De Chinese havenstad Sjang-hai is met haar 10.000.000 inwoners de grootste stad van China en een van de vijf grootste steden van de wereld. De naam ‘Sjang-hai’ betekent ‘boven de zee’ en is niet slecht gekozen.
De stad ligt 20 km stroomopwaarts langs de Wang-po, een kleine zijrivier van de machtige Yang-tse-tsjiang. Ze is gebouwd op een modderige vlakte; een ongunstige ligging, die het de bevolking moeilijk maakt goed drinkwater te vinden en de stad op afdoende wijze te funderen en af te wateren.Het grote voordeel van die ligging is echter, dat de stad de toegang beheerst tot de lange, brede Yang-tse-tsjiang. In het gebied, dat door deze laatste rivier wordt bestreken, liggen talrijke boerendorpen en steden en wonen ongeveer 250 miljoen mensen. Die reusachtige bevolking heeft niet alleen talrijke behoeften maar levert ook grote hoeveelheden grondstoffen voor handel en industrie. Via de rivier kan de enorme mensenmassa gemakkelijk en goedkoop bereikt worden met behulp van vrachtschepen, olietankers en kleinere riviervaartuigen. Met haar grote achterland staat Sjang-hai verder in verbinding door middel van busdiensten en spoorwegen. De meeste Chinese spoorlijnen hebben hun eindpunt in de stad ‘boven de zee’, terwijl luchtlijnen de stad verbinden met Peking, met andere grote Chinese steden en met het buitenland.
Begin vorige eeuw was Sjang-hai nog niet meer dan een klein, ommuurd vissersdorp. Bij het begin van de Tweede Wereldoorlog liep echter de helft van de Chinese handel via deze stad. Ook de meeste grote fabrieken van communistisch China staan in Sjanghai, terwijl de stad ook een grote reputatie heeft als drukkerscentrum.
De groei van Sjang-hai begon met de komst van Engelse, Franse en Amerikaanse kooplieden in de vorige eeuw. De vreemdelingen bouwden het gedeelte van de stad, dat langs de Wang-po ligt en stichtten er langs brede, moderne straten hotels, banken, warenhuizen, bioscopen, kantoorgebouwen en magazijnen - alles in de buurt van de belangrijke haven.
Het oudere, Chinese gedeelte van de stad bestaat uit smalle straatjes, die volgebouwd zijn met kleine winkeltjes achter grote, kleurigbeschilderde uithangborden.
Het half westerse, half oosterse karakter van de stad is sinds het vertrek van de buitenlanders slechts voor een klein gedeelte bewaard gebleven. Sjang-hai is thans een Chinese stad geworden met talrijke fabrieken en huizen, waarin uitsluitend Chinezen wonen en werken. Als havenstad en handelscentrum heeft de stad echter niets van haar betekenis verloren.