Politiek eufemisme voor de maatregelen die genomen worden om het aantal werklozen te verminderen en het beroep op de arbeidsongeschiktheidsregelingen (zie arbeidsgehandicapte*) terug te dringen. De term wordt eveneens gebruikt met betrekking tot illegalen die het land uit moeten worden gezet. Zo’n omschrijving klinkt natuurlijk te recht voor z’n raap. Jan Pronk, minister van Ontwikkelingssamenwerking in het kabinet Lubbers III, doopte Nederland ooit om tot ‘immigratieland’. Daarmee joeg hij heel wat ministers tegen zich in het harnas.
Pronk vertolkte immers een minderheidsopvatting. CDA, PvdA en VVD opteerden voor een keihard optreden tegen mensen zonder verblijfsvergunning. Alleen werd dit niet met zoveel woorden gezegd. Zij gaven er dan ook de voorkeur aan te spreken over het ‘verminderen van het volume’. Voorstanders van ‘volumebeleid’ willen geen illegalen, maar hun bewoordingen veroorzaken tenminste geen commotie. Het lot van deze vluchtelingen wordt verpakt in technisch economenjargon.
Als echter vaststaat dat de koppelingen de komende jaren worden gehandhaafd, dan dient de financiële ruimte ervoor te worden geschapen door minder mensen afhankelijk te laten worden van een uitkering: minder toestroom van WAO ’ers en werklozen. Of zo’n ‘volumebeleid’, zoals dat in Haags jargon heet, slaagt is afgezien van internationale ontwikkelingen sterk afhankelijk van het nationale sociaal-economische beleid.
de Volkskrant, 14-11-90
Nu eens heet hij Kosto. Die Nederlandse politicus zei nog niet zo lang geleden dat we ‘mensen wier problemen we hier niet kunnen oplossen, moeten laten verdwijnen’. Niet nagedacht natuurlijk, want toen kollega’s hem herinnerden aan landen waar ze mensen zomaar aan de lopende band ‘laten verdwijnen’, bood hij zijn ekskuses aan: één dysfemisme te ver. Nu eens Kosto en dan weer heet hij Kaland. Die Nederlandse politicus heeft gepleit voor een ‘strikt volumebeleid’.
De Standaard, 21-03-96
Het stelsel van sociale zekerheid is met name in de jaren tachtig zo duur en zo ingewikkeld geworden dat men in de loop van de jaren tachtig is begonnen met een grondige herziening. Aan de ene kant door het aantal uitkeringontvangers te beperken door strengere richtlijnen te hanteren bij de toekenning van een uitkering (volumebeleid).
NRC Handelsblad, 01-06-99
