WOUWBRUGGE is het eigenlijke en eenige Dorp in de Heerlijkheid Esselikerwoude, in het gedeelte van Zuidholland, Rhijnland genaamd, gelegen. Het Dorp is ter wederzijde van de Woudwatering getimmerd.
Over deeze plagt, in overoude tijden, een Brug te leggen, doch die, volgens eene schriftlijke vergunning van Dijkgraave en Heemraaden van Rhijnland, gedagteekend op den twintigsten Augustus des Jaars 1505, reeds is weggenomen. In deezen Burg als mede in het woord Woude, de algemeene benaaming der Ambagtsheerlijkheid, moet de naamsreden van dit Dorp gezogt worden. De Kerk van Wouwbrugge, hoewel klein, is nogthans een fraai en zindelijk gebouw, met een spitzen Toren pronkende. Naar de meening van zommigen, zou de stigting tusschen de Jaaren 1650 en 1660 moeten zijn voorgevallen. De Hervormde Leeraar der Plaatze is Lid der Klassis van Leiden en Neder-Rhijnland. Door zijne ligging is Wouwbrugge een zeer vermaaklijk en leevendig Dorp, van wegen den veelvuldigen doortogt van allerlei schepen, zo grooten als kleinen, onder anderen de zulken, welke, binnen door, over het Haarlemmermeir na Gouda en na de Maas, en, langs dien weg, na andere Gewesten, zijn bestemd. Wouwbrugge is hierom eene neeringrijke plaats, en bevat een goed getal zindelijk betimmerde Huizen en welvaarende ingezeetenen. — Naar het getuigenis van zommige Historieschrijvers, zoude, ook in de nabuurschap van Wouwbrugge, allereerst in deeze Gewesten, de Hervormde Leere zijn gepredikt worden. De persoon, welke tot die stoute onderneeming, eene genoegzaame maate van kloekheid van geest bezat, was, volgens zommigen, PETRUS GABRIEL, een Vlaming, of, volgens anderen, JAN ARENDSZOON MANDEMAKER, van Alkmaar, welken wij, ter zijner plaatze in ons Woordenboek, op een afzonderlijk Artikel, nader hebben leeren kennen.
Zie A. COMRIE, Eigenschappen des Geloofs; Tegenw. Staat van Holland.