Geographisch- historisch woordenboek

Servaas de Bruin, D. Noothoven van Goor (1869)

Gepubliceerd op 29-11-2021

Joseph Wentzel Radetzky

betekenis & definitie

graaf van Radetz, oostenrijksch veld maarschalk, geb. 2 Nov. 1766 te Trzebnitz in Bohemen, trad 1784 in dienst als kadet bij een regement hongaarsche kavallerie, maakte (1788—89) den oorlog legen de Turken mede, en daarna (1792—95) de veldtochten aan den Rijn en in de Nederlanden tegen Frankrijk. Zijn eerste veldtocht in Italië dagleekent van 1796 als adjudant van Beaulieu; 1799 adjudant van Mélas, onderscheidde hij zich in Italië en in Dnitschland, bij de veldslagen van Marengo en Hohenlinden, aan het hoofd van een regement kurassiers.

In 1805 generaal-majoor, 1807 aan het hoofd van het vijfde legerkorps, deed hij bij Wagram en daarna zoo vele en gewichtige diensten, dat hij tot luitenant-veldmaarschalk benoemd werd. Als chef van den generalen staf maakte hij de veldtochten in Saksen en Frankrijk mede, nam deel aan de veldslagen van Kultn en Leipzigen aan de gevechten in Champagne. Vervolgens was hij 10 jaren plaatskommandant van Olmutz, en werd 1831 als opperbevelhebber der Oo«tenrijksche troepen naar Italië gezonden, en 1836 tot veldmaarschalk verheven; 1847 dempte hij meesterlijk de oproerige bewegingen te Milaan; doch zijn meesterwerk is de veldtocht van 1848—49. Door den opstand genoodzaakt terug te trekken in de citadel van Milaan (18 Maart), bombardeerde hij die stad, doch besloot weldra tot retireeren (waarbij vele wreedheden gepleegd werden), en concentreerde zijne armee in de sterkten van Legnano, Peschiera, Verona en Mantua. In 1848 (23 Juli) bevocht hij op Karel-Albert van Sardinië de schitterende overwinning van Custozza, welke de capitulatie van Milaan (6 Aug.) en den wapenstilstand van Salasco ten gevolge had. Zoodra die wapenstilstand afliep (20 Maart 1849) rukte R. Pièmont binnen, bevocht 23 Maart de beslissende overwinning van Novara, rukte op Venetië aan, bombardeerde 24 uren die stad en bemachtigde haar 27 Mrt., waarmede geheel Opper-ltaiië onder Oostenrijks gezag teruggebracht was. Als een der grootste mannen van zjjnen tijd, stierf R. 5 Jan. 1858.

< >