Gouden horizon encyclopedie

Dr. B.M. Parker (1959)

Gepubliceerd op 07-10-2024

BIER

betekenis & definitie

Gróót was de verbazing van de archeologen toen ze na ingespannen arbeid eindelijk de oudste kleitafel ter wereld ontcijferd hadden: omstreeks 6000 jaar voor Chr. vervaardigd in Babylonië. Wat ze op dat kostbare overblijfsel uit een voorbije cultuur lazen was niets anders dan een... recept voor de bereiding van bier!

Of de hooggeleerde heren hun ontdekking in het dichtstbijzijnde café zijn gaan vieren met een stevig glas pils vertelt de geschiedenis niet. Vast stond van die dag af in ieder geval, dat bier een van de oudstbekende dranken van de wereld is. Het recept op dat kleitablet handelde over een biersoort, die de Babylonische priesters gebruikten bij godsdienstige plechtigheden. Maar 2000 jaar later kenden de Babyloniërs al 16 verschillende biersoorten, waarvan er verscheidene bestemd waren voor dagelijks gebruik. Bij de Egyptenaren was dat ook zo: hun betere biersoorten waren bestemd voor de goden (en de priesters!). De Egyptische farao Ramses III liet trots in zijn graf beitelen, dat hij bij zijn leven 466.303 kruiken best bier geofferd had aan de goden.

De goedkopere soorten werden door het volk gedronken. Bij alle volkeren in latere eeuwen was het bier eveneens bekend en geliefd. De Chinezen dronken 4200 jaar geleden al met smaak hun ‘kiu’; de Inca’s brouwden ‘chica’ en ‘sora’ en Grieken, Romeinen, Kelten, Britten, Galliërs en Germanen genoten op gelijke wijze van het verfrissend gerstenat, dat zij elk op hun eigen wijze wisten te bereiden. Ook de Middeleeuwers gingen lustig door met bierdrinken. Elke huisvrouw uit die dagen bereidde het in eigen keuken. Maar de grote brouwmeesters uit die tijd waren de monniken in hun goedbeschermde kloosters.

Elke abdij had haar eigen recepten, waarvan er vele bewaard zijn gebleven. Toen enkele jaren geleden in Tilburg een grote tentoonstelling werd gehouden, brouwden de Trappisten uit een nabijgelegen klooster voor die gelegenheid een speciaal soort bier volgens een oud recept uit de 15e eeuw. Biersoorten uit vroegere tijden waren vaak gekruid of op andere wijze van een aroma voorzien; ze waren nog niet zo helder als ons moderne bier en de meeste ervan bezaten meer voedingswaarde. Reden waarschijnlijk, waarom ze een belangrijk onderdeel van het dagelijks menu uitmaakten. Ook in de moderne tijd hebben veel landen hun eigen biersoorten, aangepast aan de smaak en de omstandigheden in de streek, waarvoor ze gebrouwen worden. De bekendste soorten, die in ons land gedronken worden, zijn pilsener, oud-bruin, dortmunder, münchener, stout, bockbier, lambiek en ale. Hoewel er verschillen bestaan in de wijze, waarop al deze biersoorten gebrouwen worden, komt het basisrecept erop neer, dat uit gerst vervaardigde moutsoorten worden gegist onder toevoeging van hop (voor de ietwat bittere smaak) en (soms) van bepaalde zetmeelstoffen.

Het bierverbruik in Nederland is betrekkelijk hoog maar het wordt ver overtroffen door het verbruik in zulke typische ‘bierlanden’ als België en Duitsland.

< >