Jannes H Mulder

Jannes H Mulder (2024)

Gepubliceerd op 11-06-2023

Geweldloos verzet

betekenis & definitie

Geweldloos verzet is georganiseerd publiekelijk verzet tegen een potentieel fysieke overmacht waarbij in ruil voor het afzien van fysiek geweld een politieke boodschap aan de tegenpartij wordt afgegeven. Geweldloos verzet is het gebaar van de-escalatie van burgers tegenover een politiemacht (handen omhoog).

Zij die zich geweldloos verzetten erkennen de fysieke overmacht van de tegenstander (politie, leger, autoriteit en zo meer). Desondanks willen zij als groep een politiek signaal afgeven (Occupy, Black Life Matter etc). Daartoe verzamelen de deelnemers zich zichtbaar en kwetsbaar op een openbare locatie (plein, kruispunt, hal van gebouw of in een restaurant uitsluitend voor witte mensen) waar de verzamelde media de boodschap van de beweging via TV en radio doorgeeft (slogans, teksten op borden, interviews). Het mediagenieke gebaar en teken zoals de kleur of bloem van het protest, monden dicht geplakt op Instagram zijn belangrijk. Het symboolgebaar van anjer in loop van geweer van soldaten, als burger zwijgend stokstijf staan, met opzet een 'overtreding' begaan of burgerlijke ongehoorzaamheid spreken boekdelen. En het theatraal verzet (zitten op de grond en zonder verzet je laten wegslepen) maken het protest voor herhaling vatbaar is. Volgehouden vreedzaam burgerlijk verzet inclusief flower power resulteert soms in een politieke omwenteling (Burgerrechten in de VS) of een revolutie (Jasmijn- en Oranjerevolutie). Deze revoluties vormen een vloeiende overgang met wat tegenwoordig ook wel micro-revoluties worden genoemd.

Geweldloos burgerlijk verzet (nonviolent resistance) is pas succesvol indien de inhoud van de boodschap en de wijze van protesteren binnen de samenleving breed worden gedragen. Daartoe is de PR met de buitenwereld en de wijze waarop het verzet niet-gewelddadig wordt volgehouden van groot belang.