Jannes H Mulder

Jannes H Mulder (2024)

Gepubliceerd op 22-09-2022

Heilig of sacraal

betekenis & definitie

Heilig is volmaakt en van een bovennatuurlijke, goddelijke orde. Heilig is iets dat niet onderhandelbaar is. Sacraliteit betreft dikwijls het geloof. Seculier heilig kan bijvoorbeeld de nationale vlag zijn.

God, Hogere Machten, de Tempelberg of Mekka staat voor de betrokken gelovigen vast, is boven twijfel verheven en niet voor discussie vatbaar. Soms zelfs onbespreekbaar vanwege de volmaaktheid, de onaantastbaarheid etc.. Heilige objecten (boeken, relikwieën, Indiase koeien) en heilige locaties (tabernakels, gebedshuizen, bedevaartoorden) zijn door reïficeren of verdinglijken ontstaan. Religies en godsdiensten worden soms beschouwd als geïncarneerde heiligheid. Gevoelsmatig is heiligheid de ultieme ervaren relatie die het menselijke bestaan omvat, draagt en doortrekt.

Heiligheid varieert van dun tot dik. Dunne heiligheid is fluïde, ambigu en nimmer absoluut. Dikke heiligheid is rotsvast, hard, diep en fundamenteel. Dik staat voor een ononderhandelbare stellingname. Dikke heiligheid nodigt uit tot fundamentalisme, symbolisch geweld en heilige huisjes (= onaantastbare waarheden).

Behalve 'hemelse' of transcendentale heiligheid bestaat profane of seculiere heiligheid. De Amerikaanse vlag tijdens een rituele verbranding in het Midden-Oosten. Ook het symboolgebaar van de Japanse vlag op een Chinees eilandje plaatsen, is van een heilige orde. De Israëlische vlag op de top van een heuvel op de Westelijke Jordaanoever is eveneens een voorbeeld van wapperende ultieme heiligheid.

Al naar gelang de context is heiligheid of sacraliteit soms fluïde, soms rotsvast. Wat heilig is, hoeft voor een ander niet heilig te zijn. En wat voor iemand nauwelijks heilig is, kan voor een ander zeer heilig zijn.