Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 05-06-2019

Eer

betekenis & definitie

is een zekere getuigenis, dat iemand in iets uitmunt, hooger staat dan anderen. Geëerd willen worden is niets anders dan er naar streven, dat anderen getuigenis afleggen van onze voortreffelijkheid.

Tegenover God, die in de harten der menschen leest, kan men getuigenis afleggen ook door inwendige daden. Daarom kan men God eeren zoowel door inwendige daden als door uitwendige.

Tegenover de menschen kan men alleen getuigenis afleggen door uitwendige daden. Daarom geschiedt het eeren of eer brengen aan menschen door woorden, lofprijzingen, buigingen, plechtige ontvangst e.d.

Omdat iemand op verschillende wijzen kan uitmunten boven anderen, zijn er verschillende redenen om iemand te eeren, bijv. om zijn persoonlijke deugd, om zijn ambt of waardigheid, enz. Het is niet noodig, dat iemand, die door een ander geëerd wordt, in alles boven allen uitmunt; het is zelfs niet noodig, dat hij in datgene, waarom hij geëerd wordt, boven dengene staat, die hem daarom eert.

Zoo worden de bisschoppen geëerd om hun waardigheid, niet alleen door de geloovigen en de priesters, maar ook door den paus, ofschoon de paus in waardigheid hooger staat dan de bisschoppen.Eer en ➝ goede naam zijn goederon van hooge waarde. Een anders eer schenden is onrecht (nl. ➝ beleediging of ➝ eerroof), dat door ➝ eerherstel moet worden goedgemaakt. Men mag en is zelfs soms verplicht eigen eer te verdedigen. Ook is het geoorloofd op redelijke wijze naar eer te streven (➝ Eerzucht; Eergevoel).

Eer steunt soms op een geheel persoonlijk goed; soms op een goed, wat velen gemeen hebben, bijv. beroep, ambt, stand. Men spreekt dan van beroepseer, ambtseer, standseer. Als in iemand de standseer of beroepseer wordt geschonden, deelen allen, die tot dien stand of dat beroep behooren, eenigermate in de oneer. Daarom is hooghouden, beschermen en verdedigen van dit soort eer een plicht niet alleen tegenover zich zelf, maar ook tegenover stand- en beroepsgenooten. Daarom zal men in dit laatste geval eerder verplicht zijn eerherstel te zoeken, desnoods bij het gerecht. Zie ook ➝ Eerbied; ➝ Heiligenvereering.

Bender.