verzamelnaam voor allerlei produkten die in de bouw worden toegepast. De term wordt zowel voor grondstoffen, halffabrikaten als gerede produkten gebruikt.
Voor wat betreft de milieuaspecten van bouwmaterialen kunnen worden onderscheiden de milieuproblemen bij de winning van de grondstoffen, de effecten die de gerede produkten op de gezondheid van de mens kunnen hebben (vooral als afvalstoffen tot bouwmaterialen verwerkt worden) en het ruimtebeslag van de materialen nadat het bouwwerk is gesloopt.De winning van oppervlaktedelfstoffen, zoals zand, grind, klei en mergel, ondervindt in toenemende mate weerstand, in verband met het grote ruimtebeslag, de aantasting van natuur en landschap en de verontreiniging van grond- en oppervlaktewater. Door het ontwikkelen van alternatieve bouwmaterialen waarin bulkafvalstoffen worden verwerkt, kan voor een deel aan deze problemen tegemoet worden gekomen. Hiervoor komen in aanmerking o.a. bouw- en sloopafval, fosforzuurgips, vliegas en baggerslib. Op verschillende plaatsen wordt onderzoek verricht en zijn reeds veelbelovende processen ontwikkeld om deze afvalstoffen in bruikbare produkten om te zetten. De toepassing in de bouw verkeert echter veelal nog in een beginstadium. De toepassingsmogelijkheden worden beperkt doordat de afvalstoffen ‘verontreinigd’ kunnen zijn.
Zo bevat fosforzuurgips een zekere hoeveelheid radioactieve stoffen en zware metalen. Een voorbeeld van een gereed produkt dat in sommige toepassingen effect kan hebben op de gezondheid van de mens, is spaanplaat. Bij de fabricage van enkele soorten spaanplaat worden lijmen gebruikt die in een later stadium het gas formaldehyde kunnen afgeven. In slecht geventileerde ruimten kan dit aanleiding geven tot irritatie van de ogen en slijmvliezen. Uit hele nieuwbouwwijken is spaanplaat dan ook verwijderd.