Jannes H Mulder

Schrijver op Ensie

Gepubliceerd op 08-06-2025

Deificeren of vergoddelijken

betekenis & definitie

Deïficeren, ook wel vergoddelijken, is het toekennen van een bijna goddelijke betekenis aan dingen of mensen. Het houdt in dat iets materieels een metafysische waarde krijgt. Dit proces is het tegenovergestelde van reificeren, waarbij abstracte concepten fysiek worden gemaakt.

Een klassiek voorbeeld van deïficatie is de onsterfelijkheid van de Romeinse keizer Caesar. De transitie van een stoffelijk lichaam naar iets goddelijks is ook bekend van historische figuren zoals ontdekkingsreiziger Columbus, kapitein Cook, de Ethiopische keizer Haila Selassie, Generaal MacArthur, en Prins Philip Mountbatten. In de hedendaagse spiritualiteit is deïficeren vaak een zoektocht naar een goddelijke verbinding om een synergetische eenheid met Hogere Machten te bereiken.

Milieubewegingen vertonen soms kenmerken van vergoddelijking. De boom in de achtertuin van Anne Frank en de blauwe walvis worden bijna heilig of sacraal. Ook de adoratie van stilte en de idealisering van schone lucht kunnen voorbeelden zijn. Activisme voor het milieu en de bescherming van de natuur worden dan soms gezien als heilige, bijna goddelijke opdrachten.

Ver(af)goden of deïficeren is overdrachtelijk een beweging naar boven: van een aards ding naar iets immaterieels, metafysisch of goddelijks. De tegenovergestelde beweging, die van verdinglijken of reïficeren, geeft hogere abstracties fysieke vormen. Kennis en ervaring met beide processen - deïficeren en reïficeren - zijn van maatschappelijk belang.