Producent en verwerker van oliën en vetten (m.n. cacaoboter-vervangende vetten) te Wormerveer; oorspronkelijk zelfstandig, na eerdere wisseling van eigenaar sinds 1971 onderdeel van het Unileverconcern.
De oorsprong van het bedrijf ligt in 1843, toen T. Crok oliemolen De →Engel aankocht, welke in 1872 werd vervangen door een stoom-olieslagerij. In 1891 werd de firma Crok & Laan gesticht door D. Crok en diens schoonzoon J.C. Laan.
Het bedrijf werd in 1936 overgenomen door het familiebedrijf →Kaars Sijpesteijn. Tezamen met oliefabriek De →Vrede te WestKnollendam (oorspronkelijk oliemolen De →Vrede, die in 1872 werd gesloopt en werd vervangen door de gelijknamige stoom-olieslagerij, welke reeds vóór de Eerste Wereldoorlog op elektriciteit als krachtbron overstapte) maakte de firma daarop deel uit van nv Verenigde Textiel- en Oliefabrieken (Veto). In 1969 werd de ‘oliepoot’ van nv Veto (Crok & Laan en de Vrede) ondergebracht in de aparte vennootschap Croklaan nv.
In 1970 werd het Wormerveerse buurbedrijf Oliefabriek De Toekomst overgenomen van de Koninklijke Fabrieken T. →Duyvis Jz. nv (behorende tot het Akzo-concern). De activiteiten daarvan werden toegevoegd aan die van Croklaan nv. In 1972 werd de juridische vorm van Croklaan omgezet in een bv.
In 1971 trad Croklaan toe tot het Unileverconcern. De aandelen worden nu gehouden door de Unilever-dochter Nederlandse Unilever Bedrijven bv. Deze overname heeft geen wijziging gebracht in de juridische vorm van Croklaan.
Croklaan is uitgegroeid tot een van de belangrijkste fabrikanten van speciale vetten. De voornaamste produkten zijn cacaobotervervangers, die met name in chocoladerecepten worden toegepast. Het bedrijf ontwikkelt met regelmaat nieuwe produkten.
In 1965/66 werd een nieuwe technologie met betrekking tot verwerking van plantaardige oliën en vetten ingevoerd, in 1980 werd de Solvent Fraktioneerfabriek te Wormerveer een investering van ƒ 45 mln. in gebruik genomen en tussen 1985 en 1987 werd de modernisering van de raffinaderij gerealiseerd. Het bedrijf houdt zich zowel met fabricage als met handel bezig en opereert internationaal. Bediend worden chocolade-, suikerwerken-, biscuit-, consumptie-ijs en andere levensmiddelenindustrieën in circa 80 landen.
In oktober 1987 werd de naam gewijzigd in Loders-Croklaan. Het bedrijf heeft het historische pand De →Adelaar in zijn bezit, een provinciaal monument, dat naar de bedoeling begin jaren ’90 zou worden gerestaureerd en tot kantoor zou worden ingericht.
Bij Croklaan werkten in 1991: 375 personen.
