Encyclopedie van Friesland

Prof. Dr. J.H. Brouwer (1958)

Gepubliceerd op 22-01-2020

DUURSWOUDE

betekenis & definitie

(Fr.: Duerswdld, persoonsnaam met woud). Dorp in Opsterland (564 inw.).

Oud streekdorp, ontwikkelde al vroeg een kom, die gedeeltelijk onder Wynjeterp valt. In D. staat het oudste kerkje van Opsterland (13de eeuw), met Noormannenpoortje.

Openb. school.De bossen ten oosten van dit dorp ter weerszijden van de straatweg naar Bakkeveen danken hun ontstaan aan de familie Lycklama a Nijeholt, die tussen 1850-1900 de aanleg begon.

De oudste grove dennenstand, het Jan Annebos, is van 1869. Op de betere gronden bij het Ouddiep zijn hakhoutbossen aangelegd, en ‘ikenhiemen’ naast de tot dit bezit behorende boerderijen Het gehele terrein is met de heide van D. in 1949 aan Staatsbosbeheer overgedragen (ca. 610 ha). Van dit langs paden en wegen vrij toegankelijke terrein is ca. 200 ha bos. Door bebossing van een stuk heide zal dit mettertijd 300 ha worden.

Heide. Het centrale gedeelte van de heide van D., ca. 175 ha, is sedert 1953 staatsnatuurmonument. Deze heide, Z. van de straatweg D .-Bakkeveen, is deel van de boswachterij ‘Bakkeveen’. Talrijk zijn de heideplassen (zie Dobbe). Afhankelijk van de ligging van het terrein komen zowel de plantengemeenschap van de dopheide als die van de struikheide in verschillende vormen voor. Hierin valt plaatselijk de vele kraaiheide op.

Vogelkundig is de heide van D. van betekenis. Er huizen korhoenders en er broeden wulpen. In de dobben veel kokmeeuwen en wilde eenden. ’s Winters overnachten op de plassen soms honderden ganzen. Zowel O. als W. van het natuurreservaat wordt een bosgordel aangelegd.