Lexicon van de Psychologie

N. Sillamy (1965)

Gepubliceerd op 22-02-2023

VERSPENINGSCOMPLEX

betekenis & definitie

complexe gevoelens die zich meester maken van een kind dat men van de borst van zijn voedster haalt om hem voedsel te geven dat bij zijn leeftijd past. De ondergane → frustratie bestaat niet zozeer in de vermindering van voedsel als wel in de verandering in de relatie met de moeder.

Sommige kinderen, die geschokt worden door een te plotselinge of te late verspening, accepteren deze scheiding niet, beginnen op hun duim te zuigen, gaan later praten of → stotteren. Andere storten zich op voedsel, worden ‘lui’, hebben heimwee naar de ‘gouden tijd’ waarin alles gegeven werd zonder tegenprestatie. De Zwitserse psycholoog Baudoin citeert het geval van Bashkirtseff ‘die zoog tot zij drieëneenhalf jaar was, nooit een verspening accepteerde, later nergens van kon afzien, ziekelijk gierig en hebzuchtig leefde en daardoor stierf'. De schok die de verspening met zich mee brengt, verandert inderdaad het karakter. En ieder latere schok die een analoge betekenis heeft, kan→ onbewust de eerste weer doen opleven. Het naar school gaan of in een internaat geplaatst worden bijv. kunnen gevoeld worden als een nieuwe verwijdering van de moeder en onaangepaste reacties teweegbrengen (diefstal, weigering te werken, eindeloze dromerijen, → enuresis, enz.). Om dit te vermijden moet de moeder erop toezien dat zij de zuigeling geleidelijk, niet te vroeg (niet voor de 10e maand) en ook niet te laat, verspeent. → Kindertijd.