1) Boulogne-sur-mer, Bolonia in nieuw Latijn, zeehaven en hoofdpl. van het arrondissement B. in het fransche dept. Pas-de-Calais, 4 mijlen bezuidw.
Calais, aan de uitwatering van de Liane in het Kanaal, met 35,000 inw., bestaat uit eene boven- en beneden-stad (het oude Gesoriacum en Bononia vereenigd); dejbenedenstad heet eigentlijk B.-sur-mer; de haven, ofschoon door Napoleon I aanmerkelijk verruimd, is ontoegankelijk voor groote schepen*; deze moeten ten anker komen op de veilige reede van St.-Jean. Onder het romeinsche keizerrijk was B. een maritiem station; het werd 888 verwoest door de Noormannen. In 1264 werd te B. het vermaarde concilie gehouden, waarbij geheel Engeland in den kerkban werd gedaan. In 1544 veroverd door Hendrik VIII, werd B. aan Frankrijk teruggegeven 1550. In 1803 vormde Bonaparte hier het groote kamp van 80,000 man, bestemd om eene vijandelijke landing te doen in Engeland; 1804 werd ter gedachtenis van dat kamp eene 185 vt. hooge marmeren zuil opgerigt. In 1840 (6 Aug.)was B. het doel der mislukte expeditie van Lodewijk Napoleon (later Napoleon III).B. is de geboortepl. van Daunou.2) kantonshoofdpl. met 2000 inw. in het fransche dept. Haute-Garonne, 7 uren gaans benoordw. St.-Gaudens.
3) vlek met 8000 inw. in het fransche dept. der Seine, 1 uur gaans bewesten Parijs. Tusscben dit B. en Parijs ligt het zoo vermaarde Bosch van Boulogne, de wandelplaats der elegante wereld uit de hoofdstad. Vroeger was dit bosch koninklijke jagtgrond; toen stond daar het kasteel van Madrid, gebouwd 1528, en onder Lodewijk XVIII geslecht en herschapen in eene buitenplaats, die nog altijd "Chateau de Madrid’’ blijft heeten, en waar de groote Laraartine des zomers verblijf plagt te houden, nadat hij het presidentschap der republiek had overgedragen aan Lodewijk Napoleon; de zamensteller van dit Woordenboek had de eer in Junij 1849 den edelen Lamartine daar een bezoek te brengen, dat hij nooit zal vergeten. In het Bosch van B. werd 1260 het klooster vanLongchamp gesticht door de heil. Izabella, zuster van den heil. Lodewijk; in dit klooster kwamen in later tijd de dames van het hof geregeld naar het kerkgezang luisteren; en het duurde niet lang of ook de heeren van het hof werden daar loegelaten ; en zoo ontstond de wandeling naar Longchamp, die nog bleef voortbestaan sedert het klooster in 1789 gesloten werd.
