Rites de retour zijn rituelen die nostalgie uitdrukken en aan gevoelens van heimwee handen en voeten geven. Soms lichtvoetig, andere keren zwaarwegend. In tegenstelling tot het ritueel rond overgangen richt het heimwee-ritueel zich op wat geweest is en juist niet op wat nog komt.
Het gaat om de verleden tijd. Zoals Japanners dat in diaspora doen. Eens per jaar zitten zij - bijvoorbeeld in de VS - in groepjes te kijken naar dezelfde volle maan als hun familie en vrienden in Tokyo.
Langdurige gevoelend van heimwee horen bij vertraagde achteruitgang. Bij financieel-economische implosies. Bij mensen die enigszins onthecht zijn. Hun zucht naar tradities, kleinschaligheid en zingevende structuren doet hen hunkeren naar een authentieke plek. Vele retro-uitingen lijken triviaal maar zijn dat allerminst. Het zijn gedragspatronen die zingeving bieden met het placebo-effect van het nostalgie-ritueel.
De meeste nostalgie is 'dun' in de zin dat de nadruk ligt op algia of pijn en minder op nostos of thuis. Het is een ambivalent verlangen naar het huis van vroeger omdat je weet dat het thuis helemaal niet zo ideaal was. Je kiest voor de fictie om een beetje in zoete nostalgie te zwelgen. Met nostalgische muziek.
'Dikke' nostalgie legt de nadruk op nostos. Op het Heim van Heimweh en daarmee op dat wat hersteld moet worden. 'Dikke' nostalgie is een retro-vlucht voorwaarts. Het verloren paradijs moet doodserieus worden herbouwd moet worden. Het is Japans/Chinees eilandje pik. De bouw van een muur langs de Mexicaanse grens. Van wapperende joodse vlaggen op de Westoever met fundamentalistische waarheden, een heilig symbool en archeologische reconstructies.
'Dikke' nostalgie uit zich via een collectieve meer politieke beweging. Zoals zij terugverlangden naar het kalifaat. En de witte man in Noorwegen en in Nieuw Zeeland die ook terug wil. Naar wat eigenlijk?