in de Noordned. Republiek perioden waarin in bepaalde gewesten geen stadhouder werd gekozen.
Het Eerste Stadhouderloze Tijdperk
(1650—72) ontstond toen. na de dood van Willem ii de Staten van de gewesten waar hij stadhouder was geweest besloten het acht dagen na zijn dood geboren zoontje (de latere Willem in) noch een ander tot opvolger te benoemen. Dit Eerste Stadhouderloze Tijdperk eindigde toen naar aanleiding van de Franse veroveringen in 1672 Willem III tot stadhouder werd uitgeroepen.
Het Tweede Stadhouderloze Tijdperk
(1702-47) ontstond toen na de dood van Willem III, Johan Willem Friso, sinds 1696 stadhouder van Friesland en Groningen, door de overige gewesten niet tot opvolger werd gekozen.
Toen Frankrijk 1747 een inval in Zeeland deed, werd Willem Karel Hendrik Friso (Willem IV), de Friese stadhouder. die dit ook reeds van Groningen, Drenthe en Gelderland was, ook tol stadhouder van de overige gewesten uitgeroepen. Naast de genoemde waren er ook andere stadhouderloze tijdperken, zoals het Tweede Stadhouderloze Tijdperk in Gelderland (1702-22). Dit werd beëindigd toen de Staten van dit gewest, die na de dood van Willem m ook geen stadhouder hadden gekozen, door de onophoudelijke geschillen tussen de drie kwartieren en de strijd van de → Plooierij, zich 2.11.1722 gedwongen zagen toe te zeggen om Willem IV op zijn 18e jaar tot stadhouder aan te stellen op een zeer beperkende instructie. Omdat deze in 1722 pas elf jaar was, werd het stadhouderschap voorlopig door zijn moeder Maria Louise van Hessen-Kassel waargenomen; 12.10.1729 trad Willem IV in functie.
Het Groningse Stadhouderloze Tijdperk
duurde van 1711 -18. Groningen koos na de dood van Johan Willem Friso geen stadhouder. In 1718 koos men echter de Friese stadhouder Willem IV in verband met de geschillen tussen Stad en Ommelanden, die zonder stadhouder niet te beslechten waren.
Het Drentse Stadhouderloze Tijdperk
duurde van 1702-22. Drenthe koos na de dood van Willem III geen stadhouder. (Drenthe bezat nl. het recht zelf een stadhouder te kiezen, al was het na 1594 niet meer tot de Unie toegelaten). In 1722 koos het echter, evenals Groningen en Gelderland, Willem IV tot stadhouder.
