zo wordt houtafval in kleine hoeveelheden verwerkt tot strooisel voor de hokken van huisdieren (konijnen, marmotten e.d.). De schilfers en spaanders kunnen geperst worden tot bouwmaterialen zoals → spaanplaat.Men kan houtafval ook verbranden en de warmte gebruiken voor verwarming of de opwekking van elektriciteit. M.n. kleinschalige installaties die de aanschaf rendabel maken, doordat de opgewekte elektriciteit binnen het bedrijf wordt gebruikt, bieden perspectief. Verbranding van houtafval zonder meer heeft nogal wat milieubezwaren (o.a. het vrijkomen van zwaveldioxide en kooldioxide), terwijl het proces economisch niet aantrekkelijk is. Deze bezwaren worden goeddeels ondervangen door houtvergassingsprocessen, gecombineerd met rookgasreiniging. Bij houtvergassing wordt door onvolledige verbranding een brandbaar gas gevormd, een mengsel van koolmonoxide en waterstofgas. Dit gas kan in een tank opgeslagen worden of direct gebruikt worden om via een gasmotor een generator aan te drijven.
Houtafval moet niet verward worden met afvalhout. Afvalhout is hout dat na gebruik als afval vrijkomt; het bouw-en sloopafval bestaat voor ca. 3 % uit afvalhout. Ook dit hout kan voor een deel opnieuw gebruikt worden. B.v. oude eiken balken bezitten een aanzienlijke handelswaarde, aangezien zij gewild zijn voor decoratiedoeleinden en restauraties.
Het niet bruikbare afvalhout kan gebruikt worden als brandstof, maar dit stuit op milieubezwaren, m.n. wanneer het hout geschilderd of geïmpregneerd is met houtbeschermingsmiddelen. Bij verbranding komen dan nogal eens milieugevaarlijke stoffen vrij. De verbranding van afvalhout leidt dan ook vaak tot luchtverontreiniging. Er zijn experimenten ondernomen om afvalhout te verwerken d.m.v. pyrolyse. Bij het pyrolyseproces wordt hout verbrand onder toevoer van een beperkte hoeveelheid lucht. Daardoor ontstaan houtskool en een brandbaar gas of een olieachtige substantie. Doordat het pyrolyseproces op zeer verschillende manieren kan verlopen, is het moeilijk te regelen, wat praktische toepassing in de weg staat.
