Jannes H Mulder

Schrijver op Ensie

Gepubliceerd op 12-04-2025

Ecologisme

betekenis & definitie

Ecologisme is een politiek-maatschappelijke stroming gericht op anders-dan-menselijk leven.

Ecologisme is een gedeelde overtuiging binnen een bonte coalitie van identitaire stromingen gefocust op natuur en milieu, duurzaamheid, klimaatverandering, uitsterving, oorspronkelijke bewoners, oorlog en vrede, gender, gelijkwaardigheid en zo meer. Ecologisme als wereldbeschouwing is inclusief. Is voor alles wat leeft inclusief planten en dieren. In demonstraties lopen 'Grootouders voor het klimaat' mee. Deze sympathisanten vragen met klem aandacht voor toekomstige generaties via het begrip voorouderschap. Anderen focussen op het antropoceen, zijn radicaal tegen massa-extinctie, verzetten zich tegen voortgaande ecocide. Kortom, ecologisme is meerdimensionaal, ideologisch fluïde en enigszins utopistisch.

Deze geopolitieke beweging vertoont in ontstaanswijze overeenkomsten met moreel en ideologische georiënteerde groeperingen die ieder op eigen wijze zich inzette voor bijvoorbeeld slavernij-afschaffing. Denk ook aan de eerste fase van uiteenlopende dekolonisatie-bewegingen, aan opkomend feminisme, socialisme en zo meer. Omdat de focus klimaatverandering is, verschilt ecologisme van deze bewegingen. Onze planeet en onze manier van leven staan nu centraal.

Het meest kenmerkende van ecologisme is dat ‘alles met alles’ te maken heeft. De opwarming van de aarde vereist op mondiaal niveau sociaaleconomische en politieke systeemveranderingen. In een multipolaire wereld bestaat nauwelijks nog een universele filosofie hoe mens en natuur te behouden. Mogelijk vertoont het mondiale Zuiden weerstand tegen Westers georiënteerd multilateralisme rond culturele waarden als natuur en milieu. Ecologisme zal zich waarschijnlijk pluriverseel moeten ontwikkelen. Dit alles betekent dat er nog een lange weg is te gaan. Ondertussen biedt ‘klimaat’ in vele samenlevingen perspectief. Collectief wordt er iets aangedaan.