Sedert de Saksische tijd de naam voor de lagere gerechten in stad en grietenij. Daarnaast het in 1499 opgerichte hof gerecht.
Het N. vonniste in civiele zaken in eerste aanleg, met beroep op het Hof; in strafzaken behandelde het slechts kleine vergrijpen. De Franse tijd schakelde Frl. ook in dit opzicht uit.Zie: C. J. Guibal, Democratie en Oligarchie in Frl. (Assen 1934), 34 e.v.
