Gepubliceerd op 01-12-2020

fenol

betekenis & definitie

witte kristallijne stof met uitgesproken aromatische, bittere geur. Fenol wordt toegepast als ontsmettingsmiddel en gebruikt als grondstof in de chemische en farmaceutische industrie bij de fabricage van kunstharsen, kleurstoffen, geneesmiddelen, cosmetica en bestrijdingsmiddelen.

Als ontsmettingsmiddel voor de huid is fenol geheel verdrongen door andere, minder giftige en sterker werkende ontsmettingsmiddelen zoals chloorxylenol en hexachlorofeen. De MAC-waarde voor fenol bedraagt 5 ppm. Daarbij moeten maatregelen worden getroffen om opname via de huid te voorkomen; fenol kan leiden tot ernstige brandwonden en vergiftigingen. In geconcentreerde vorm werkt het zeer sterk etsend op weefsels. Het kan blindheid veroorzaken bij contact met de ogen. Ook inademing of inslikken van fenol kan leiden tot vergiftigingen.

Fenolische afvalprodukten kunnen behalve fenol ook isomeren van cresol (monomethylfenol) en xylenol (dimethylfenol) bevatten. In lage concentraties in oppervlaktewater geven zij een muffe geur en smaak aan visvlees. Fenolen doen dat al bij concentraties vanaf 1—25 mg/l; 2,5-xylenol vanaf 0,5 mg/l. Dit smaakbederf doet zich in nog sterkere mate voor wanneer in het water chloorfenolen aanwezig zijn of door het toevoegen van chloor aan fenolhoudend water erin gevormd worden; smaakbederf ten gevolge van orthochloorfenol treedt op vanaf 0,015 mg/l. Bij de bereiding van drinkwater heeft de vorming van chloorfenolen tot problemen geleid door de zeer lage geurdrempel: vanaf ca. 0,1 mg/l. De smaakdrempel ligt op ca. 1 mg/l.