Flavius Claudius (332-363), bijgenaamd Apostata, d.i. de Afvallige, Romeins keizer van 361 tot 363, ontving een christelijke opvoeding, maar maakte zich los van het Christendom, onder de indruk van het neo-Platonisme en waarschijnlijk ook van de wreedheden, door de zonen van Constantijn tegen hun verwanten begaan. Als keizer heeft hij de antiek-heidense wereld in neo-Platonische vorm willen herstellen en het Christendom willen overwinnen, niet zozeer door nieuwe vervolgingen, als wel door eliminering van christelijke invloed.
Christenen verbood hij als leraar op te treden, tempels werden heropend en offers weer gebracht, kerken geconfisqueerd en een aantal geschriften tegen de Christenen uitgegeven; merkwaardig is de maatregel, alle tijdens de kerkelijke twisten van de vorige periode verbannen bisschoppen naar hun zetels te doen terugkeren om tweedracht te zaaien. Voorts liet hij in Jerusalem de joodse tempel herbouwen.
Evenwel voordat zijn maatregelen vruchten konden afwerpen, sneuvelde hij in de strijd tegen het Nieuw-Perzische rijk. Het hem toegeschreven woord ,,Gij hebt overwonnen, Galileeër!” is een fictie.
J ulianus’ geschriften ademen een heimwee naar een in zijn dagen reeds verloren wereld, schoner gekleurd dan zij in werkelijkheid ooit was geweest. c. w. M.
