Geographisch- historisch woordenboek

Servaas de Bruin, D. Noothoven van Goor (1869)

Gepubliceerd op 29-11-2021

Ridders

betekenis & definitie

bij de oude Romeinen de leden van eenen bijzonderen stand of orde, tusschen de patriciërs en de plebejers. Men laat hel bestaan der R. opklimmen tot den tijd van Romulus; doch als erkende stand (ordo equester), die tusschen den senaat en het volk stond, werd de ridderschap eerst in het aanzijn geroepen 122 v.

Chr. door de lex judiciaria van C. Sempronius Graccbus. Het aantal der R. was onbeperkt. Om in dien stand te worden opgenomen moest men, onder de keizers, op zijn minst een vermogen van 400,000 sestertiën bezitten. De R. hadden het privilegie, op kosten van de openbare schatkist een paard (equus publicus) te houden, en een gouden ring te dragen; bij de openbare spelen waren de 14 eerste zetels voor de R. Door Graccbus (zie boven) werd hun de rechtsbedceling opgedragen ; door Sylla (82 v. Chr.) werd hun de rechtsmacht ontnomen, doch Pompejus (70 v. Chr.) gaf hun die terug, hun daarbij toevoegende de senatoren en de tribunen der schatkist. De R. waren levens publicani, d. i. pachters van de inkomsten en belastingen der rom. republiek.In de middeleeuwen behoorde de titel van R. rechtens en uitsluitend aan de adellijke personen van naam en wapenhandel; doch om Ridder te worden moest men eerst de rangen van schildknaap en page doorloopen, en de verheffing tot R. ging met veel ceremoniën gepaard, om den luister van dien titel te verhoogen. Zij hadden vele privilegiën; waartegen zij zich bij eede verbonden, overal de onrechtvaardigheid te bestrijden, weduwen en weezen te beschermen en te verdedigen, en onvoorwaardelijk te gehoorzamen aan de bevelen van hunne dame en van hunnen koning. De tijd der kruistochten is het roemrijkste tijdvak der ridderschap, die te niet ging te gelijk met het leenstelsel.

Als adellijke titel is die van Ridder de laagste in rang, en staat onder dien van Baron.

Later heeft men den titel van R. gegeven aan allen, die tot leden van de eene of andere onderscheidings-orde benoemd zijn (R. van den Nederl. Leeuw, R. van de Eikenkroon, R. van de Militaire Willems-orde, R. van het Legioen van Eer, R. van den Kousenband, enz.).

< >