is een stadsnaam, die we in de Pentateuch nergens tegenkomen, tenzij misschien aangeduid in Gen. 14 : 18 (2 Melchisedech). Toch was blijkens de Amarnabrieven uit de 14de eeuw v.
Chr. de stadsnaam als U-ru-sa-li-mu toen reeds bekend. De stad begint eerst een rol te spelen nadat David haar op de Jebusieten heeft veroverd.
Hij maakt haar tot residentie, juist omdat zij geen rol gespeeld had in de geschiedenis van enige stam van Juda of Israël, zodat door de daad van de koning niemand benadeeld of bevoorrecht werd. De eeuwige betekenis van de stad begint bij het overbrengen van de ark des verbonds op last van David; daardoor wordt zij, vooral na Salomons tempelbouw, heilige stad.
Hieruit is te verklaren dat na de ballingschap, toen de Davidische dynastie van geen politiek belang meer was, de stad haar betekenis behield. Hoe men in de ballingschap aan Jerusalem dacht, valt nog steeds uit Ps. 137 duidelijk af te lezen.
Op de duur deelde de heiligheid van de tempel zich aan de woonplaats mede, want als in 76 n. Chr. de tempel van Herodes in vlammen is opgegaan, blijft Jerusalem toch heilige stad, op de duur zelfs van drie wereldgodsdiensten: Jodendom, Christendom en Islam.
De Mohammedanen noemen haar daarom Al-Kuds, d.i. „de heilige”. De naam Jerusalem heeft een geheel eigen religieuze klank gekregen, zowel bij Joden als Christenen (vgl.
Ezech. 48 : 30-35; Openb. 21). Gal. 4:21 vv. stelt de aardse stad tegenover „het Jerusalem van omhoog”, onze moeder (vgl.
Hebr. 12 : 22).Op het ogenblik is de stad in twee zones verdeeld, een Arabische en een Israëlische. De oude stad is Arabisch. Hier bevinden zich 28 van de 30 heilige plaatsen die Jerusalem telt, waaronder de Heilige-Grafkerk en de Mohammedaanse heiligdommen (de Rotskoepel, de Aksa-moskee) op het voormalig tempelplein. De oude stad is aan drie zijden door een diep dal afgesloten, de uitlegging geschiedde daarom steeds naar de andere zijde, de noordelijke, waar het oudheidkundig onderzoek thans de loop der muren in verschillende perioden van David tot Hadrianus tracht vast te stellen. 2 Calvarië, Cenakel, Ecole biblique, Gethsemani, Graf, Olijfberg, kaart Jerusalem. M. A. B.
