protestantse geloofsgemeenschap in Nederland, ontstaan begin 17e eeuw in de strijd om de leer der uitverkiezing (→ predestinatie, → Twaalfjarig Bestand). Na de → Dordtse Synode werden meer dan 200 remonstrantse predikanten afgezet, ruim 80 verbannen, daar zij weigerden de → Acte van Stilstand te ondertekenen.
Onder leiding van → J. Uytenbogaert stichtten zij 30.9.1619 te Antwerpen de Remonstrantse Broederschap. Na de dood van stadhouder prins Maurits (✝ 1625) konden zij in de Republiek terugkeren. In de 19e eeuw kwam de Remonstrantse Broederschap tot bloei dank zij de veld winnende moderne theologen en toetreding van vrijzinnigen uit de Ned. Hervormde Kerk. Na de Tweede Wereldoorlog zochten de Remonstrantse Broederschap en de Ned.
Hervormde Kerk contact. In 1963 besloten zij vooral op plaatselijk vlak tot grotere samenwerking (o.a. door kanselruil en gemeenschappelijke avondmaalsvieringen).Litt. J.Tideman, De stichting der Remonstrantse Broederschap (2 dln. 1871-72); J.A.Beijerman, De Remonstrantse Broederschap (1907); L.J.N.K.van Aken. De Remonstrantse Broederschap in verleden en heden (1947); W.Aalders en J.A.van Nieuwenhuyzen, Hervormd-Remonstrants gesprek (1949); G.J.Heering, P.D.Tjalsma en A.L.de Heer-Cremer. De Remonstrantse Broederschap (1950).
