In de jaren zeventig opgekomen alternatief voor ontwikkelingshulp. Dit laatste woord heeft een wat paternalistische klank. Bovendien worden de economische machtsverschillen te duidelijk voelbaar: wij zijn rijk terwijl zij ginder onze (financiële) hulp nodig hebben omdat ze arm zijn. Het verstrekken van ontwikkelingshulp had aanvankelijk ook politieke doeleinden. De westerse landen waren bang dat de armere landen gemakkelijker open zouden staan voor revolutionaire ideeën.
Men vreesde dat de hulp grotendeels zou terechtkomen bij de gewapende bevrijdingsbewegingen. Samenwerking is bovendien een veel positievere term. Het klinkt minder eenzijdig dan hulp en impliceert een wisselwerking. Er wordt gesuggereerd dat er solidariteit moet zijn tussen de arme en rijke landen. Toch vond niet iedereen dit een goede benaming. De politieke commentator van ‘De Standaard’, Manu Ruys, liet zich ooit het volgende ontvallen: ‘Wie het deze dagen heeft over ontwikkelingssamenwerking, lokt hoongelach uit. Het hypocriete woord klinkt als een vloek.’
Ook in de koloniale tijd werd, soms met de beste bedoelingen, de plaatselijke bevolking een vreemde cultuur of levensstijl opgedrongen. Dat veroordelen wij nu, maar doen wij met ontwikkelingssamenwerking een eufemisme, trouwens in wezen iets anders? Ja, iets voor niets krijgen, wil iedereen wel (niet alleen in ontwikkelingslanden), maar hier gaat het om ingrijpende veranderingen die beoogd worden, en dan wordt de weerstand groter.
NRC Handelsblad,24-12-99
