Katholicisme encyclopedie

Prof. dr. J.C. Groot (1955)

Gepubliceerd op 02-01-2020

APOSTOLAAT

betekenis & definitie

kan wijzen op geheel de activiteit van de Kerk als orgaan van Christus en zijn Geest: al datgene waartoe de apostolische Kerk in dienst van Gods Rijk gezonden wordt. Niet alleen de taak der ambten en charismata in de Kerk valt dan onder het begrip; ook wat ieder, die leeft in de levensgemeenschap der Kerk, doet in dienst van de Heer (door gebed, offer en heiliging van het leven) wordt er onder gevat.

Scherper wordt de betekenis, wanneer men onder apostolaat begrijpt het handelen van de Kerk ten opzichte van alles en allen, die buiten haar staan en men de activiteit der Kerk onder haar leden (zie Zielzorg) ondergeschikt maakte aan haar wezenstaak om apostolair wervend te zijn. Dan komen drie grote gebieden van apostolaat open te liggen. De activiteit van de Kerk om zich in te planten onder die volkeren en culturen, waar zij nog niet als zelfstandig onderdeel der wereldkerk bestaat, heet het apostolaat der missie . Haar zorg om de verscheurde Christenheid weer tot de eenheid der Kerk terug te brengen, betekent haar bijdrage aan de oecumenische beweging (apostolaat der hereniging). Haar opdracht om het volksleven te kerstenen voert tot apostolaat op sociaal en politiek terrein [zie Kerk en staat; Wereld).

Dragers van dit apostolaat zijn in onderschikking aan de leiding der hiërarchie — zowel priesters en kloosterlingen als ook leken, hetzij individueel, hetzij in sterker georganiseerde verbanden (apostolaat ter zee; apostolaat des gebeds, ziekenapostolaat, enz.). Een bijzondere vorm van lekenapostolaat is de Katholieke Actie.

De wijze waarop de Kerk haar apostolaat beoefent, gaat mee met de wisselende historische omstandigheden (zie Aanpassing). Zij moet steeds opnieuw de mens vanuit zijn situatie trachten te begrijpen en te benaderen. Zij dient de relatieve autonomie der cultuursferen te eerbiedigen en toch ook te midden daarvan „present” te zijn. Naast vormen van direct apostolaat is er dus plaats voor een indirecte invloed door het voorbeeld, het oordeel en het handelen van de leden der Kerk op de vele concrete levensterreinen (zie ook Beroep). j. w.