deze benaming werd aan de oproerige beweging gegeven, die 1491 in Holland begon. De oproerlingen, meerendeels boeren uit Kennemerland, hadden op hunne vaandels eene groene kaas en een gerstenbrood afgebeeld, ten teeken, dat het hun, gelijk ze dan ook voorgaven, om niets anders te doen was dan om brood en kaas; vandaar dat allen, die aan deze beweging deelnamen, met den naam van Kaas- en Broodvolk bestempeld werden.
Ze liepen het eerst te hoop te Alkmaar, plunderden daar het huis van Nicolaas van Boshuizen, den algemeenen rentmeester van Noord-Holland, en bedreven een aantal geweldenarijen meer. Van Alkmaar trokken zij naar Hoorn, overal onderweg hun werk van plundering en vernieling voorlzettende, waarbij zij het voornamelijk gemunt hadden op de oude kasteden of sloten. Dat deze oproerige bende van dag tot dag aangroeide is lichtelijk te begrijpen; en in 1492 rukte zij tegen Haarlem op, waar de magistraatspersonen en vele aanzienlijke burgers wel al het mogelijke deden om hen buiten de stad te houden ; doch het grauw daarbinnen, niets liever wenschende dan gemeene zaak met de oproerlingen te maken, opende hun de Kruispoort, en nu stormde de woeste hoop regelrecht naar het raadhuis, waar de regeering vergaderd zat: de schout (Nicolaas van Ruiven), zijn broederen twee schepenen werden door de onverlaten doodgeslagen, vele huizen van aanzienlijke inwoners geplunderd, de rekenboeken der achterstallige belastingen verbrand, kortom geheel Haarlem was in de macht van het gepeupel, dat vervolgens, na nog eene menigte kasteelen en adellijke huizen in Kennemerland geplunderd en vernield te hebben, voortrukte naar Leiden en naar Rotterdam, waar de huizen Kralingen, Spangen en meer andere het lot der verwoesting ondergingen. Eindelijk werd hertog Albrecht van Saksen met eene aanzienlijke legermacht naar de Nederlanden gezonden door keizer Maximiliaan, en met geweld van wapenen werd toen aan deze onlusten spoedig een einde gemaakt.
