Encyclopedie van Zeeland

Kon. Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen (1982)

Gepubliceerd op 24-11-2020

BORRENDAMME

betekenis & definitie

(Bordendamme). Voormalig dorp en parochie in het Poortambacht van de stad Zierikzee; in de Oosterschelde verdwenen door achteruitzetting van de dijken.

Wapen:

komt al voor op de kaart van Schouwen uit 1540 in het stadhuis van Zierikzee. Het werd ook gevoerd door leden van het geslacht Van Borrendamme gezegd Zonneman.

Geschiedenis:

Borrendamme wordt in 1297 genoemd in een akte van belening door graaf Jan I. Deze laatste gaf aan Heldecope Hoeburxzoon het veer in recht leen met de bepaling dat de graaf met zijn familie en boden altijd zonder veergeld te betalen over mochten varen. Het betrof hier waarschijnlijk een veer naar Noord-Beveland. Melis Stoke verhaalt althans later dat graaf Willem III van dit veer gebruik maakte om naar Kats op Noord-Beveland over te steken.

In 1303 beloonde de Graaf de bewoners van Zierikzee voor hun moedige strijd tegen de Vlamingen door o.a. Borrendamme onder de jurisdictie van Zierikzee te plaatsen.

De kerk van Borrendamme was aan Johannes de Dooper gewijd en lag in de zuidwest-hoek van het Quaelambacht (het latere Poortambacht). Ze is een afsplitsing van die van Zierikzee. In de 13e eeuw is Borrendamme een zelfstandige parochie geworden. De parochie bestond nog in 1549. In 1318, 1339 en 1342 wordt reeds melding gemaakt van landverlies. In de eerste helft van de 16e eeuw werd het dorp door een reeks rampen geteisterd waardoor het langzaam ontvolkte.

In 1570 was Borrendamme bijna verlaten en een veertig jaar later, toen de zeedij k door storm werd beschadigd, gebruikte men de resten van het dorp om de bressen in de dijk te dichten. In 1642 stonden nog maar enkele huizen overeind. In 1822 waren de fundamenten van de kerk nog te zien, alsmede een groot aantal blootgespoelde doodkisten. De kerk heeft gelegen ongeveer 800 m ten westen van het havenhoofd van Zierikzee.

Van het kasteel van Borrendamme is weinig meer bekend dan dat het vermoedelijk op een hoogte stond.

LITERATUUR

R. Beekman, Beknopt historisch onderzoek, 2-6. Van Beveren, Verdwenen kastelen, 15-16. Grijpink, Register op deparochieën. Moens van Bloois, Borrendamme, 7578. S. Muller Fz., De indeeling van het bisdom. Sandberg, Overzetveren, 95. Zelandia Illustrata II, 192-194.