Wijn & drank Encyclopedie

Jan Zellenrath (1979)

Gepubliceerd op 04-05-2021

Verenigde staten: californië

betekenis & definitie

Het klimaat, de bodem en andere omstandigheden die de produktie van goede wijnen ten goede komen zijn in Californië even sterk aanwezig als in andere belangrijke wijngebieden van de wereld. De grootste belemmering voor de produktie van grote wijnen is eigenlijk het enorme assortiment aan slechte en middelmatige druiverassen dat in veel districten voorkomt.

Echt goede wijngaarden zijn er maar weinig, terwijl er een overvloed is aan druiven waar rode wijnen van worden gemaakt zoals Zinfandel, Carignane en Alicante-Bouschet, en aan witte-wijndruiven zoals Burger, French Colombar, Thompson Seedless en Sauvignon vert, die allemaal slechts gewone tafelwijnen produceren. De Zinfandel is misschien een uitzondering, want als hij wordt geteeld op een plaats waar hij goed gedijt kan hij heel karakteristieke en kwalitatief betere rode wijnen produceren dan de gemiddelde uit Californië; eenmaal van een zekere ouderdom kan deze wijn zelfs voortreffelijk zijn. In grote lijnen kan men stellen dat de koelere streken in het noorden van deze staat - Napa, Sonoma, Livermore Valley, Santa Cruz, Santa Clara en Mendocino - tafelwijnen produceren waarvan sommige uitstekend zijn wat hun smaak betreft. In de warmere streken worden dessertwijnen gemaakt. Tot 1965 bestond 60% van de Californische wijnen helaas uit zoete of met alcohol versterkte wijnen en veel minder uit tafelwijnen. Gelukkig hebben de laatste de onechte port- en sherrywijnen geleidelijk aan van hun plaats verdrongen en vertegenwoordigen ze heden ten dage meer dan 80% van alle in de staat geproduceerde wijnen. Onlangs gepubliceerde cijfers tonen aan dat de verkoop van tafelwijnen twee en een half keer zo snel stijgt als die van de dessertwijnen.

Vandaag de dag komt 65% van alle wijn die in de Verenigde Staten wordt verkocht uit Californië. De totale produktie bedroeg in 1982 ongeveer 196 miljoen kistjes, wat ruwweg overeenkomt met de gehele produktie van alle Franse appellation contrölée-wijnen in een gemiddeld jaar (maar deze vormt slechts een zesde deel van de totale Franse wijnproduktie). In 1982 bedroeg de produktie van tafelwijnen ca 116 miljoen kistjes. De produktie van likeurwijnen daalde met 6,5% en maakt nog maar 6% van het totaal uit. De produktie van mousserende wijnen bedroeg bijna 11,3 miljoen kistjes, 6% van het totaal, terwijl de ‘champagnes’ 10 jaar daarvoor nog maar 2% van de totale wijnproduktie hadden uitgemaakt.

Geschiedenis van de Californische wijn

De geschiedenis van de Californische wijn gaat terug tot Cortez, de veroveraar van Mexico, die in 1524 bepaalde dat de wijnbouw een van de industrieën van de Nieuwe Wereld moest worden. De toenmalige wijnstokken waren vermoedelijk van Spaanse origine en geïmporteerd, al is niet met zekerheid te zeggen of de stekjes en zaden regelrecht uit Spanje kwamen. Na verloop van enige tijd begonnen de wijnen uit Mexico een geduchte concurrent te worden voor die uit Spanje. En zoals heel vroeger keizer Domitianus had gedaan gaven ook de Spanjaarden het bevel alle wijnstokken uit de kolonie te verwijderen. Buiten medeweten van de Spaanse autoriteiten bleef de druivencultuur echter heel wat jaren in leven, in verschillende streken van Mexico, met name in Zuid-Californië (baja California).

Pater Juan Ugarte, een Jesuïet, plantte rond 1697 waarschijnlijk de eerste wijnstokken op de westkust bij de missiepost San Francisco Xavier, in Baja California. Het was een Europees ras, het enige dat door de Jesuïeten werd geplant en dat ‘Mission’ werd gedoopt, een naam die hij vandaag de dag nog heeft. Toen de Spaanse missiepaters zich langzaam noordwaarts begonnen te vestigen kwam de ‘Mission’ ook in Alta California terecht. Vlak nadat ze zich in 1769 hadden gesettled plantten de Franciscanen onder leiding van pater Junipero Serra de Mission bij hun missiepost San Diego de Alcada. De wijnstokken ontwikkelden zich voorspoedig en men zegt dat de oogst beter was dan men tot nu toe in de Nieuwe Wereld heeft mogen aanschouwen. De Franciscanen van pater Serra stichtten 21 missieposten, bijna allemaal met wijngaarden, tussen San Diego en Sonoma, het noordelijkste punt van de Camino Real (koninklijke route), die ook vandaag de dag nog een belangrijke weg is.

Deze missieposten lagen echter voor het grootste deel in Zuid-Californië. Er worden nog steeds wijnstokken gekweekt die afstammen van die der Franciscanen. De missie van San Gabriel Arcangel, niet ver van Los Angeles, werd uitgekozen om er hun belangrijkste wijncentrum te vestigen. Op deze missie is nog altijd het kleine adobegebouwtje te zien waar de Indianen met hun voeten de druiven uitpersten. Van heinde en verre komen de toeristen tegenwoordig de Trinity-wijngaard bezoeken, die waarschijnlijk dateert uit 1780.

Tussen 1770 en 1830, jaren waarin de missieposten floreerden, werd de wijnproduktie aangepast aan de behoeften van de paters. In 1850 werden de missieposten door de Mexicaanse regering geseculariseerd, waarbij de wijngaarden in de steek werden gelaten. Maar men wist tenminste dat er in Californië wijn en eau-de-vie kon worden gemaakt.

Nieuwe wijngaardeigenaren

Het verval van de missieposten, de instorting van hun wijngaarden en de afbraak van de installaties en persen markeren het einde van een tijdperk en het begin van de moderne wijnbouw. Vóór 1830 gebeurde het zelden dat een wijngaard privé-eigendom was. Maar in 1824 plantte Joseph Chapman - een van de eerste Amerikanen die zich vestigden op de plaats waar thans Los Angeles is gelegen - 4000 wijnstokken. Hij werd gevolgd door Jean-Louis Vignes, een Fransman uit Bordeaux die zich in een commercieel avontuur stortte door wijn te maken die voor de verkoop was bestemd, vlak bij de plaats waar tegenwoordig het Centraal Station van Los Angeles ligt. Zijn wijnen en eau-de-vie werden reeds in 1833 bejubeld. Deze 2 pioniers maakten school en de wijnbouw verspreidde zich verder over het land.

In één generatie werd dit de belangrijkste industrie in het district van Los Angeles. Vignes was een van de eersten die adviseerde om enkele druiverassen te planten, en kort na 1830 importeerde hij stekjes van edele soorten uit Europa. Ze werden zeer zorgvuldig verpakt voor het vervoer van Frankrijk naar Boston, en vervolgens via Kaap Hoorn naar Californië. De stekjes hadden echter niet onder de lange reis geleden, zodat ze in Californië werden geplant. Sommige droegen al vruchten waarvan men Californische wijnen maakte. Een andere belangrijke druiven- en wijnonderneming werd vlak na 1830 gesticht door William Wolfskill, een trapper uit Kentucky.

In 1858, 2 jaar voor zijn dood, was de wijngaard van Wolfskill al bijna 57 ha groot en telde hij 55 000 wijnstokken. Bovendien bezat hij een kelder met een capaciteit van 4500 hl.

Naast Vignes en Wolfskill moeten ook Charles Kohier en John Frohling als pioniers van de Californische wijn worden genoemd. Beiden waren van Duitse afkomst en samen kochten ze een wijngaard met 300 wijnstokken in de buurt van Los Angeles, terwijl ze in het souterrain van een pand in San Francisco tevens een wijnhandel openden - de eerste in zijn soort - die in het begin slechts 2500 liter in zijn kelder had liggen. In 1862 lag in de gewelven van hun kelders al bijna 25 000 1 wijn en ongeveer 910 1 eau-de-vie.

Het druiveras Mission werd in de eerste economisch lonende wijngaarden ingevoerd door Chapman, Vignes en andere pioniers, die deze druif aanvankelijk in Zuid-Californië, maar later ook in het noorden lieten planten. Het was een sterke wijnstok met een hoog rendement, waarvan de druiven echter weinig karakter hadden en niet erg geschikt waren voor de produktie van tafelwijnen. Toch heeft deze soort gedurende meer dan 80 jaar een leidende rol gespeeld in de Californische wijnbouw.

Uitbreiding met Europese druiverassen door kolonel Haraszthy

De overgang van de Mission-druif naar de fijne Europese druivesoorten was te danken aan een nieuw aangekomene in Califomië, ongeveer 12 jaar nadat JeanLouis Vignes met succes zijn Franse stekken had ingevoerd. Deze bijzondere pionier was Agoston Haraszthy, een Hongaarse aristocraat, die sindsdien als de vader van de Californische wijnbouw wordt beschouwd. De eerste import op grote schaal van buitenlandse wijnstokken had plaats in 1851, waarop kolonel Haraszthy 100 stekjes en 6 wijnstokken van een edele soort in San Diego liet planten. Hierbij was ook de beroemde Zinfandel, waar later een zeer populaire, droge rode wijn van zou worden gemaakt. Aanvankelijk bleven de wijnboeren doorgaan met het planten van hun Mission en pas heel langzaam gingen ze ertoe over om nieuwe rassen te kopen, omdat ze dachten dat het de kolonel alleen maar om de verkoop van zijn stekjes te doen was. Pas in 1878 begon men de Zinfandel op grotere schaal te planten.

In de stellige overtuiging dat de beste buitenlandse rassen in Californië goed konden gedijen, begon Haraszthy uit te zoeken welke grondsoort in deze staat het best bij iedere soort paste. Ook dacht hij betere, en snellere resultaten te zullen boeken door nog meer rassen in te voeren.

In 1861 werd hij door de gouverneur van Californië, John G. Downey, belast met een wijn-missie, die inhield dat hij in het buitenland alle soorten moest zien te verzamelen die in Californië tot bevredigende resultaten zouden kunnen leiden. Hij koos 100 000 stekjes van 300 rassen uit, die in de loop van één jaar allemaal naar Californië werden verscheept. Een gedeelte daarvan plantte hij in zijn eigen wijngaard Buena Vista, in Sonoma. Maar het grootste deel werd verkocht aan wijnboeren uit alle delen van de staat. In 1863 stichtte Haraszthy de Buena Vista Vinicultural Society, waaraan hij zijn ranch van 2400 ha (waarvan 160 ha beplant met wijnstokken) overdroeg.

Door deze gift van een groot assortiment aan rassen en door zijn niet aflatend onderzoek werd de groei van de toenmalige wijnbouw in Californië zeer gestimuleerd. Het merendeel van de kwalitatief betere soorten die hij in die periode importeerde werd geplant rond de baai van San Francisco. Deze streek profiteerde enorm van Haraszthy’s demonstratie dat men hoge kwaliteitswijnen kan produceren op niet-geïrrigeerde stukken land.

Talrijke wijnboeren, maar ook allerlei andere lieden stortten zich uit winstbejag geheel onervaren op de wijnbouw. Ze bekommerden zich noch om de keuze van de juiste rassen, noch om de bodem, noch om andere voor het planten belangrijke omstandigheden. Door deze chaos werd het ideaal dat Haraszthy voor ogen had gehad verschoven naar een later tijdstip, en het is vandaag de dag nog altijd niet bereikt.

Tussen 1860 en 1870 onderscheidden Los Angeles, Anaheim en Sonoma zich als de 3 belangrijkste produktiecentra van wijn en consumptiedruiven. De wijngaarden waren er veel groter dan elders, en bovendien waren zij veel talrijker.

Het was de ontdekking van de goudmijnen die in Califomië aanvankelijk de voorspoedige groei van het vloeibaar goud - de wijn - met zich meebracht. De wijnmarkt breidde zich uit al naar gelang er goud werd gevonden. De goudzoekers van 1849 beschouwden de wijn van Los Angeles als een luxe, en toen de goudkoorts daalde zakten ook de prijzen van de wijn drastisch. Het Califomische parlement werd gedwongen nieuwe wijngaarden belastingonthefïing te verlenen om de wijnbouw te laten voortbestaan. In 1870 zag de toekomst er weer wat rooskleuriger uit: door het succes dat Haraszthy boekte met zijn nieuwe, Europese rassen en door de welwillende houding van de staat en de federale regering werd de wijnbouw nieuw leven ingeblazen met als resultaat dat de wijnen van Califomië in het hele land erkenning vonden. Maar deze voorspoed was helaas niet van lange duur.

Tussen 1875 en 1877 leed het hele land onder een ernstige economische crisis, waaraan ook de wijnindustrie niet ontkwam. In 1878 trad echter weer een verbetering in. Amateurs en speculanten waren door de crisis afgeschrikt, en zij die volhardden in de wijnindustrie produceerden nu betere wijnen van betere rassen. Zij overleefden niet alleen de depressie, maar ook de phylloxera-epidemie.

Het uitbreken van de phylloxera-epidemie

De phylloxera, oftewel druifluis, liet zich in Californië al voor 1870 zien. Maar in 1876 werd hij een echte plaag en richtte 3 jaar lang verwoestingen aan in de wijngaarden van Sonoma, Napa, Yolo, El Dorado en Placer, net zoals dat bij talloze Europese wijngaarden was gebeurd. De Fransen slaagden er als eersten in de ramp te boven te komen door hun Fim/cra-wijnstokken te enten op onderstammen van inheemse rassen uit het oosten van de Verenigde Staten die immuun waren voor de phylloxera. En het duurde niet lang of de Californische wijnboeren volgden hun voorbeeld.

Het begin van de wijnwetgeving

Het California State Board of Viticultural Commissioners bood de helpende hand bij het uitbannen van de phylloxera en het herstel van de wijnbouw. Deze organisatie, gesticht in 1880, hielp de wijnboeren met het zoeken van de juiste grond en het juiste klimaat voor elk druiveras en met het bestrijden van ziekten van de wijnstok. Tot de vooruitgang in de wijnindustrie droeg ook een proefstation voor de wijnbouw, onder leiding van het College of Agriculture van de Universiteit van Califomië, in ruime mate bij. Dit college heeft tot op heden zijn onderzoek en onderwijs op het gebied van de wijnbouw en de oenologie voortgezet onder de bezielende leiding van professor A.J. Winkler en dr. Maynard Amerine, die grote faam genieten onder de wijnbouwers en oenologen over de hele wereld. Het Califomia State Board of V.C. nam wetten aan die de eerste kwaliteitsnormen voor de Californische wijnen vormden.

Tussen 1900 en 1915 zette de vooruitgang, zowel in de wijnbouw als in de wijnhandel, zich gestaag voort. Maar daarna begonnen de eerste tekenen al in de richting van een totaal verbod van alcoholische dranken te wijzen. Ten slotte werd de drooglegging een feit, aanvankelijk bij het aannemen van de wet Volstead in 1919, later in het 18de amendement op de Amerikaanse grondwet in november 1920. Hiermee werd de Californische wijnbouw een zware slag toegebracht, en van de nieuwe wijnbouwondernemingen moesten er vele sluiten. In 1919 daalde de wijnproduktie van zo’n 2 275 000 hl tot ongeveer 1 200 000 hl.

Toch was deze drooglegging niet zo rampzalig als het leek, want de wet stond toe dat er wijn werd gemaakt voor medicinale doeleinden en voor de mis, waardoor een deel van de wijnindustrie bleef doordraaien. Toen men na verloop van 13 jaar ten slotte moest erkennen dat de drooglegging was geëindigd in een fiasco zorgde een campagne in tegenovergestelde richting ervoor dat zij werd beëindigd met het 21ste amendement op de grondwet in december 1933. Vanaf dat moment was elke staat, elke ‘county’ en elke gemeente vrij om over zijn eigen drooglegging te beslissen. De wijnboeren die al die tijd de moed niet hadden laten zakken konden welhaast onmiddellijk en op grote schaal hun wijnproduktie hervatten. De vraag overtrof gedurende enige tijd het aanbod, waardoor de prijzen overdreven hoog werden; bovendien werden er inferieure wijnen verkocht. Pas in 1938 leek de markt zich gestabiliseerd te hebben en was er een algemene tendens naar uitbreiding te bespeuren.

De belangrijkste stap, ooit in de geschiedenis van de Californische wijn ondernomen was de grote inzet waarmee de wijnboeren goede druiverassen trachtten te vinden en goede wijnen poogden te maken, met de naam van de gebruikte soort zoals bijvoorbeeld Cabernet Sauvignon, Pinot Chardonnay enz. Helaas is men er in de koelere streken niet in geslaagd de Mission volledig uit te bannen, noch het percentage van de Alicante-Bouschet te verlagen. De Californische wijnbouw heeft zich nooit volledig kunnen herstellen van de drooglegging, die plaatshad op een moment dat er op de markt vraag was naar druiven met een harde schil die een reis naar de oostkust zouden kunnen doorstaan. Een ras van hoge kwaliteit als de Cabernet Sauvignon produceert hooguit 6 ton per ha en werd dus genegeerd ten gunste van de Carignane en de Alicante-Bouschet, waarvan het rendement vijfmaal zo hoog was. De kwaliteit van de wijnen na afschaffing van de drooglegging had daar erg van te lijden, en aangezien er sindsdien niet eens zoveel verandering in de situatie is gekomen staan de Californische wijnen nog altijd bloot aan heel wat kritiek, en terecht. Op het ogenblik wordt 60% van alle in Californië geproduceerde druiven niet gebruikt voor de wijnbereiding maar als tafeldruiven, die vers geconsumeerd ofwel gedroogd moeten worden.

Van de producenten die tussen 1940 en 1950 bekendheid verwierven noemen we hier Louis M. Martini, deken van de wijnbouwers in Napa Valley, vervolgens wijlen Herman Wente, John Daniël jr. de Inglenook, Georges de Latour van de Beaulieu-wijngaarden, Chaffee Hall uit Hallcrest, de gebroeders Mondavi van het huis Charles Krug en Robert Mondavi, wijlen Martin Ray, voormalig eigenaar van de Paul Hasson-wijngaarden en ten slotte Louis Benoist, voormalig eigenaar van Almadén. Al deze mensen hebben hun kennis en vindingrijkheid op grote schaal in dienst gesteld van de wijnbouw en hun bijdrage geleverd in de handhaving van de kwaliteit der Amerikaanse wijnen, ondanks de zware druk van de massaproduktie. Ten slotte is Frank Schoonmaker, wijnhandelaar in New York, die met behulp van schrijver dezes het Amerika aan de oostkant van de Rocky Mountains liet kennismaken met de fijne wijnen uit Californië, ook een van de mensen geweest die in de Verenigde Staten hebben gevochten om de kwaliteit te laten prevaleren boven de kwantiteit.

Californië telt ongeveer 550 gecontroleerde wijnbouwondernemingen, maar van die welke hun wijnen aan het publiek verkopen zijn er maar een paar die regelmatig goede wijnen produceren. De situatie is van jaar tot jaar weer anders. Er komen nieuwe ondernemingen bij, zoals de Weibel Champagne Vineyards en het Domaine Chandon, terwijl andere juist sluiten, zoals bijvoorbeeld de Fountaingrove Vineyard. Andere worden weer te commercieel en offeren hun kwaliteit op aan de kwantiteit, zoals bijvoorbeeld Paul Masson en Cresta Blanca die vroeger voortreffelijke wijnen produceerden, al moet worden gezegd dat ze op het ogenblik hun uiterste best doen om een hoger niveau te bereiken. Er zijn maar een paar wijngaarden die erop staan dat de Californische wijnen naar hun plaats van herkomst worden genoemd; om die reden zijn wijlen Paul Rossigneux, president van de Napa and Sonoma Wine Company, Robert Mondavi en Carl Wente altijd gerespecteerd om hun onbuigzaam vasthouden aan hoge kwaliteitsnormen.

Op dit moment staan de Californische wijnboeren voor de taak hun industrie op een dusdanig niveau te brengen dat zij op voet van gelijkheid met de Europeanen kunnen concurreren. Dat kan alleen maar met wijnen die zijn gemaakt van goede rassen en niet van imitaties. Sherry komt uit Spanje, Port uit Portugal, Bourgogne, Chablis en Sauternes uit Frankrijk. Door een van deze namen aan een Californische wijn te geven geeft men in feite zijn inferioriteit toe. Met behulp van een goede bodem en een geschikt klimaat zullen goede druiven ook fijne wijnen opleveren. Het planten van goede druiverassen op Californische bodem zal zeker leiden tot de produktie van wijnen die op hun eigen merites kunnen worden beoordeeld.

Etiketteringswetten

Nu de nieuwe generatie van Amerikaanse wijnenthousiastelingen niet meer in de kinderschoenen staat, resteert de taak om de Amerikaanse wijnwetten te standaardiseren en te codificeren en uitsluitend Amerikaanse benamingen te gebruiken voor Amerikaanse wijnsoorten. Het BATF (Bureau of Alcohol, Tobacco and Firearms), een afdeling van het Amerikaanse ministerie van Financiën, is nog maar in het beginstadium wat betreft het ontwerpen van regels voor etikettering en benaming, die op het Amerikaanse zakenleven en wijnbouwklimaat zijn afgestemd. Wanneer deze regels zijn opgesteld zullen de Amerikaanse wijnen een aparte plaats innemen in de wereld van de wijn. Gedurende de laatste 30 jaar hadden de meeste Amerikaanse tafelwijnen hun naam te danken aan de druivesoort waarvan de betreffende wijn voor het grootste deel was gemaakt. Als 51% van de wijn bestond uit Chardonnay, mocht de wijn Chardonnay worden genoemd. Afgezien van de vermelding van de staat en de provincie van herkomst waren er geen gecontroleerde benamingen.

Na 1970 begon het BATF deze verouderde wetten te herzien. In 1978 werd een serie nieuwe wetten ingediend, die op 1 januari 1983 van kracht werden. Deze nieuwe etiketteringswetten schrijven voor dat een samengestelde wijn ten minste 75% van een bepaalde druivesoort moet bevatten om hem de overeenkomstige naam te mogen geven. De Labrusca-soorten vormen hierop een uitzondering, omdat ze door hun sterke smaak ook bij slechts 51% het karakter van de wijn duidelijk blijven bepalen.

De term ‘estate bottled’ is voor het eerst wettelijk vastgelegd en betekent dat de wijn is gemaakt door de wijnfabriek die de wijngaarden in haar bezit heeft of de controle erover uitoefent.

Wijnstreken worden bepaald en benamingen worden toegekend aan gebieden met gelijke geografische en klimatologische omstandigheden, volgens de bepalingen van het BATF. Wijnen die de naam van een erkende wijnstreek dragen moeten minstens 85% druiven uit die streek bevatten. Talloze wijnbouwgebieden zijn al vastgelegd, zoals Napa Valley en Finger Lakes, en er zullen nog meer bij komen.

Bovendien neemt de Amerikaanse regering de totale wijnsamenstelling onder de loep. Op dit moment zijn meer dan 50 toevoegingen aan wijn toegestaan van water, suiker, vruchten, zuren (citroen-, appel-, wijnsteenzuur) en zwaveldioxyde tot kunstmatige kleurstoffen en conserveringsmiddelen. De meeste toevoegingen zijn ook in andere landen toegestaan, maar sommige niet.

De nieuwe etiketteringsregels zijn een belangrijke stap in de goede richting, maar kunnen nog aanzienlijk worden verbeterd. Onder de nieuwe wetten kan bijvoorbeeld een wijn de naam Chardonnay dragen terwijl hij is vermengd met 25% Thompson Seedless, Concord of andere goedkope druivesoorten. De bepaling van de wijngebieden laat veel speelruimte over. Napa Valley bijvoorbeeld bevat druiven die in de naaste omgeving van Pope Valley worden verbouwd, maar ook druiven van de bergen rondom de vallei. Ook ontbreken nog wettelijke bepalingen voor de termen ‘made’ of ‘produced’. Een wijnfabrikant kan nu wijn kopen die is verbouwd, geperst, gegist en gerijpt in een ander gebied, vervolgens kan hij de wijn mengen en bottelen in zijn eigen fabriek en op het etiket vermelden dat hij de wijn heeft gemaakt of geproduceerd.

Jammer genoeg is het in Amerika nog steeds wettelijk toegestaan dat wijnfabrikanten hun wijnen noemen naar Europese plaatsen, maar de kleinere onder hen beginnen inmiddels van deze praktijk af te zien. De onafgebroken produktie van wijnen die de naam ‘chablis’, ‘sauternes’, ‘champagne’, ‘burgundy’, Thine’, ‘sherry’, ‘port’ en ‘madera’ dragen is betreurenswaardig.

Nieuwe wetten hiervoor zijn op dit moment in behandeling en het is te hopen dat deze onjuistheden spoedig zullen verdwijnen en dat Amerika zinvolle wetten aanneemt ter bescherming van zowel de producent als de consument.

Recente ontwikkelingen

In de huidige tijd vertegenwoordigen de Californische wijnen en rozijnen een industrie van een miljard dollar. De druivenaanplant is tussen 1970 en 1980 met 150% toegenomen. Voor de oude wijndistricten, die door de expansie van de steden in deze dichtstbevolkte staat van Amerika werden opgeslokt, kwamen nieuwe in de plaats. Er komt een dag dat een zesde deel van het immens grote landbouwoppervlak met wijngaarden zal zijn bedekt. Op dit moment bedraagt het totale wijngaardoppervlak 280 000 ha, waarvan ongeveer de helft uitsluitend is beplant met wijndruiven. Tegelijkertijd hebben de wijncentra een soortgelijke ontwikkeling doorgemaakt: elk jaar worden miljoenen dollars in nieuwe gebouwen, nieuwe apparatuur en research geïnvesteerd.

De expansie van de wijnindustrie heeft de reeds bestaande centra als zodanig niet aangetast; de zeer grote ondernemingen staan nog altijd zij aan zij met de allerkleinste. De enkele mammoetondernemingen die er zijn produceren samen meer dan 65% van de Californische wijnen. Naast deze reuzen bestaan er een stuk of 4 kleinere ondernemingen, die door het hele land een ruime selectie wijnen aanbieden. De ondernemingen die met name in de laatste 10 jaar succesvol zijn geweest zijn over het algemeen van gemiddelde grootte, die voor redelijke prijzen produkten op de markt brengen waarvan de kwaliteit boven het gemiddelde ligt. Aan deze producenten, evenals aan enkele kleine onderneminkjes, hebben we de fijne Californische wijnen te danken. Terwijl de hele - overigens vrij beperkte - collectie tafel wijnen, die door enkele grote staatscentra worden geproduceerd, momenteel in bijna alle stadscentra over het hele land te koop zijn, is een aantal van de fijnste wijnen alleen nog maar bekend - en voorhanden - in de districten waar ze worden geproduceerd.

Sedert het midden van de jaren ’60 heeft de ‘boom’ van de Californische wijnen een soort magnetische kracht uitgeoefend op grote maatschappijen, reusachtige drank- en voedselfabrikanten en financiële instellingen. Bij deze investeerders horen Heublein Ine., die United Vintner heeft overgenomen (Inglenook, Italian Swiss Colony, Lejon en Beaulieu); National Distillers, die in 1967 eigenaar was geworden van de Almadén-wijngaarden; Seagrams, die zijn Paul Masson-wijngaarden heeft uitgebreid en Coca-Cola of Atlanta, die in 1978 de Sterling-wijngaarden en de Monterey-wijngaarden heeft gekocht. En in 1973 stichtte het Franse Champagne- en Cognac-concern Moët-Hennessy de Domaine Chandon Vineyards. Deze firma kocht in Napa en Sonoma 320 ha aan om wijngaarden te planten en produceerde reeds in 1975 mousserende wijnen volgens de traditionele ‘méthode champenoise’. Voordat de wijngaarden vrucht droegen kocht Domaine Chandon druiven bij lokale druiventelers. Een andere aankoop is de Simi Winery in Sinoma.

Piper Heidsieck, een andere Franse firma, zette in 1980 met de Sonoma-wijngaarden een gezamenlijke onderneming op. Ook verschillende Duitse bedrijven hebben Californische wijngoederen gekocht. Hiervan noemen we de Peter Eckes Company, die in 1979 de Franciscan Vineyards kocht, en de A. Racke Company, fabrikant van de mousserende Kupferbergwijnen, die in 1979 de Buena Vista Vineyards overnam. Freicenet, die op het ogenblik de grootste verkoop van mousserende Spaanse wijnen in de Verenigde Staten heeft, is in 1983 een project van 90 000 kistjes begonnen in Sonoma County.

Beplanting

Na enige jaren van achteruitgang begon het aantal uitsluitend met wijndruiven beplante hectaren in 1969 weer gestaag toe te nemen. In 1972 werd 19 000 ha beplant, wat meer is dan in de hele periode van 1965 tot 1970. De nieuwe aanplant van 1973 en 1974 was nog omvangrijker, zodat de wijndruiven-producerende wijngaarden begin 1975 een totale oppervlakte van 129 000 ha besloegen, en in 1983 is daar nog 136 000 ha bij gekomen. Het Californische wijngaardoppervlak is daarmee zeker zo groot geworden als dat van de Bordeaux en de Bourgogne samen.

De nieuwe tendens om wijndruiven van een hogere kwaliteit te telen is nog veel belangrijker dan de fantastische toename van het wijngaardoppervlak. De Cabernet Sauvignon, om een voorbeeld te noemen, het edele druiveras uit de Bordeaux, groeide in 1959 maar op 250 ha, terwijl dat in 1981 al 11 000 ha was geworden. De Pinot Chardonnay en de Pinot noir hebben een zelfde uitbreiding te zien gegeven, waarbij we andere rassen - misschien niet zo beroemd maar daarom niet minder goed - niet eens noemen. Ondanks alles wordt een groot deel van de Californische wijnen echter nog altijd gemaakt van de Thompson Seedless, een tafeldruivesoort van de allerslechtste kwaliteit. De aanplant van de goede rassen had voor een groot deel plaats in die gedeelten van de staat Californië waar pas sinds kort aan wijnbouw wordt gedaan. San Benito, Monterey, San Luis Obispo, Lake, Mendocino en Santa Barbara zijn districten waar de wijngaarden zich aanzienlijk hebben uitgebreid.

De Almadén Vineyards plantte als eerste wijngaarden in de omgeving van San Benito, Paicines en Cienega. In de jaren ’60 legden Paul Masson, Mirassou en Wente Bros wijngaarden aan in Monterey. Die van San Luis Obispo hebben zich in 3 jaar tijd over meer dan 1900 ha uitgebreid. Men maakt hier wijnen van de volgende druiverassen: Cabernet Sauvignon, Petite-Syrah, Merlot, Pinot blanc en Gewürztraminer. De meeste wijngaarden liggen rond Paso Robles en de stad San Luis Obispo. In de buurt van Riverside en Temecula, meer naar het zuiden toe, vinden we dezelfde edele druivesoorten maar ook de Johannisberg Riesling en de Zinfandel, die floreren in een door zeewind gematigd klimaat.

In het zuiden van Californië, om precies te zijn in Kern County dat is gelegen op 160 km van Los Angeles, is een ander bedrijf aan de gang. Hier werkt men evenals in Salinas Valley in Monterey met de modernste sproei- en irrigatiemethodes. In het noorden van Californië heeft men op de uitlopers van Mount Lassen, achter de beroemde wijngaarden die langs de noordkust liggen, een groot aantal Zinfandel-wijnstokken aangeplant.

Research

Meer dan 100 jaar lang hebben nieuwe beplantingen en andere aspecten van de wijnbouw onder toezicht gestaan van de Universiteit van Californië. Specialisten van deze universiteit hebben talloze wijnbouwers over de hele wereld van advies gediend, in Australië, Nieuw-Zeeland, Spanje, Portugal, Joegoslavië, Argentinië, Brazilië, Chili, Zuid-Afrika en zelfs Japan. Uit alle delen van de wereld komen studenten naar de campus in Davis, gelegen op 110 km ten noordoosten van San Francisco, om wijnbouw en oenologie te studeren of om research te doen. Tal van projecten worden door Califomische wijnondernemingen gesubsidieerd. Deze nauwe samenwerking met lokale producenten ontstond reeds in 1875, bij de benoeming van E.W. Hilgard tot hoogleraar in de landbouwkunde aan de destijds nieuwe universiteit. Vijf jaar later besloot de regering tot de oprichting van een faculteit der ‘kunsten en wetenschappen met betrekking tot de druiventeelt, de theorie en praktijk van het gisten, distilleren en rectificeren, het beheer van kelders..., welk onderwijs met practica zal worden geïllustreerd’.

Drie geleerden van deze internationaal befaamde universiteit hebben de laatste 20 jaar een belangrijke rol gespeeld bij de verbetering van de Californische wijnen. Wij doelen hiermee op H.P. Olmo, plantenpatholoog en geneticus, Maynard A. Amerine, wiens handboeken over wijn hem over de hele wereld hebben laten reizen, en Harold W. Berg, expert op het gebied van wijnproblemen, die wijnbouwers over de hele wereld met zijn adviezen ter zijde heeft gestaan. Veel van dr.

Olmo’s werk is tegenwoordig te zien in een aantal Californische wijngaarden. Hij wijdde 40 jaar van zijn leven aan het ontwikkelen van nieuwe hybride onderstammen, die in talrijke streken van het land goede kwaliteitswijnen zullen opleveren. Dr. Amerine, in de hele wereld gerespecteerd om zijn kennis, is president van de American Society of Oenologists geweest, heeft vele prijzen van buitenlandse organisaties mogen ontvangen, verschillende boeiende wijnboeken geschreven en vooral in hoge mate bijgedragen tot de verbetering van de Californische wijnen. Professor Berg, de onlangs uitgetreden president van de faculteit der oenologie, heeft zeer waardevol onderzoek gedaan op het gebied van de druiventeelt, de stabilisering en rijping van de wijn. Maar een van de grootste successen van de wetenschappers uit Davis was de classificatie van de Californische wijndistricten in 5 temperatuurzones.

In de jaren ’30 bogen de professoren A.J. Winkler en Maynard Amerine zich over het vraagstuk van de relatie die bestaat tussen het klimaat en de kwaliteit van de wijnen die van de verschillende druiverassen in de diverse Californische wijnstreken worden gemaakt. Zij kwamen tot de conclusie dat de temperatuur de enige klimaatsfactor is die voor het telen van wijndruiven van fundamenteel belang is en dat de som van de dagelijkse temperaturen een vrij betrouwbare basis vormt om de keuze van de juiste soort voor de juiste zone op te funderen. Dit principe berust op de som van de gemiddelde dagelijkse temperaturen boven de 10° C tussen 1 april en 31 oktober. Een temperatuur van 10° C wordt uigedrukt als 15 ‘journées-degrés’. Al naar gelang het seizoentotaal werden op deze manier 5 klimaatzones ingesteld:

Zone I minder dan 2500 journéesdegrés

Zone II van 2501 tôt 3000 journéesdegrés

Zone III van 3001 tôt 3500 journéesdegrés

Zone IV van 3501 tôt 4000 journéesdegrés

Zone V meer dan 4000 journéesdegrés

Wanneer een wijnbouwer weet tot welke klimaatzone zijn wijngaard behoort kan hij beter bepalen welke druiverassen het meest geschikt zullen zijn. Als het totaal aantal journées-degrés onder de 1800 ligt zal het merendeel van de rassen niet voldoende kunnen rijpen om een wijn te produceren waarvan het alcoholgehalte aan het wettelijk vastgestelde minimum voldoet. In warmere streken zullen de druiven sneller rijp worden en een overvloedige oogst geven, maar het zal de wijnen ontbreken aan voldoende zuur, kleur en aroma. In deze streken maakt men vooral dessertwijnen en aperitiefwijnen, waarvoor een hoog gehalte aan natuurlijke druivesuiker nodig is, maar ook gewone tafelwijnen. In minder zonnige wijngaarden, waar de wijnstokken slechts een beperkte hoeveelheid druiven produceren, hebben deze alle tijd om langzaam tot rijping te komen, waarbij ze hun zuurgraad behouden en een bepaalde combinatie van geur- en kleurelementen aangaan die de essentie vormt van een fijne tafelwijn.

De zones waar de hoogst gekwalificeerde Californische wijnen worden geproduceerd zijn de gebieden I, II en III, terwijl IV en V voornamelijk tafelwijnen produceren, en verder bulkwijnen en de hierboven reeds genoemde dessert- en aperitiefwijnen. Dit zijn uitsluitend abstracte klimaatzones die niet noodzakelijkerwijs hoeven samen te vallen met geografische zones. Door de aanwezigheid van bergen ontstaan verschillende microklimaten. Zo kunnen 2 plaatsen die tot een verschillende klimaatzone behoren, kilometers van elkaar af liggen maar evengoed vlak bij elkaar, op een zelfde berghelling. De noordpunt en de zuidpunt van het langgerekte dal in Centraal-Californië vallen beide in categorie V, maar het middenstuk in categorie IV. En zo zijn er in Napa Valley, dat voor het grootste deel in categorie III thuishoort, sectoren die in categorie I of II vallen. Maar het vlakbij gelegen district Peachland, in Sonoma County, hoort daarentegen bijna helemaal thuis in categorie I.

Dit systeem van het optellen van temperaturen kan een waardevol hulpmiddel zijn voor de wijnbouwers die willen weten welke rassen in bepaalde nog niet gecultiveerde gebieden kunnen gedijen. Bovendien biedt het de mogelijkheid om bij benadering de datum vast te stellen waarop de druiven rijp zullen zijn. De indeling in 5 klimaatzones is in de Californische wijnstreken een actuele kwestie. Deze classificatie is gemaakt op

grond van het klimaat, dat per slot van rekening slechts een van de factoren is die invloed hebben op de produktie van fijne wijnen. Voor sommige wijnbouwers in nieuwe districten zijn de zones I, II en III synoniem voor hoge kwaliteit. Maar alleen de firma’s die over de modernste technieken beschikken zullen ten slotte met hun jarenlange ervaring kunnen uitmaken welke districten goede wijnen zullen produceren.

De vooruitgang van de technologie

Het machinaal oogsten is ontstaan in Californië, waar het een grotere rol speelt dan in welk ander district ter wereld waar fijne wijnen worden geproduceerd. De oogstmachine wordt veelvuldig gebruikt in de grote vlakten en rivierbekkens, waar grotendeels bulkwijnen worden gemaakt, maar ook in de meeste sectoren van de noordkust, waar de beste Californische wijnen vandaan komen. Er bestaan 2 typen oogstmachines: de ene zuigt het fruit van de takken, waarbij ook het grootste deel van de bladeren meekomt, en de andere schudt de plant, zodat de druiven op de grond vallen. Volgens de meeste oenologen is het van het grootste belang om de druiven, wanneer ze machinaal worden geplukt, zo snel mogelijk te persen. Er zijn trouwens al heel wat wijngaarden die machines bezitten welke de druiven ter plaatse kunnen persen en ontstelen, en de meeste daarvan hebben zelfs koplampen om ook ’s nachts te kunnen werken.

Een andere machine, ofschoon kleiner dan de oogstmachine, bespaart de wijnboer eveneens heel wat werk; deze is namelijk in staat om in één keer een groot aantal flessen voorzichtig heen en weer te schudden om het wijnsteenzuur-kristallen-bezinksel, dat zich in de hals van de fles heeft vastgezet, los te maken. Op deze manier vergroot men bij de firma Korbel reeds de produktie van de méthode champenoise, want zelfs voor de meest ervaren vakman is de remuage een uiterst tijdrovende bezigheid.

De Californische wijnboeren hebben hun irrigatie-technieken aanzienlijk verbeterd, en ze zijn er zelfs in geslaagd om de wijnstokken tegen vrieskou te beschermen. De ouderwetse rookontwikkelaar, het tot dan toe enig bekende middel ter bestrijding van de in het voorjaar rampzalige nachtvorst - waardoor de oogst voor 75% verloren kan gaan - is in tal van wijngaarden vervangen door automatische sproei-installaties die de wijnstokken in de vroege ochtend, wanneer de kou het hevigst is, met water besproeien. Het water dat op de jonge loten en blaadjes terechtkomt bevriest bij een temperatuur van 0° C, waarbij een bepaalde hoeveelheid warmte vrijkomt die de wijnstok juist tegen de kou beschermt. Bovendien zorgt de fijne mist ervoor dat de temperatuur niet al te laag wordt. Dit systeem vraagt per te beschermen hectare op zijn minst 400 1 water per minuut, en daarom heeft men speciale reservoirs moeten laten aanleggen om zich van voldoende water te kunnen verzekeren. Maar met de algemene groei van het milieubewustzijn, dat o.a. vraagt rivieren en hun bekkens te sparen, ondervinden de wijnboeren steeds meer problemen bij het vinden van de benodigde watervoorraden om hun wijnstokken tegen de vorst te beschermen.

Evenals de behoefte aan water voor bovengenoemde doeleinden niet in alle districten van Californië even sterk is, geldt de vraag naar water voor irrigatiedoeleinden ook niet voor het hele land. In de districten aan de noordkust, waar per jaar 75 a 100 cm regen valt, worden tal van wijngaarden niet geïrrigeerd, terwijl heel wat andere alleen ’s zomers flink moeten worden besproeid. In dergelijke wijngaarden worden zowel irrigatie als bescherming tegen de vorst doorgaans verzorgd door een sproei-installatie. Andere districten in deze staat zijn niet in het gelukkige bezit van een zo gunstig klimaat als de gebieden ten noorden van San Francisco; zo heeft men in San Joaquin Valley bijvoorbeeld niet minder dan 1 220 000 m3 water per seizoen nodig om een goede oogst te waarborgen.

De irrigatiemethodes verschillen van de ene plaats tot de andere; het nieuwe ‘druppel’-systeem uit Israël besproeit de wijnstokken met een dun net van water dat uit een op de grond aangelegd buizensysteem komt. In de warmere gebieden gebruikt men dezelfde sproeisystemen als doorgaans in de minder zonrijke delen van de staat, waar ze zowel voor irrigatie als vorstbestrijding worden gebruikt; de fijne mist tempert de hitte van de brandende zon, waardoor de druiven zouden kunnen verbranden.

De waterbevoorrading zal in de toekomst steeds meer problemen opleveren, en het is maar goed dat een aantal nieuwe systemen ter bestrijding van de nachtvorst in het voorjaar, en soms ook in het najaar, daar rekening mee hebben gehouden. Dat zijn bijvoorbeeld ventilatoren die, aangebracht op de grond, de lucht boven de wijnstokken laten circuleren zodat de kou niet naar beneden kan zakken. Andere apparaten zijn weer aan torens bevestigd en vermengen de koelere onderlucht met de warmere bovenlucht. Een ander nieuwtje is een uiterst geraffineerde combinatie van een ventilator en een zogenaamde ‘smudge pot’ waarbij de lucht wordt verwarmd door een propaangasbrander, waarna de ventilatoren het warme gas door opblaasbare plastic buisjes door de rijen wijnstokken blazen.

Amerikaanse wijndruiven

Amerikaanse wijnen worden voor het grootste deel gemaakt van 4 druivesoorten: Vitis vinifera, Vitis labrusca, ‘FransAmerikaanse’ vermengingen en Vitis muscadinae. De staten ten westen van de Rocky Mountains, met inbegrip van Californië, verbouwen bijna uitsluitend Vitis vinifera en vinifera-vinifera kruisingen. De meeste staten ten oosten van de Rocky Mountains verbouwen ook vinifera, maar de Vitis labrusca is hier verreweg de meest populaire druivesoort. In het zuiden wordt de Vitis muscadinae op grote schaal verbouwd.

(1) Vitis vinifera

De meeste Vitis vinifera-soonen die voorkomen in de Verenigde Staten zijn regelrecht afkomstig uit Europese wijngaarden; het zijn ongeveer dezelfde soorten die in Europa worden verbouwd. Vitis viniferas: De grootste wijnen van Amerika danken hun faam aan de Vitis vinifera. De meeste viniferas in Amerika groeien langs wortelstokken die resistent zijn tegen druifluis, zoals S04, Rupestris St.-George en 5BB.

(2) Vitis labrusca

De wilde druiven die de Vikingen vonden, toen ze de nieuwe wereld Wijnland noemden, waren waarschijnlijk Vitis riparia, Vitis rupestris en Vitis labrusca. Van deze 3 vielen de wijnen gemaakt van de labruscas het best in de smaak toen de druivenoogst van de Europese Vitis cmi/era-soorten mislukte door ongunstige factoren zoals druifluis, virussen, schimmels, meeldauw en ongeschikte klimaten. De labruscas worden ‘inheemse’ of ‘Amerikaanse’ soorten genoemd. Het zijn gewoonlijk winterharde wijnranken met een lange levensduur die enorme hoeveelheden grote druiven met een dikke schil vóórtbrengen, in trossen die ver uit elkaar hangen. Ze geven bijzonder volle wijnen die gemakkelijk kunnen worden herkend aan hun uitgesproken smaak welke te danken is aan verschillende smaakcomponenten, in het bijzonder methyl anthranilate. Deze smaak wordt gewoonlijk aangeduid als ‘foxy’ (zuur).

De oorsprong van deze term wordt nog steeds omstreden, maar waarschijnlijk is hij afkomstig van de Fox-druif, een oude, populaire labrusca. Aangezien deze druiven zo sterk van smaak zijn worden ze vroeg geplukt, voordat zich te veel smaak ontwikkelt. Omdat ze een laag suikergehalte en een hoge zuurgraad hebben wordt de smaak verbeterd (met water aangelengd), worden ze gemengd met kruisingen of Californische wijn of zwaar gezoet om het drinken te veraangenamen.

Labruscas zoals Concord en Niagara worden alom gebruikt bij de bereiding van ongegist druivesap, gelei, niet-alcoholische dranken en snoepgoed in Noord-Amerika. Ze worden zelden aangetroffen in Europa, behalve in sommige delen van Italië. Wetenschapsmensen hebben op verschillende manieren geprobeerd de zure smaak aan de labruscas te onttrekken, maar in de meeste gevallen is dit niet volledig gelukt. Labruscas beslaan nog steeds het grootste oppervlak ten oosten van de Rocky Mountains, hoewel de Frans-Amerikaanse kruisingen en viniferas langzaam maar zeker terrein winnen bij de wijnfabrikanten. De soorten die gewoonlijk de beste wijnen opleveren komen uit Delaware, Dutchess, Isabella en Niagara. Het zijn allemaal /airurca-kruisingen.

Catawba

Een rode druif die gewoonlijk wordt verwerkt tot eenvoudige zoete witte, rosé, rode en mousserende wijn. Jarenlang gold Catawba als de grootste onder de oostelijke mousserende wijnen, maar nu er steeds hogere eisen worden gesteld verliest hij aan belangrijkheid.

Concord

Een rode druif die zich het meest over het oostelijk deel van de Verenigde Staten heeft verspreid. Eigenlijk is hij blauwzwart van kleur. De Concord is winterhard, produktief en geschikt voor verschillende soorten bodems en klimaten. De druiven hebben een dikke schil en worden gebruikt voor rode, witte en roséwijnen. Het zijn eenvoudige zoete en sterke wijnen met een uitgesproken ‘foxy’ (zuur) geur en smaak. De laatste jaren worden ze aanzienlijk minder gebruikt voor tafelwijnen, maar er is nog steeds een grote markt voor oostelijke ‘ports’ en ‘sherry’s’.

Frans-Amerikaame kruisingen

Gedurende ongeveer 2 eeuwen hebben druiventelers druivesoorten gekruist om het ruwe wijnmateriaal te verbeteren en om soorten te ontwikkelen die geschikt zijn voor bepaalde klimaten en bodems. De behoefte aan kruisingen werd dringend aan het eind van de 19de eeuw, toen de druifluis-epidemie uitbrak. Franse en Amerikaanse telers begonnen met het kruisen van vinifera en oorspronkelijke Amerikaanse soorten op zoek naar een druivesoort waarvan de wijn net zo goed was als de eerstgenoemde, afkomstig van wijnstokken die bestand zijn tegen ongedierte, en die even winterhard was als de laatstgenoemde. Aanvankelijk werden de kruisingen genummerd, maar de laatste jaren hebben ze namen gekregen die alom worden gebruikt. Deze kruisingen worden dikwijls ‘rechtstreekse producenten’ genoemd, omdat ze geen speciale druifluis bestendige wortelstokken nodig hebben. Toch geven sommige verbouwers er de voorkeur aan de wijnstokken te bevestigen aan wortels die speciaal voor hun grond en klimaat geschikt zijn.

De witte kruisingen zijn gewoonlijk beter dan de rode, en sommige, zoals Seyval blanc, Vignoles, Vidal blanc en Cayuga white brengen wijnen voort die niet onderdoen voor viniferas.

In chemisch opzicht hebben de rode kruisingen een iets andere kleurstructuur dan viniferas en de smaak is uitgesproken anders dan de populaire viniferas. Ze zijn niet ‘foxy’ (zuur), tenzij ze zijn gemengd met labrusca of gerijpt in vaten die eerder voor labruscas zijn gebruikt. De meeste rode kruisingen leveren de beste rode wijn op wanneer ze bij een laag suikergehalte worden geplukt, gechaptaliseerd en gemengd om ze voller te maken. Baco noir, Chancellor en Léon Millot blijken de beste te zijn, hoewel ze nog steeds niet kunnen wedijveren met de vinifera.

De beroemdste kruisingen waren Baco, Kuhlmann, Seibel, Seyve, Villard, Ravat en Couderc. De meeste FransAmerikaanse kruisingen worden aangetroffen ten oosten van de Rocky Mountains.

Chelois (Seibel 10-878)

Groeit volop in het oosten, is middelmatig winterhard en brengt vroegrijpe druiven voort. Deze soort doet het goed in koele klimaten met korte groeiseizoenen en levert een gave rode wijn met medium body op, die kan worden bewaard.

Seyval blanc (Seyval of Seyve- Villard 5-276)

Deze populaire en gemakkelijk te verbouwen druif is een afstammeling van de Chardonnay en levert een van de beste Frans-Amerikaanse kruisingen op. De druiven rijpen vroeg en hangen in dichte trossen waarin gemakkelijk meeldauw ontstaat. Ze hebben de neiging te veel druiven te produceren waardoor ze in de vroege zomer moeten worden uitgedund. Seyval blanc brengt een goede kwaliteitswijn voort, die in stijl ressorteert van halfdroog en zoet, zoals bepaalde Duitse wijnen, tot complex en eik;g, zoals bepaalde witte Loirewijnen en Bourgognes. Deze druivesoort wordt meer dan welke andere ook in de oostelijke staten aangetroflen.

Voornaamste druiverassen voor rode wijnen

Cabemet Sauvignon. Van het grote aantal over de hele wereld bekende rassen heeft men er voor Californië maar een paar geschikt geacht. Van die welke de zware tests hebben doorstaan staat de Cabernet Sauvignon boven aan de lijst. Deze is het meest geschikt voor de koelere streken aan de noordkust en bereikt zijn volle rijpheid doorgaans halverwege het seizoen, dat is wat later dan in de Bordeaux. Hij produceert ook vollere en zwaardere wijnen, die het in Californië nog weleens ontbreekt aan bouquet, al is bekend dat hij al eens een kleine hoeveelheid uiterst fijne wijnen heeft opgeleverd die zich met de beste wijnen uit de hele wereld kunnen meten. De wijn die in Noord-Californië van de Cabernet Sauvignon wordt gemaakt overtreft in kwaliteit enkele van de beste Italiaanse, Spaanse en Portugese wijnen en is zelfs voller dan de van hetzelfde ras in Chili gemaakte wijn. In de gebieden langs de noordkust geeft deze druivesoort een wijn waarin zijn bijzondere smaak heel duidelijk tot uiting komt; bovendien heeft hij een vrij hoge zuurgraad en een mooie kleur, waardoor hij zich kan meten met de betere Bordeauxwijnen.

De van de Cabernet Sauvignon gemaakte wijn zal pas na jaren zijn hoogtepunt bereiken. Het is echter nog maar kort geleden dat de Californische wijnboeren zich het belang van de rijping op fles begonnen te realiseren. Zo komen er langzamerhand ook oudere Cabernet Sauvignon-wijnen op de markt. Naarmate de prijs van de wijnen stijgt gaat hun kwaliteit achteruit. Zoals al eerder is gezegd mag de naam van het druiveras sinds 1983 niet op het etiket worden vermeld als dit niet voor minstens 75% voor de wijn is gebruikt. Voor de produktie van de beste ‘varietal wines’ wordt zelfs uitgegaan van een hoger percentage (meestal 75 tot 100%) van een zelfde druivesoort waarbij de rest uit andere kwaliteitsdruiven bestaat, zoals bijvoorbeeld de Merlot of de Malbec. In de Bordeaux zou een wijn die voor de volle 100% van Cabernet Sauvignon is gemaakt een curiosum zijn; 75% - zoals bij een Château Mouton-Rothschild wordt al als een zeer hoog percentage gezien.

Pinot noir

Deze druivesoort wordt aanbevolen voor koelere streken. Het is een van de meest geplante rassen in de Bourgogne. In Californië wordt hij vaak verward met de Pinot Meunier, de Pinot Pernand en de Pinot Saint-Georges (die trouwens geen echte Pinot is). Hij is vroeg rijp, maar is wat betreft zijn gisting en oudering niet altijd even gemakkelijk onder controle te houden. Hoewel het op zich een uitstekende soort is, die elders zeer goede wijnen oplevert, doet hij het in Californië niet zo goed als de Cabernet Sauvignon. De beste Pinot noir-wijnen van Californië komen uit de gebieden met een koeler klimaat, zoals Napa, Sonoma, Monterey, Mendocino en Lake County.

Gamay Beaujolais

Deze Gamay is eigenlijk een variant van de Pinot noir. Hoewel er gemakkelijker mee te werken valt dan met de laatste heeft hij toch veel zorg nodig. Evenals de Pinot noir is hij vroeg rijp en kan de geringste fout bij de verdere behandeling de wijn totaal verknoeien. De echte Gamay, d.w.z. het ras dat in Frankrijk de rode Beaujolais oplevert, wordt voornamelijk geteeld in Napa, waar hij heerlijke lichte wijnen geeft die in sommige gevallen het bouquet bezitten dat ontbreekt aan zoveel andere Californische wijnen. In bepaalde zones van Napa Valley teelt men een laat-rijpende Gamay, de Napa Gamay - beter bekend onder zijn Franse naam Gamay noir - die zich in smaak en aroma onderscheidt van de Gamay Beaujolais.

Grenache

Een veel gevraagd ras, zowel wegens zijn hoge rendement als om zijn kracht, en goed bestand tegen ziekten. Van deze druivesoort wordt o.a. in het Rhônedal de Tavel rosé gemaakt. In Californië maakt men er een rosé van. De Grenache rosé, die in de Almadénwijngaarden in Santa Clara Valley wordt geteeld, is de populairste in zijn soort. Barbera. Wanneer deze druif op zijn best is wordt hij in Italië wel met de Nebbiolo vergeleken; beide kunnen mooi oud worden.

In Californië is dit ras erg zuur en heeft het maar een matige kracht en opbrengst. Daar wordt afgeraden het voor versnijdingen te gebruiken. Wanneer men het de nodige zorg geeft kan de Barbera een wijn opleveren die met de gelijknamige wijnen uit Piemonte te vergelijken is. Geeft vooral goede resultaten in de kustgebieden en in de dalen van Midden-Californië, waar hij eerlijke, volle wijnen produceert. Zinfandel. Dit is in Californië de meest verbreide druivesoort waarvan men de oorsprong kent.

Hij wordt trouwens onder deze naam ook in Joegoslavië gekweekt. Hij is erg gevoelig voor meeldauw en kan bij te veel vocht of irrigatie gaan rotten. Over het algemeen wordt hij vroeg geplukt. Hij is geschikt voor vrijwel alle delen van Californië maar geeft in koelere streken de beste droge wijnen. De Zinfandel is een zeer produktief ras dat heel aangename, eerlijke wijnen geeft met een veelzijdig en daardoor verleidelijk bouquet, waarvan de mooie kleur en de warme smaak en aroma bovendien in ruime mate bijdragen aan hun populariteit. Een Zinfandel van goede kwaliteit, gemaakt in een van de betere wijncentra, is heel wat beter dan tal van Cabernet Sauvignon-wijnen van tegenwoordig.

Deze soort zou op het ogenblik buiten Californië heel wat meer aandacht en waardering verdienen dan hij tot nu toe krijgt. Van de Zinfandel wordt rode wijn en rosé gemaakt. Twee andere rassen die voor rode wijnen worden geteeld zijn de Ruby Cabernet en de Grignolino, maar hoewel ze heel interessant zijn heeft men nog niet al hun mogelijkheden benut.

Ruby Cabernet

Een hybride-soort, ontwikkeld door het landbouwkundig proefstation van Californië. Hij blijkt een heel behoorlijk rendement aan druiven met een hoge zuurgraad te hebben en komt vooral voor in het district EscalonModesto.

Grignolino

Een van de druiverassen uit Piemonte, waarvan in Californië enkele worden geteeld. Hij produceert een zeer karakteristieke wijn met een kleur die varieert van oranjerose tot oranjerood en die soms als een natuurlijke rosé op de markt wordt gebracht. Deze wijn bezit een uniek aroma en een uitzonderlijk hoog tanninegehalte; hij moet dan ook zeker 4 jaar liggen om tot volle ontplooiing te komen. De meeste Grignolino-aanplant vindt men in Clara en Napa.

Minder belangrijke druiverassen voor rode wijnen

De Alicante-Bouschet, Carignane, Petite-Syrah en Reburid zijn enkele rassen die wel een hoog rendement hebben, maar niet al te veel kwaliteit. De Alicante-Bouschet produceert grote hoeveelheden ‘vin ordinaire’; helaas wordt deze druivesoort in Californië nog veel te veel aangeplant en in het midden en zuiden van de staat maakt men er zogenaamde bourgognes, clarets en chianti’s van. De Carignane, die niet slecht is als hij op goede grond wordt geteeld, komt veel voor in de warmere streken en wordt dikwijls gebruikt voor versnijdingen. In Napa Valley en Sonoma, Monterey, Kern en San Joaquin County geeft men de voorkeur aan de kwalitatief betere Petite-Syrah.

Voornaamste druiverassen voor witte wijnen

De betere druiverassen die voor goede, droge witte wijnen worden gebruikt worden voornamelijk geteeld in de noordelijke kuststreek en andere koelere sectoren van Californië.

Chardonnay

Dit ras heeft doorgaans geen groot rendement, maar produceert in Frankrijk de Chablis en enkele van de beroemdste witte Bourgognes, zoals de Meursault en de Montrachet. Hij bezit alle goede eigenschappen die nodig zijn om een fijne wijn te geven en gedijt heel goed in de koelere streken, waar hij een uitstekend evenwicht bereikt tussen suiker- en zuurgehalte. De Chardonnay produceert de beste wijnen van Californië omdat hij het heel goed doet in de koelere streken zoals Napa, San Benito, Sonoma, Mendocino en Monterey. Geen gemakkelijke soort om te telen, maar de resultaten die hij geeft zijn zonder meer de moeite waard. In Californië is de wijn die hij geeft echter niet zo rijk als in Frankrijk, en ook zijn bouquet is niet hetzelfde.

Sauvignon blanc

Dit is het ras dat in Frankrijk het meest voor de produktie van de droge witte Graveswijnen wordt gebruikt; in Californië wordt hij doorgaans Fumé blanc genoemd. Hij wordt in Frankrijk eveneens op grote schaal gebruikt voor de produktie van PouillyFumé en Sancerre. In Californië doet deze druivesoort het vooral erg goed in de kuststreken. Evenals in de Franse Sautemes mengt men de Sauvignon blanc soms met de Sémillon - plus de Muscadelle uit de Bordeaux - om een soort Californische ‘sauternes’ te maken. De combinatie van de Sauvignon blanc en de Sémillon leidt meestal tot betere resultaten dan wanneer men van een van deze rassen afzonderlijk wijn maakt.

Men moet de Sauvignon blanc niet verwarren met de Sauvignon vert (Colombard), een minder goede soort.

Sémillon

Nog een ras dat meer geschikt is voor het gebied langs de noordkust. Omdat het Californische klimaat zo droog is krijgt de edele rotting aan het eind van de rijpingsperiode geen kans, zoals in de Sauternes. De wijnen die in Californië van de Sémillon worden gemaakt bezitten dus niet dezelfde smaak, en ook niet hetzelfde aroma als de wijnen uit de Sautemes. Reden te meer om ze niet onder de naam Sauternes te verkopen, ook al zijn ze dan gemaakt van de Sémillon. Deze druivesoort, een van de beste ter wereld, is in Californië heel goed in staat om een van origine zoete of droge wijn te produceren. In de warmere districten produceert hij een zoete wijn met een lage zuurgraad.

Chenin Blanc

Ondanks zijn naam moet dit ras niet verward worden met de Pinot blanc, want het is eigenlijk de White Pinot. Deze White Pinot gedijt en produceert goed in zones waar het klimaat varieert van een tikje koel tot warm. In Frankrijk wordt hij ook wel Pineau de la Loire genoemd, en daar produceert hij o.a. de heerlijke Vouvray en Saumur. Hoewel hij kwalitatief zeker boven het gemiddelde uitkomt heeft hij niet dezelfde distinctie als de Pinot blanc. Het is een wat grillige druif die nu eens een lichte, frisse en fruitige, soms mousserende wijn geeft, en dan weer een wijn die veel zoeter is. Dit hangt ook voor een groot deel af van de willekeur van de maker.

De Chenin Blanc, zoals hij in Californië doorgaans wordt genoemd, wordt sinds enkele jaren op grote schaal gebruikt. Hij is op het ogenblik een van de meest geplante witte druiverassen.

Riesling

Deze Riesling, ook wel White Riesling of Johannisberg Riesling genaamd, is verantwoordelijk voor de beroemde Rijn- en Moezelwijnen, evenals voor de uitstekende reputatie van de meeste fijne Elzasser wijnen. Het is een van de beste rassen ter wereld, die overal in Europa (behalve in het MiddellandseZeegebied) wordt geteeld om er voortreffelijke wijnen mee te maken. Hij gedijt het best in betrekkelijk koele omstandigheden welke Californië, met een klimaat dat veel overeenkomst vertoont met dat van de Middellandse-Zeegebieden, hem niet kan bieden. Toch produceert hij in de koelste streken een wijn die kwalitatief boven de middelmaat ligt, maar waaraan het evenwicht en de verfijning van de Europese Riesling ontbreken. In het gebied langs de noordkust produceert hij iets meer dan de Chardonnay en is hij later rijp.

Gewürztraminer

Wanneer deze op zijn best is en in de betere zones van de Elzas en de Jura wordt geteeld, wordt dit ras wel met de beste Riesling-soorten vergeleken. In de koelste gebieden van Californië produceert hij een wijn met een uitgesproken sterk, kruidig aroma en karakter. Men noemt hem ook wel Red Traminer vanwege de rode kleur die de druif al rijpend krijgt. De Kmg Winery in St.-Helena, in Napa Valley, produceert kleine hoeveelheden goede Traminer. Als men deze wijn kent kan men feilloos het bouquet en de kruidige geur ervan herkennen. De firma’s Stony Hill, Château St.-Jean en Hacienda produceren ook goede Gewürztraminers.

Kruisingen (hybriden)

Op het ogenblik is 12 000 ha beplant met hybriden, die een belangrijk aspect in de toekomst van de Californische wijnproduktie vertegenwoordigen. Bij het in ontvangst nemen van de hem in 1973 door de American Oenologists’ Society toegekende onderscheiding ‘Award of Merit’ sprak dr. Olmo van het Davis Institute de volgende woorden: ‘In Californië gaat men steeds sterker de behoefte voelen wijnen te produceren die uitsluitend van Californische herkomst zijn. We kunnen niet verwachten de grote wijnen uit andere landen na te maken door domweg hun druiverassen te importeren en hun vinificatiemethodes over te nemen. Ons klimaat en onze bodemgesteldheid zijn totaal anders. Maar we kunnen en moeten wijnen produceren die even goed zijn als die uit andere landen door het creëren van nieuwe typen druiven welke produkten van hoge kwaliteit en een duidelijk eigen gezicht zullen opleveren.

De eerste stap die we moeten zetten bestaat uit het opheffen van bepaalde gebreken in onze eigen wijnstokken. Vervolgens zouden wij het verder zonder de variëteiten moeten zien te stellen die geselecteerd zijn door de Fransen, de Duitsers of de Italianen, omdat deze door de eeuwen heen hebben bewezen voor bepaalde gebieden beter geschikt te zijn dan voor andere. En aangezien die gebieden niet de onze zijn is het beter ze niet te imiteren, maar verdient het de voorkeur onze wijnindustrie te funderen op rassen die voor en door ons Californische klimaat en onze bodem zijn ontwikkeld.’

Twee van de voornaamste hybriden die voor de Universiteit van Californië in Davis zijn ontwikkeld zijn de witte wijndruif Emerald Riesling en de Ruby Caberaet, een druif die is bestemd voor rode wijn. Verder zijn er zeker nog 3 andere hybriden die met succes worden geteeld en er zeer veelbelovend uitzien: de Rubired, de Royalty en de nieuwste, een soort die Carnelian wordt genoemd. De Ruby Cabernet is een kruising tussen de Cabernet Sauvignon en de Carignane, een uiterst produktief ras. Hij geeft een overvloed aan druiven en verdraagt een warmer klimaat. De druif zelf heeft bepaalde kenmerken van de Cabernet Sauvignon, al zal de wijn nooit dezelfde kwaliteit en distinctie hebben. De Emerald Riesling, een kruising tussen de White Riesling (of Johannisberg Riesling) en de Muscadelle de Bordelais, geeft een witte tafelwijn die bepaalde Riesling-kenmerken heeft.

Dessertwijnen

Amerikaanse dessertwijnen hebben doorgaans een alcoholgehalte van om en nabij de 14° en variëren van halfzoet tot zoet. Men onderscheidt 4 soorten: ‘port’, ‘witte port’, ‘muscadel’ en ‘tokay’. Helaas worden de benamingen van de dessertwijnen in Californië niet al te nauwkeurig gecontroleerd. Sommige zijn echter genoemd naar hun druiveras - Muscat de Frontignan en Tinta - en zijn dan ook meestal van een betere kwaliteit. De druiven die voor deze wijnen het meest geschikt zijn worden in de hete dalen in het binnenland van Californië verbouwd.

Mousserende wijnen

Deze kunnen rood, rosé of wit zijn met een alcoholgehalte dat varieert van 10° tot 14°. De zgn. ‘champagne’ en de ‘mousserende bourgogne’ zijn het populairst. Hoewel er buiten de in de Champagne gemaakte wijn geen enkele is die recht heeft op de naam Champagne moeten we toegeven dat sommige mousserende Californische wijnen worden gemaakt overeenkomstig de ‘méthode champenoise’, d.w.z. door een tweede gisting die in de fles plaatsvindt. In zo’n geval staat de federale wet toe dat de fles op het etiket de vermelding ‘bottle-fermented champagne’ draagt, op voorwaarde dat de woorden ‘American’ of de naam van de staat worden vermeld. Bovendien moet op het etiket staan dat het gaat om een mousserende wijn, gemaakt op de in de Champagne gebruikelijke wijze, in de staat Californië, New York enz. Men maakt in Californië eveneens mousserende wijnen volgens de Charmat-methode waarbij de tweede gisting plaats heeft in bulk, in enorme, hermetisch gesloten containers die van binnen zijn bekleed met glas. In Frankrijk hebben alleen de mousserende wijnen die in de fles zijn gegist en in de Champagne geproduceerd, recht op de benaming ‘Champagne’ (-* onder dat woord).

In de hele staat Californië worden zgn. champagnes geproduceerd. De beste komen uit de koelste streken zoals Sonoma, Santa Clara, Napa, Mendocino en Alameda. De zoetste komen uit Cucamonga, dat in het zuiden ligt. In deze 2 gebieden gebruikt men de methode van de tweede gisting in bulk, evenals trouwens in het binnenland. Die welke in de fles gisten komen voornamelijk uit de zones waar ook fijne tafelwijnen worden geproduceerd; de Almadén Vineyards in Los Gatos, F. Korbel & Bros. in Guerneville, Weibel Champagne Vineyards van Mission San José, Hans Kornell, Schramsberg, Beaulieu Vineyards en Domaine Chandon (eigendom van de Moët-Hennessy-groep) zijn waarschijnlijk de beste Champagne-producenten van Californië. Piper-Heidsieck en Sonoma Vineyards zetten in 1980 samen een firma op welke mousserende wijnen produceert onder de naam Piper-Sonoma.

De Pinot noir en de Pinot Chardonnay, d.w.z. de druiven die voor de Franse Champagne worden gebruikt, geven in Californië kwalitatief de beste resultaten; men gebruikt echter ook andere goede rassen zoals de Pinot blanc, Sémillon, Sauvignon blanc, White Riesling en Folie Blanche, en zelfs soorten van een veel mindere kwaliteit zoals de Sauvignon ven, Burger, French Colombard en Green Hungarian. Californische champagnes kunnen variëren van droog tot zoet en krijgen, evenals dat in de Champagne gebeurt, extra suiker toegediend; tot dusver was in Californië nauwelijks een echte ‘brut’ te vinden, maar dat is nu niet meer zo.

De mousserende rosé, die ‘pink champagne’ wordt genoemd, kan zowel gisten op fles als in een hermetisch gesloten vat; de wet eist wel dat op het etiket wordt vermeld welke van de 2 methodes is gebruikt.

Van alle mousserende wijnen is de mousserende zgn. ‘bourgogne’ na de ‘champagne’ het populairst. Dit is een rode wijn die volgens een van de 2 voor champagne gebruikte methodes mousserend is gemaakt. Deze wijnen, gemaakt van de Pinot noir, Carignane, Mondeuse en Petite-Syrah, variëren van halfzoet tot zoet.

Tafelwijnen met de naam ‘mosel’, ‘sautemes’ enz. worden soms ook mousserend gemaakt, evenals de champagnes. Van lichte Muskaatwijnen, doorgaans afkomstig van de Muscat Canelli (Muscat de Frontignan), maakt men mousserende muskaatwijnen. Ze zijn nogal aan de zoete kant en worden vaak verkocht onder een Italiaanse naam: ‘Moscato spumante’. De Malvasia Bianca geeft een zoete wijn met een muskaatsmaak die soms ook mousserend wordt gemaakt. Andere wijnen worden op kunstmatige wijze mousserend gemaakt, en de Californische wet eist dat zij ook als zodanig worden aangeduid. Men noemt ze ook wel ‘effervescent wines’. Ze worden in bulk geproduceerd en zijn veel goedkoper, maar niet zo goed als de mousserende wijnen die op natuurlijke wijze zijn gegist.

Wijngebieden in Californië

Californië telt 6 natuurlijke wijngebieden: de noordkust, de Sacramento, de Central Valley, de San Joaquin, de zuidkust en San Luis Obispo. Elk daarvan heeft zijn eigen welbekende sectoren en vrijwel alle druiverassen en alle wijntypen worden in minstens één van deze gebieden geproduceerd.

De noordkust

Dit gebied strekt zich uit over een groot aantal valleien ten noorden en zuiden van de baai van San Francisco, evenwijdig met de bergketens langs de kust. Het wordt over het algemeen gekenmerkt door warme zomers en gematigde regencijfers. Hier worden de beste droge tafelwijnen gemaakt, rode zowel als witte. De voornaamste districten zijn Napa, Sonoma, Mendocino, Livermore, Santa Clara, San Benito, Santa Cruz en Monterey.

I. Napa

Met zijn ruim 100 wijnhandelsfirma’s en een aantal van de fraaiste wijngoederen in Amerika, is dit het beroemdste Californische wijngebied voor rode wijnen. In de taal van de Indianen die dit gebied bevolkten betekent Napa: overvloed. En inderdaad is er in de vallei een overvloed aan rijk, vruchtbaar land en zijn de hoogten beplant met goede wijngaarden. Ongeveer 11 000 ha wijnland leverden in het oogstjaar 1977 80 000 ton druiven op. Omdat een groot deel van het land niet in produktie was, bleef de gemiddelde opbrengst, 50 hl/ha, aan de lage kant. In Napa is de Cabernet Sauvignon heer en meester en hij geeft een beter rendement dan de Pinot noir.

De Cabernet-wijn, hetzelfde ras als dat van de grote Bordeauxwijnen, komt in het gebied van Napa slechts langzaam tot rijpheid: de wijn blijft er wel 4 jaar op fust. De koelste gebieden van Napa Valley leveren de beste Cabernet Sauvignon-wijn van heel Amerika. Sedert 1970 is 1500 ha wijnland beplant met dit ras. In totaal telt Napa meer dan 2200 ha Cabernet Sauvignon; alleen Sonoma en Montecino hebben er wellicht nog meer. Het wijngebied is verdeeld in een hoogen laaggelegen vallei. St.-Helena, een wijnbouwstad, ligt in het hart van de hooggelegen vallei, maar het district loopt nog 11 km door in de richting van Calistoga en strekt zich uit naar het zuiden tot de steden Rutherford en Oakville.

De laaggelegen vallei beslaat de omgeving van de stad Napa, een uur over de weg van San Francisco. Ze omvat het noordwestelijk deel van een diep dal dat doorloopt tot de grens met Sonoma County. In het uiterste zuiden van Napa is de grond zwaar, maar door de nabijheid van de baai is deze sector ook het koelst. Het hooggelegen dal is steenachtig. De bergen hebben invloed op klimaat en ligging van de wijngaarden.

In Napa vindt men over het algemeen dat er betere wijnen kunnen worden geproduceerd wanneer de wijnstokken tegen de hellingen zouden worden geplant, terwijl nu driekwart op vlak terrein wordt verbouwd. Het is een van de weinige districten waar de wijnboeren toegeven dat goede en slechte jaren elkaar afwisselen, dat sommige een jaartal zouden verdienen en andere niet.

Nog een bewijs voor de vooruitgang in deze vallei is de oprichting van een groot aantal coöperaties. Sedert 1942 houdt bovendien een vereniging van wijndeskundigen zich actief bezig met de plaatselijke problematiek.

De belangrijkste eigenaren van wijngaarden zijn: Beaulieu, Beringer, Robert Mondavi, Christian Brothers, Inglenook, Charles Krug, de firma Louis Martini, Freemark Abbey, Sterling Vineyards, Souverain, Hans Komell, Schramsberg, Joseph Heitz, Chappellet en Domaine Chandon.

De laaggelegen vallei van Napa en het district Solano produceren relatief weinig, maar sinds kort heeft deze sector zich uitgebreid tot de naburige Chilesvallei. Nog steeds is in deze zelfde vallei de sector van Carneros de ideale plaats gebleken voor de beste druiven voor wijnras-selecties.

Beaulieu Vineyard

Het schitterende wijngoed Beaulieu en zijn wijngaarden werden in 1900 gesticht door Georges de Latour. Deze Fransman importeerde een groot aantal stekken uit zijn geboorteland en wist daarvoor de ideale plaats te vinden, niet ver van Rutherford, waar de goed waterdoorlatende bodem bevloeiing overbodig maakt. Beaulieu is zonder onderbreking in produktie gebleven; tijdens de drooglegging produceerde het miswijnen, en toen de drooglegging vervolgens werd opgeheven bracht het alom in de Verenigde Staten een heel assortiment wijnen op de markt. Momenteel telt Beaulieu 4 wijngoederen met in totaal ongeveer 400 ha wijnland; ze liggen alle in het centrum van Napa Valley, met uitzondering van ca 60 ha in de streek Carneros in het uiterste zuiden van de vallei, waar als gevolg van de zeewind een gematigd klimaat heerst. Men verbouwt vooral Pinot noir, Pinot Chardonnay en Cabernet Sauvignon. De Muscat de Frontignan hoewel verder in Californië een zeldzaamheid - doet het eveneens goed en levert goede wijnsoorten.

Het wijngoed werd in 1969 overgedaan aan de firma Heublein. André Tchelistcheff, een van de grote oenologen uit Napa Valley heeft van 1938 tot zijn pensionering in 1973 de scepter gezwaaid over de produktie van Beaulieu. Zijn Cabernet Sauvignon, ‘Private Reserve’ is een van de meest uitgelezen rode tafelwijnen van het land. Het bereidingscentrum is vergroot en het wijnhuis Heublein heeft er in 1973 een tweede proeflokaal bijgebouwd. En zo behoren de wijnen van Beaulieu - en bij uitstek de Private Reserve - al een kwarteeuw lang tot de beste die in de Verenigde Staten worden geproduceerd. Beringer Brothers.

Dit beroemde wijnbedrijf, gevestigd in St.-Helena in Napa Valley aan de noordkust van Californië dat werd opgericht in 1876, heeft zijn succes te danken aan 2 Duitsers, de gebroeders Frederick en Jacob Beringer. Het wijngoed, bekend onder de naam Los Hermanos, is steeds in bedrijf gebleven en liep tijdens de drooglegging zelfs heel voorspoedig door de verkoop van miswijn over het hele land. Na lang eigendom te zijn geweest van de Beringers, werden het wijngoed en het bereidingscentrum in 1970 verkocht aan de multinational Nestlé International, die het op haar beurt verkocht aan JeanPierre Labruyère. Het oude bereidingscentrum is een van de meest schilderachtige uit heel Napa Valley en verwerkt de produktie van 1080 ha wijngoederen in Napa en 520 ha in Sonoma, evenals die van de wijngoederen van Carneros, die dicht bij de baai van San Pablo liggen. Chappellet Vineyards. Dit wijnbouwbedrijf - een van de meest representatieve die de laatste tijd aan de noordkust van Californië zijn verrezen - ligt op de hogere gedeelten van Pritchard Hill, 425 meter boven Napa Valley, en is opgezet door Donn Chappellet uit ZuidCalifornië, een man die een fortuin vergaarde met de verkoop van automatieken voor eetwaren.

Hij kocht dit land met zijn verscheidene honderden hectaren wijngaard in 1976, waarna ze opnieuw werden beplant met Chardonnay, Cabernet Sauvignon, Chenin Blanc en Johannisberg Riesling. Merlot wordt uitsluitend verwerkt in combinatie met Cabernet.

The Christian Brothers

Deze kloosterorde, die zich wijdt aan het onderwijs en in de Verenigde Staten bekend is onder de naam ‘De broeders van de christelijke scholen’, werd gesticht in de 18de eeuw in Frankrijk door de heilige Jean-Baptiste de la Salie. Het gelijknamige wijnbouwbedrijf is nu een van de belangrijkste aan de Califomische noordkust. De zeer uitgestrekte wijnvelden liggen in Mom la Salie, aan de rand van Napa Valley en langs Redwood Road in het Mayacamas-gebergte; nieuwe wijngoederen liggen nog her en der in de diverse sectoren van Napa Valley. Meer dan 600 ha is in gebruik voor de wijnbouw, hoofdzakelijk in de valleien van Napa en San Joaquin, in welk laatste gebied dessertwijnen en wijnbrandewijn worden geproduceerd.

Van alle groepen in het Napa-gebied heeft dit bedrijf het grootste wijnbouwareaal onder controle en het bezit een 6tal bereidingscentra waaronder de oude kelders van ‘Greystone’ ten noorden van St.-Helena, niet ver van de bedrijven Charles Krug en Beringer Bros. Het wijnland in het berggebied levert uitstekende Chardonnay en Zinfandel. Christian Brothers verkoopt verder meer brandewijn dan welk ander distilleerbedrijf in de Verenigde Staten.

Clos du Val

Als nieuweling in Napa verdient Bernard Portet respect en aanmoediging voor zijn werk in Clos du Val. In 1972 heeft hij zijn eerste wijnen geproduceerd: een Cabernet Sauvignon en een Zinfandel.

Cuvaison, Ine

Dit kleine wijnbouwbedrijf ligt langs Silverado Trail, een parallelweg van verkeersweg 29, ‘de grote wijnroute’. Cuvaison werd in 1970 opgericht door 2 amateurs: Thomas Cottrell en Thomas Parkhill, met de bedoeling op basis van één enkel ras een beperkt aantal tafelwijnen met jaartal te produceren. In 1973 heeft de Newyorkse firma Oakleigh Thorne een deelbelang gekocht.

Domaine Chandon

Domaine Chandon, een door de Franse groep Moët-Hennessy gecontroleerd bedrijf, heeft zijn eerste wijnen in 1976 op de Californische markt gelanceerd. Men produceert er hoofdzakelijk een mousserende wijn die gelukkig niet de naam Champagne voert, aangezien de groep Moët van mening is dat alleen wijnen, afkomstig uit het Franse wijngebied, daarop aanspraak kunnen maken. De beste wijnbereiders uit de kelders van Moët en Chandon in Epernay zijn naar Californië getogen om deze wijn gestalte te geven en het personeel op te leiden. De druiven van Domaine Chandon zijn afkomstig uit de eigen wijngaarden in Carneros en uit de wijngoederen in Trefethen.

Franciscan Vineyards

Dit bedrijf, eigendom van de Duitse firma Peter Eckes en Co., behoort tot een van de kleinere wijnbereidingscentra in Napa Valley. Er wordt 200 ha wijnland geëxploiteerd en het bereidingscentrum, van middelmatige omvang, ligt aan de grote wijnroute, 9,5 km ten zuiden van St.-Helena in het plaatsje Rutherford. De eerste druiven werden geoogst in 1973 en de eerste witte wijnen kwamen in het daaropvolgende jaar in de handel.

Freemark Abbey

Dit wijnbouwbedrijf, door 8 compagnons volledig gereorganiseerd, ligt aan de noordelijke uitvalsweg van St.-Helena, de hoofdstad van de wijnbouw in Napa Valley, en is thans uitgerust met het modernste materieel. De wijnbereiding vindt plaats op de laagste verdiepingen van een zeer schilderachtig oud gebouw uit de 19de eeuw. De bovenverdiepingen zijn verbouwd tot winkels voor kaarsen, keukenartikelen en andere produkten. Er worden alleen tafelwijnen van zuivere rassen gemaakt, zoals de Cabernet en Chardonnay. Verder wordt er ‘Edelwein’ gemaakt van de Johannisberg Riesling. De wijnen rijpen in fusten van eikehout, afkomstig uit Frankrijk.

Heitz Winecellars

Met een wijnbouwoppervlak van 24 ha moet Joseph Heitz een beroep doen op de andere wijnbouwers uit Napa Valley om hem druiven te leveren voor zijn grote tafelwijnen. Heitz, voormalig hoogleraar oenologie en befaamd meester in de kunst van het aanmengen, heeft in het begin van de jaren ’60 zijn eigen bedrijf gesticht. Eerst kocht hij het kleine bedrijf van Leon Brendel in St.-Helena en een poosje daarna een wijngoed aan Taplin Road, enkele kilometers ten oosten van de stad. Tien jaar later oogstten zijn wijnen zoveel succes dat hij zijn gebouwen moest uitbreiden. Het blijft niettemin een klein bedrijf met een jaarproduktie van ca 40 000 kistjes, ongeveer dezelfde opbrengst als van een gemiddeld chateau in de Bordeaux. Heitz biedt een ruim assortiment van wijnen aan: Chardonnay, Pinot noir, Barbera en Grignolino, en bovendien zgn. ‘Champagne’ en ‘Port’.

Inglenook Vineyards

Dit wijnbouwbedrijf is gevestigd in het plaatsje Rutherford, vlak bij de afrit van verkeersweg 29 oftewel de grote wijnroute van Napa Valley. De wijngoederen, gelegen op de berg St.-Jean niet ver van het bereidingscentrum, werden gesticht in 1879 door een zekere kapitein Gustav F. Niebaum, die tot zijn dood in 1908 het beheer voerde over zijn landerijen. Inglenook kwam toen in het bezit van zijn neef, wijlen John Daniël die de onderneming tijdens de drooglegging in bedrijf hield. Daarna zette hij de familietraditie voort op zijn 90 ha wijnland. In 1964 was het grootste gedeelte van Inglenook al verkocht aan United Vintners, een groep die in 1968 op haar beurt een fusie aanging met Heublein.

Al hebben de nieuwe eigenaren niet geaarzeld de produktie van gewone wijnen ter hand te nemen, ze hebben niettemin de produktie van edele klassewijnen, waarop de reputatie van Inglenook stoelde, voortgezet. Het gouden tijdperk van Inglenook brak aan in 1880 en zette zich voort in de jaren ‘30, toen zijn eigenaren als eersten hun produktie beperkten tot wijnen uit één druiveras. De flessen Cabernet Sauvignon en de geselecteerde fustwijnen uit die tijd zijn inmiddels zeldzaam geworden en brengen op veilingen zeer hoge prijzen op. Tegenwoordig maakt Inglenook 3 witte wijnen en 5 rode, inclusief de zeldzame Charbono.

Hans Komell Champagne Cellars

De wijnkelders van Hans Kornell liggen ten noorden van St.-Helena en ten oosten van de autoweg naar Calistoga. De heer Komell, in Duitsland geboren en daar ook opgeleid, is een van de weinige onafhankelijke producenten van zgn. ‘champagne’ in Californië. Het centrum zelf dateert uit het eind van de 19de eeuw; Kornell heeft het gekocht bij zijn vertrek uit Sonoma, waar hij in het begin van de jaren ’50 zijn bedrijf had gevestigd. Momenteel produceert hij wat men noemt champagnes ‘van de derde generatie’, wijnen die bij internationale concoursen een groot aantal medailles hebben veroverd. Wijngoederen zijn er niet, want Kornell koopt de wijn op basis waarvan hij daarna zijn mousserende wijnen ontwikkelt.

Zijn kelders bevatten zo’n 2,5 miljoen flessen, die stuk voor stuk een aparte behandeling hebben ondergaan. Een van zijn laatste produkten is een heel droge wijn die qua smaak veel weg heeft van Duitse Sekt. In 1983 heeft hij een Blanc de Blancs bereid.

Charles Krug Winery

Charles Krug Winery, gesticht in 1861, is daarmee het oudste wijnbouwbedrijf in geheel Napa Valley. Het is thans eigendom van het familiebedrijf C. Mondavi and Sons dat er kwaliteitswijnen en raswijnen bereidt en bottelt. Het bedrijf heeft zijn bereidingscentrum in een oud, met bladgoud en houtsnijwerk versierd gebouw langs verkeersweg 29, ten noorden van St.Helena. Charles Krug, een van de grootste namen uit de geschiedenis van de wijn in Californië, was een moedige leerling van kolonel Haraszthy in Sonoma. In het jaar 1858 produceerde hij in Napa zijn eerste voor de handel bestemde wijn met behulp van een eenvoudige ciderpers.

In 1861 vestigde hij zijn huidige wijnbouwbedrijf in St.Helena en plantte daar zijn eerste wijngaarden; zijn wijnen werden al gauw bekend in geheel Amerika en tot in Europa toe. Hij heeft een groot aantal wijnbouwers opgeleid in Californië, met name C.H. Wente, Jacob Beringer en C.J. Westmore, en tot zijn dood in 1892 gold hij als een autoriteit op het gebied van wijnen.

Sinds 1943, het jaar waarin Charles Krug Winery werd overgenomen door de firma Mondavi, zijn de bereidingslokalen uitgebreid en de kelders qua oppervlakte en omzet vergroot; het zijn momenteel de best uitgeruste en drukste kelders in Californië. De eigenaren hebben ook proeven genomen met nieuwe bereidingstechnieken. De bekroonde wijnen van C. Mondavi and Sons voeren het etiket Charles Krug en C.K. Mondavi. Toen Robert Mondavi in 1965 bij Krug wegging om zijn eigen bedrijf te stichten, liep de onenigheid binnen de familie zo hoog op dat het bijna een publieke kwestie werd. Momenteel is de leiding van het bedrijf in handen van Peter Mondavi.

Louis M. Martini Company

De oprichter van dit bedrijf, Louis M. Martini, is een Italiaan die in 1887 is geboren in Pietra Ligure; in het begin van onze eeuw emigreerde hij naar de Verenigde Staten. Het was zijn hoogste aspiratie wijnen van uitnemende kwaliteit te produceren en onmiddellijk na de opheffing van de drooglegging in 1933 liet hij een groot wijnbereidingscentrum bouwen in St.-Helena, een wijnbouwstadje ongeveer 100 km ten noorden van San Francisco. In 10 jaar tijd kocht hij 3 grote en goed gesitueerde wijngoederen die hij uitsluitend beplantte met rassen van grote kwaliteit. In 1941 begonnen de schrijver van deze encyclopedie en vervolgens ook zijn compagnon Frank Schoonmaker (die de erkentelijkheid van alle Califomische producenten van bekroonde wijnen verdient) Amerikaanse wijn te verkopen onder een Amerikaanse naam. Het was de eerste keer dat men oostelijk van de Rocky Mountains kennismaakte met de wijnen van Louis Martini en nog heel wat andere. De wijngoederen van Martini beslaan tegenwoordig 690 ha.

Met zijn 86 jaar was Martini senior de nestor onder de wijnbouwers in Napa en ongetwijfeld een van de meest markante figuren in het Califomische industriële leven. Momenteel is er een derde generatie Martini’s die waakt over het familiebedrijf.

Mayacamas Vineyards

Deze prachtige wijngoederen, aangelegd in terrasvorm, liggen hoog genesteld op de hoogten van het Mayacamas-gebergte, 600 meter boven zeeniveau.

Robert Mondavi Winery

In de Californische industrie van bekroonde wijnen is Robert Mondavi momenteel een van de leidende figuren. Met behulp van zijn zoon Michael legt hij zich toe op de produktie van enkele wijnsoorten die tot de beste van de Verenigde Staten behoren. Bij Charles Krug deed Mondavi de ervaring op die hij nodig had om in 1966 zijn eigen bedrijf te beginnen. Het bereidingscentrum, gelegen ten noordwesten van de historische stad Yountville, is een van de bedrijvigste van Californië. Geheel in overeenstemming met de filosofie van de grote wijnbouwers aan de noordkust is Mondavi de overtuiging toegedaan dat deze streek een relatief klein wijnbouwbedrijf in staat stelt in beperkte hoeveelheid wijnen te produceren die het qua textuur en kwaliteit kunnen opnemen tegen de grands crus uit de hele wereld. Men produceert er een uitgebreid scala van uitstekende wijnen.

De wijngoederen strekken zich uit over 440 ha. Toen het na de eerste oogst een bloeiend bedrijf begon te worden werd een deel van de zaak overgenomen door een onderneming uit Seattle (Washington), de Rainier Brewing Company. Het bereidingscentrum - een elegant, met houtsnijwerk versierd gebouw in Spaanse stijl - wordt vaak gebruikt voor het organiseren van lunches of proeverijen, en er worden ook concerten gegeven. Baron Philippe de Rothschild, eigenaar van Château Mouton-Rothschild en andere grands crus in Pauillac in de Médoc, is in 1979 een vennootschap aangegaan met Mondavi.

Moueix-Daniel

Christian Moueix, medeëigenaar van Château Petrus in Pomerol en van vele andere prachtige wijngaarden in Saint-Emilion, is een samenwerking aangegaan met de erfgenamen van John Daniel. Zij bezitten een wijngaard van 50 ha in het westen van Yountville in Napa. Deze associatie hoopt in 1984 een rode wijn te produceren.

De helft van de wijngaard is beplant met witte, de andere helft met oude wijnstokken zoals Cabernet Sauvignon, Cabernet franc en Merlot.

Het ligt in de bedoeling op dit landgoed een wijnfabriek te bouwen. Tot die tijd worden de druiven onder toezicht van Christian Moueix verwerkt in de nieuwe Rombauer wijnfabriek aan de Silverado Trail.

Joseph Phelps Vineyards

Joseph Phelps, directeur van een bouwbedrijf, kreeg belangstelling voor de wijnbouw toen hij de opdracht ontving voor het bouwen van de kelders van 2 naburige wijngoederen. Sinds 1973 produceren Joseph Phelps Vineyards 6 wijnen, bekend om hun elegantie en evenwicht. De keldermeester, Walter Schug, heeft zijn opleiding genoten aan de wijnbouwkundige school van Geisenheim in Duitsland en zijn witte wijnen, met een rijke smaak en zeer evenwichtig, herinneren aan de grote Duitse wijnen uit de Rheingau.

Rutherford HUI Winery

Dit wijngoed, dat in 1976 door de firma Pillsbury werd verkocht en overgenomen door 7 personen die al een belang hadden in de Californische wijn, heeft een jaarlijkse produktie van bijna 40 000 kistjes. Schramsberg Vineyards. Dit oude wijnbouwcentrum, gesticht door een Duitse pionier genaamd Jacob Schramm, dreigde ten onder te gaan toen een zekere Jack Davies, een ondernemend man uit Los Angeles, het in 1965 overnam. Hij wist een groep compagnons voor de zaak te interesseren en produceert nu zelf, samen met zijn vrouw, zijn befaamde mousserende wijn. Schramsberg maakt uitsluitend mousserende wijnen; in 1972 nam Richard Nixon, bij gelegenheid van zijn reis naar China, een voorraad mee en ook in het Witte Huis wordt hij regelmatig geserveerd. Davies heeft zijn wijngoed van 26 ha opnieuw beplant met Pinot noir en Pinot Chardonnay, met welke rassen hij Blanc de Blancs-wijnen en een Blanc de Noirs produceert.

Het bereidingscentrum ligt tussen Calistoga en St.-Helena, op enige afstand van verkeersweg 29. Het gebouw dateert uit het midden van de 19de eeuw en staat op de lijst van historische monumenten.

Stag’s Leap Wine Cellars

Warren Winiarski heeft iedereen versteld doen staan toen zijn Cabernet Sauvignon bij een blinde proeverij in Parijs in 1976 de eerste prijs behaalde. Sedertdien zijn zijn wijnen, gekenmerkt door de fruitigheid, eerlijkheid en karakter van het ras, zeer in trek en moeilijk verkrijgbaar. Er worden ook wijnen gemaakt van de Merlot en kleine hoeveelheden van de Chardonnay en Petite Syrah.

Sterling Vineyards

Dit wijngoed was van 1977 tot 1983 eigendom van Coca Cola Atlanta, samen met The Monterey Vineyard, Taylor California Cellars en New York State’s Taylor Wine Company. Ze staan bekend onder de naam The Wine Spectrum. In 1983 ging The Wine Spectrum over in handen van E. Seagram and Sons. De 200 ha omvattende wijngaarden zijn ontgonnen in het begin van de jaren ’60. Men produceert er Chardonnay, Cabernet Sauvignon, Sauvignon blanc en Merlot-wijnen die beroemd zijn om hun kwaliteit.

Het nieuwe bereidingscentrum ligt op het hoogste punt van de vallei; men kan er komen via een tandradbaan die een trekpleister vormt voor de talrijke toeristen die Napa Valley als etappeplaats aandoen. Sterling ligt ruim 6 km ten noorden van St.-Helena.

Trefethen Vineyards

Een familiebedrijf, opgericht in 1968; eigenaar: Gene Trefethen. Zijn zoon John en schoondochter Janet leiden het bedrijf. Trefethen Vineyards heeft binnen korte tijd een uitstekende reputatie opgebouwd. De 4 variëteiten die ze produceren, Chardonnay, Cabemet Sauvignon, Witte Riesling en Pinot noir, zijn verfijnd en elegant. De heldere, fruitige Chardonnay zou weleens de trots van Napa kunnen worden nu deze de Wijn-Olympiade van ‘Gault-Millau’ in Parijs heeft gewonnen. Ook de Cabemet Sauvignon heeft zijn aandeel in internationale erkenning gekregen.

Trefethen beslaat 240 ha wijngaarden waaruit de druiven voor de 40 000 kistjes wijn per jaar kunnen worden geselecteerd. De resterende druiven, ongeveer de helft van de gehele produktie, worden verkocht aan andere in hoog aanzien staande wijnmakerijen in het Napadal. Van 1973 tot 1976 maakte Moët-Hennessy gebruik van de kelders van Trefethen om hun eerste Californische ‘champagne’ te maken, toen hun wijnmakerij in Yountville, Domaine Chandon, nog in aanbouw was. Bovendien maakt Trefethen uitstekende goedkope rode en witte wijnen, die het etiket Eshcol voeren.

Vichon Winery

Toen wijnmaker George Vierra en zijn 2 partners met de wijnoogst van 1980 Vichon Winery begonnen, was hun doel het produceren van tafelwijn. De basis voor deze onderneming was jaren eerder gelegd met het opstellen van een marketing-schema: een groep van 12 bekende restauranthouders in het land werden ‘stille partners’, waardoor de wijnen van Vichon verzekerd waren van een betrouwbaar afzetgebied. Tot deze groep behoren onder andere de Gotti’s van Ernie’s in San Francisco, Paul Kovi van de Four Seasons en Jerry Berns van 21 Club in New York. Om de kwaliteit in overeenstemming te houden met deze kern, heeft Vichon zijn wijnmakerij op Europese leest geschoeid. Vichon koopt druiven in die vroeg zijn geoogst, teneinde het natuurlijke zuurgehalte te behouden en zeker te zijn van een pittige wijn met een laag alcoholpercentage. Er worden 3 wijnen gemaakt: Chevrier blanc, een zachte combinatie a la Graves van Sauvignon blanc en Sémillon, een Chardonnay in de stijl van Meursault en een evenwichtige Cabemet met laag alcoholpercentage, die aan Bordeaux doet denken.

A.L. Romano Wine Company in San Francisco zorgt voor de verspreiding van de wijn door Amerika. Er worden per jaar 40 000 kistjes geproduceerd. Alle druiven worden ingekocht.

2. Sonoma

Dit juist ten noorden van San Francisco gelegen district produceert voortreffelijke tafelwijnen en mousserende wijnen die tot de beste van de staat worden gerekend. Sonoma behoort tot de 3 grootste wijnproducenten van Californië, en in totaal is ongeveer 11 600 ha beplant met wijngaarden. Hier is het grootste aantal wijnproducerende handelsfirma’s gevestigd. Helaas worden in dit district grote hoeveelheden nogal gewone wijnen gemaakt, terwijl het in alle opzichten geschikt lijkt voor de produktie van goede wijnen. Die van Sonoma County zijn afkomstig uit de valleien van de rivieren Sonoma, Santa Rosa en van de Russian River, en van Alexander Valley en Dry Creek.

De vallei van de Sonoma loopt evenwijdig met die van de Napa, met het Mayacamas-gebergte als afscherming ertussen. Dit is de authentieke Valley of the Moon van Jack London die in dit mooie land heeft geschreven en er is gestorven. De beste tafelwijnen worden geproduceerd door Buena Vista Vineardo, Sebastiani; ten noorden van Sonoma beginnen die van Simi en Sonoma Vineyards een goede reputatie op te bouwen.

Santa Rosa dankt zijn naam aan een kleine zijrivier van de Russian River. Op deze plaats bevond zich sedert 1873 de Fountain grove Vineyard, maar men heeft de wijnstokken uitgerukt en tegenwoordig is in dit landgoed een fokkerijranch gevestigd. In deze vallei met haar romantische naam wordt geen wijn meer geproduceerd.

De wijnbouwondernemingen van deze sector zijn gelegen in de vallei van de Russian River.

De belangrijkste daarvan is Korbel and Bros., die hun wijngoederen hebben op de hellingen langs de Russian River. De gemiddelde produktie in het gebied van de Sonoma beloopt iets meer dan 40 hl/ha. Dit gemiddelde is laag omdat het is berekend over het totale aantal wijngaarden waarvan een aantal hectaren niet in produktie is.

Buena Vista Winery and Vineyards

Deze historische wijngoederen, gelegen aan de huidige ‘winery row’ op 1500 meter van Sonoma en 64 km ten noorden van San Francisco, werden aangeplant door kolonel Agoston Haraszthy, een groot man in de Califomische wijnbouw. Opsteller van een hoogst serieus rapport over de wijnen en druiven van Californie, dat hij gezeten op het terras van zijn huis in Buena Vista schreef, gaf hij bovendien veel kostbare raadgevingen op het gebied van de wijnbouw aan een groot aantal Califomische wijnbouwers. Na zijn dood in 1869 werd het bedrijf verder geleid door zijn zoons, Attila en Arpad. Een groot deel van de Europese wijnplanten werd verwoest door de phylloxera-epidemie die over het land raasde, en de aardbeving van 1906 die het wijnbereidingscentrum en de kelders teisterde betekende het einde voor Buena Vista. De produktie stagneerde dan ook tot 1943, het jaar waarin de 2 wijnbereidingscentra werden gerestaureerd en het met wijnplanten beplante oppervlak werd vergroot.

In 1979 werd Buena Vista gekocht door A. Racke, een Duits bedrijf, eigenaar van Kupferberg en producent van mousserende wijnen. Het wijngoed omvat ook nog 300 ha in de sector Carneros in Napa.

Château Saint Jean

Deze wijnmakerij is gevestigd bij Kenwood, ten noordwesten van het stadje Sonoma en ten zuidoosten van Santa Rosa, in een prachtige omgeving rond het Château Saint Jean, dat in Zuidfranse stijl is gebouwd. Het bedrijf is in 1974 opgericht door 3 wijnbouwers uit het dal, Robert Merzoian, Edward Merzoian en Kenneth Sheffield. 7 Druiverassen worden op 32 ha verbouwd en leveren 25% van de jaarlijkse produktie van 100 000 kistjes. Château Saint Jean specialiseert zich in witte wijnen, vooral Chardonnay. Dick Arrowood, de energieke bedrijfsleider, ziet kans om zo’n 7 Chardonnays van hetzelfde jaar te produceren, 8 Rieslings met ieder zijn eigen karakter, en in bepaalde jaren zelfs nog meer, allemaal van verschillende wijngaarden, die meestal op het etiket worden genoemd. Botrytis-wijnen (zowel van Riesling- als Gewürztraminer-druiven) lijken op dit moment Arrowoods grootste belangstelling te hebben. De beste resultaten heeft hij tot nu toe echter behaald met Chardonnay- en Riesling-druiven die gekocht werden van Robert Young Vineyard.

Hopelijk wordt het huidige assortiment uiteindelijk beperkt tot de paar wijnen die de beste kwaliteit vertegenwoordigen die de betreffende grond en het microklimaat ter plaatse kunnen opleveren. Niettemin zijn het goede wijnen, die sinds hun debuut in 1974 prijzen in de wacht hebben gesleept.

Clos du Bois

Wijnen van Clos du Bois komen van eersteklas druiven, die verbouwd worden op zo’n 280 ha zowel in het Dry-Creek- als in het Alexanderdal. Het bedrijf is in 1974 opgericht door Frank Woods. Wijnmaker John Hawley houdt toezicht op het persen en bottelen van de wijnen, in het bedrijf van Clos du Bois in Healdsburg. Tom Hobart leidt het bedrijf. De wijnen worden op de markt gebracht door Woods, wiens deskundigheid ook is terug te vinden in de geslaagde onderneming River Oaks Vineyards, die grote hoeveelheden redelijk geprijsde wijnen produceert uit druiven die vlak bij Clos du Bois worden verbouwd. Jaarlijks worden ongeveer 30 000 kistjes op de markt gebracht onder het etiket Clos du Bois.

Clos du Bois maakt diverse eersteklas wijnen, onder andere Chardonnay en Cabernet Sauvignon. Foppiano Winery. Dit wijngoed, in 1864 opgericht door een Italiaanse immigrant, John Foppiano, wordt tegenwoordig geleid door Louis-Joseph Foppiano, kleinzoon van de oprichter. Op 80 ha wijngaarden wordt een volledig assortiment van goede wijnen geproduceerd tegen redelijke prijzen.

Geyser Peak Winery

Een geweldig groot wijngoed dat in 1982 door de familie Trione werd gekocht van de Stroh Brouwerij in Detroit. Geyser Peak produceert een compleet assortiment wijnen met jaartal en gewone wijnen die in ‘bags in box’ worden verkocht. De wijnen met jaartal worden verkocht onder de naam Geyser Peak. In 1979 werd een soort champagne geïntroduceerd en in 1980 een Amador County Zinfandel. Gewürztraminer 1978 was goed van smaak en bouquet.

Gundlach-Bundschu Winery

Na 4 generaties werkt de familie Bundschu aan het herstellen van de reputatie op wijngebied die 2 van de oprichters uit 1858, Jacob Gundlach en Charles Bundschu, hebben opgebouwd. Hoewel de aardbeving en de brand van 1906 hun welvarende bedrijf van de kaart veegde, is de Rhinefarm-wijngaard, waar toentertijd Julius Dresels ent-experimenten plaatsvonden, druiven voor commerciële doeleinden blijven produceren. Ongeveer 75% van de produktie van de 140 ha tellende wijngaard, een uitbreiding van de oorspronkelijke Rhinefarm, wordt behouden om jaarlijks 35 000 kistjes op te leveren. Wijnmaker Lance Cutler is de man achter de produktie, die 9 varietals omvat.

Italian Swiss Colony

Deze uitgestrekte wijngaard in de zacht glooiende heuvels van Asti is in 1983 op die plek gestopt met wijn maken, om de gehele produktie over te plaatsen naar de grote onderneming van de eigenaar in Madera. ‘Colony’ zoals het bedrijf tegenwoordig wordt genoemd, is in 1983 overgenomen door Allied Grape Growers, een landbouwcoöperatie.

De oorspronkelijke Italian Swiss Colony is in 1881 opgericht als agrarisch toevluchtsoord voor ontheemden uit die 2 landen. Al voor de eeuwwisseling telde het bedrijf ruim 600 ha wijngaarden. Andrea Sbaboro is de onderneming begonnen en heeft in 1887 de wijnmakerij laten bouwen, maar zijn eerste wijnen waren mislukkingen. Een jonge Italiaanse apotheker uit San Francisco, Pietro Rossi, kwam naar Asti en bracht zijn kennis van het wijn maken mee die hij in Europa had opgedaan. Al gauw waren de wijnen een succes. De huidige generatie Rossi’s is nog steeds actief in het bedrijf.

Pietro’s kleinzoon, Edmund A. Rossi jr., is tegenwoordig de wijnmaker van Colony. Zijn neef, Robert Rossi, is adjunct-directeur van Heublein Wines. Toen Louis Petri van de jaren ’40 tot en met de jaren ’60 aan het hoofd stond van Italian Swiss Colony, groeide het bedrijf uit tot een van de grootste wijnmakerijen ter wereld. Colony, dat eens deel uitmaakte van R.J. Reynolds Industries’ wijnbedrijf Heublin, werd in 1983 eigendom van Allied Grape Growers, samen met diverse andere etiketten van Heublin (Petri, Lejon, Jacques Bonet, G & D en Annie Greensprings).

Vóór deze transactie was Heublin Wines (die sinds 1969 een meerderheidsbelang hebben in United Vintners, de wijnonderneming van Allied) na E. & J. Gallo de grootste Californische wijnproducent.

Jordan Vineyard and Winery

Tom Jordan jr., voormalig zakenman in de oliebranche, heeft dit mooie wijngoed (met een kasteel in Franse stijl) in 1972 gekocht en beplant met Cabernet'Sauvignon en wat Chardonnay. Het voornaamste produkt van Jordan, een Cabernet Sauvignon, is een elegante en bijzonder evenwichtige wijn. Het geheel doet denken aan de Bordeaux-chiteaux.

F. Korbell and Bros., Ine

Dit wijnbedrijf ligt langs de oever van de Russian River in Guerneville, in een van de meest schilderachtige streken van Californië. De gebroeders Korbel hebben hun geboorteland Tsjechoslowakije verlaten om zich te vestigen in Guerneville in Sonoma County, waar zij aan het eind van de vorige eeuw hun eerste ‘champagnes’ produceerden. Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog hebben zij de produktie van tafelwijnen volledig gestaakt om zich uitsluitend te gaan toeleggen op de produktie van mousserende wijnen. In 1954 hebben Leo en Anton Korbel hun bedrijf overgedaan aan Adolph, Ben en Paul Heek uit SaintLouis, waar de 2 eerstgenoemden respectievelijk president-directeur en directeur produktie waren geweest van het Californische wijnbedrijf Italian Swiss Colony van Asti; sedertdien is Adolph president-directeur en verantwoordelijke man voor de wijnbereiding bij de firma Korbel geworden en is Paul de tweede man. De grote druiverassen die worden gebruikt voor de produktie van mousserende wijnen zijn onder meer de Pinot noir en de Pinot blanc. Het bereidingscentrum biedt de volgende mousserende wijnen aan: Korbel Brut, ExtraDry en Sec (demi-sec), Blanc de Blancs, Blanc de Noirs, Natural, Rouge en een mousserende Rosé.

Korbel, nog steeds onder de leiding van de gebroeders Heek, is sinds 1966 eigendom van het distilleerbedrijf Jack Daniels dat tevens de distributie van de wijnen verzorgt. Korbel produceert eveneens tafelwijnen; een aanzienlijk deel van de druiven voor niet-mousserende wijnen is afkomstig van de 280 ha aanplant, gelegen in de noordwestelijke sector. Ongeveer 60% van de produktie bestaat uit mousserende wijn, 40% uit brandewijn en ca 6000 kistjes stille wijn.

Piper-Sonoma

Deze wijngaard is het resultaat van een Frans-Amerikaanse samenwerking, namelijk tussen het champagnebedrijf Piper-Heidsieck, Sonoma Vineyards en hun in New York gevestigde enige importeur, Renfield Importers. De kelders van PiperSonoma, die grenzen aan Sonoma Vineyards, werden in 1980 voltooid, op tijd voor hun eerste oogst; in 1982 werd het bezoekerscentrum geopend met het op de markt brengen van een mousserende Brut. Een Blanc de Noirs wordt er ook gemaakt. De opbrengst zal uiteindelijk zo’n 100 000 kistjes mousserende wijn bedragen, vooral afkomstig van gekochte Sonoma County-druiven. Rod Strong, wijnmaker bij Sonoma Vineyards, bekleedt diezelfde post ook bij PiperSonoma.

Sebastiani Vineyards

Dit wijnbouwbedrijf werd in 1904 opgericht door de Italiaan Samuele Sebastiani; 8 jaar na zijn aankomst in de Verenigde Staten slaagde hij erin voldoende geld te verzamelen om zich in Sonoma te vestigen en er zijn bedrijf te stichten. Zijn bulkwijn bracht hem geluk en gaandeweg kreeg hij steeds meer naam in de stad. Vandaag de dag is de historische stad Sonoma - in de jaren rond 1840 werd hier de vlag van de Staat gehesen hetgeen van Sonoma de hoofdstad van Californië maakte - omringd door een groot aantal gebouwen waarop de naam Sebastiani prijkt. Sinds de jaren ’60 produceert het bedrijf geen bulkwijn meer en wijdt het zich uitsluitend aan klassewijnen die alle het etiket Sebastiani voeren. Het zijn stuk voor stuk goede wijnen die vooral worden gemaakt van de Cabernet Sauvignon, Zinfandel, Chardonnay en een verrassend goede Barbera.

Het bedrijf is nog steeds eigendom van de familie Sebastiani, en het wordt gerund door Sam Sebastiani. De wijngoederen omvatten 700 ha.

Shni Winery, Ine

Dit charmante wijngoed met zijn natuurstenen gevel, gelegen ten noorden van Headsburg langs de opmerkelijke Redwood Highway, werd in 1890 gebouwd door de gebroeders Simi, 2 voormalige wijnhandelaren uit San Francisco. In 1970 werd het overgenomen door Russell Green die het restaureerde en begon met de produktie van goede wijnsoorten met druiven uit de wijngoederen die hij in 1958 had aangekocht. De 200 ha wijnland, gelegen in Alexander Valley, behoren bij het wijnimportbedrijf Schieffelin and Co dat in 1981 werd overgenomen door de groep Moët-Hennessy. Alle wijnen van Simi vermelden het wijnjaar.

Sonoma Vineyards

Tiburon Vintners, gevestigd in Tiburon dat uitkijkt over de baai van San Francisco, is begonnen in een bescheiden proeflokaal en is in nauwelijks 10 jaar uitgegroeid tot een belangrijk druiven- en wijnbedrijf. De opmerkelijk moderne bereidingslokalen zijn gevestigd in het gehucht Windsor bij de afrit van verkeersweg 101, bij Santa Rosa. Er zijn proef- en ontvangstlokalen gekomen en bovendien nog een openluchttheater dat in de zomer wordt gebruikt voor het geven van concerten. Rodney Strong, een danser die carrière heeft gemaakt op Broadway en in Europa, heeft in de hele omgeving zijn gewone en raswijnen gelanceerd onder de naam Tiburon. De zaken liepen voorspoedig en Strong heeft van Tiburon Vintners een van de klassieke bedrijven in Noord-Californië gemaakt. In 1976 werd de wijngaard een open vennootschap.

De 500 ha wijngaard levert ongeveer 50% van de benodigde druiven. Een goede mousserende wijn wordt in een ‘joint venture’ met de Franse Champagnefirma Piper-Heidsieck gemaakt met druiven van een naburig wijngoed.

Souverain

Souverain, gebouwd in 1972, werd in eerste instantie overgenomen door het bedrijf Pillsbury Company uit Minneapolis en is sinds 1976 doorverkocht aan een groep producenten uit Napa, Sonoma en Mendocino. Tom Eddy, de keldermeester, selecteert de beste druiven van de producenten om daarmee wijnen met klasse en kwaliteit te bereiden. Iedere wijn draagt de naam van het wijngoed van herkomst. North Coast Cellars is het tweede etiket van Souverain. Het complex is een architectonisch hoogstandje.

3. Mendocino

De wijnbouwers uit dit district zijn onlangs begonnen met de verbouw van de beste druiverassen, en het totaaloppervlak van de sterk groeiende wijngoederen is nu 4000 ha. De hoogten die vroeger niet geïrrigeerd konden worden en die men dus niet tegen de vorst kon beschermen krijgen nu regenwater uit in de boerderijen aangebrachte reservoirs. Cabemet Sauvignon en Gamay Beaujolais zijn de meest aangeplante rassen, maar er is ook belangstelling voor de Chardonnay en de Pinot noir. Mendocino is vermoedelijk een aangewezen gebied voor klassewijnen dat tot 1970 zacht uitgedrukt werd verwaarloosd. Sommige wijngoederen - vooral de in het koelste microklimaat gelegen delen zullen een aantal van de beste wijnen uit Noord-Californië gaan leveren. In 1982 kocht de Franse firma Louis Roederer Champagne 160 ha in de Anderson Valley, hetgeen de aandacht op Mendocino heeft gevestigd. Tegenwoordig zijn in dit district 16 wijnbouwbedrijven verenigd.

Cresta Blanca Winery

Eertijds beroemd, zou de naam van het eerste Californische bedrijf er wel bij varen als hij aan de vergetelheid werd ontrukt. Cresta Blanca, thans gevestigd ten noorden van Ukiah en niet meer in de vallei van Livermore bij San Francisco, legt zich opnieuw toe op de produktie van goede wijnvariëteiten.

Cresta Blanca werd in 1892 gesticht door een wijnhandelaar met frisse ideeën, Charles Wetmore. Hij had reizen ondernomen naar Europa voor rekening van het Wijnbouwcomité van Californië en uit Frankrijk stekken van goede wijnstokken meegenomen. Zodoende konden een jaar na de stichting van het wijngoed medailles worden veroverd op de Parijse Tentoonstelling. Na een aantal matige jaren verkocht de heer Schenley het bedrijf in 1971 aan de Guild Wine Company. Cresta Blanca maakt een groot scala wijnen en verder nog enkele dessertwijnen en mousserende wijnen.

Fetzer Vineyards

Dit bedrijf met zijn 36 ha wijngoederen, dat is gevestigd in de verlaten Redwoodvallei aan de Route de Bel Arbes, is eigendom van Bernard en Kathleen Fetzer. Het is een zuiver familiebedrijf, waarbij de wijnbereiding in handen is van John Fetzer en James Fetzer de directie voert. Fetzer Vineyards gebruikt voor de wijnen de naam Mendocino. De Fetzers produceren hun wijnen sinds 1968.

Parducci Winery

Omstreeks het eind van de drooglegging werden deze nu 40 jaar oude kelders, gelegen op ca 5 km ten noorden van Ukiah, gesticht door Adolf Parducci. Parducci, een van de beste bedrijven aan de noordkust, produceert het merendeel van zijn wijnen met druiven die worden geteeld in nieuwe wijngaarden die niet altijd van voldoende niveau zijn gebleken; ze liggen in Mendocino en Lake County. Er zijn verscheidene Cabemet Sauvignons 1969, bereid met druiven uit verschillende percelen om de kwaliteit van de nieuwe wijngebieden te testen; de middenklasse Chenin Blanc is doorgaans goed.

Weibel Winery

De familie Weibel, bekend om haar mousserende wijn die op het bedrijf Mission San José wordt geproduceerd (-* aldaar, onder Livermore Valley) kocht in 1969 180 ha land in Redwood Valley. In de herfst van 1972 was de nieuwe wijnmakerij klaar voor de eerste oogst. In Mendocino maakt Weibel een complete reeks varietal tafelwijnen, die ongeveer 40% uitmaakt van de totale jaarproduktie van 1 miljoen kistjes. De wijnen worden geperst en gegist in Redwood Valley, waarna ze in de kelders voor mousserende wijnen van de familie, elders in de staat, worden gebotteld. Frederick Weibel jr. staat aan het hoofd van de wijnmakerij in Mendocino.

4. Lake

Lake County, dat aan de oostkant grenst aan de Mayacamas Mountains en aan de noordkant aan Mendocino National Forest, maakte deel uit van Napa Valley toen rond 1870 zijn wijnhistorie begon. Tegen de eeuwwisseling omvatte de wijngaard 2000 ha en waren er tientallen wijnmakerijen. De opmerkelijkste wijnpioniers van Lake County waren Seramus C. Hastings, opperrechter van het Califomische hooggerechtshof en oprichter van de Hastings Law School, en Lillie Langtry, de Engelse actrice.

In tegenstelling tot de aangrenzende districten Napa, Sonoma en Mendocino, is de spoorweg nooit tot Lake County doorgedrongen, zodat het vervoer moeizaam en kostbaar werd. Door de hoge transportkosten, die gepaard gingen aan perioden waarin de wijnprijzen onder grote druk stonden, hebben veel wijnmakerijen in Lake County moeten sluiten, zelfs al voordat de drooglegging de definitieve klap toebracht.

Ruim 50 jaar lang hebben de wijngaarden moeten wijken voor boomgaarden met Bartlett-peren en walnootbomen, tot in 1965 nog maar 120 ha wijngaard over was. Door de sterk gestegen wijnconsumptie eind van de jaren ’60 en ’70, heeft Lake County wat wijn betreft langzaam een opbloei te zien gegeven. Er zijn nu 5 wijnmakerijen en ruim 1200 ha wijngaard, inclusief de wijngaarden van Turner Brothers Winery (met 224 ha de grootste verbouwer in dit gebied), waarvan de eigenaars Lake-County-druiven verwerken in hun bedrijf Woodbridge, Californië.

Lake County heeft er altijd om bekendgestaan dat het prachtige rodedruivenrassen voortbrengt, hoewel onlangs witte wijnen, zoals Sauvignon blanc en Riesling, bij proeverijen grote aandacht hebben getrokken.

5. Livermore

Dit district verdient vermelding voor de produktie van een aantal goede wijnen. De vallei van Livermore in Alameda is in de Verenigde Staten alom bekend om haar grote wijnen in het genre Sauternes, evenals om andere voortreffelijke witte wijnen. Haar naam dankt de vallei aan de pionier Robert Livermore die al in 1848 een wijngoed bezat nabij de stad die nu zijn naam draagt.

Het is overigens meer een bekken dan een vallei en het bestaat uit 2 verschillende sectoren: de wijngoederen rond de stad Livermore en die in Pleasanton. Charles A. Wetmore zei in 1887 van deze stad: ‘Hier zijn alle voorwaarden aanwezig die zoals bekend voor de produktie van wijnen en brandewijnen van grote klasse, die de edelste Franse wijntypen benaderen, noodzakelijk zijn.’ In 1882 stichtte Wetmore met stekken die hij rechtstreeks van Margaux en Château d’Yquem meebracht de onder de naam Cresta Blanca bekend geworden onderneming, die echter helaas haar vroegere normen niet heeft weten te handhaven. Op het ogenblik zijn de 2 uitstekende bedrijven in de vallei van Livermore Concannon Vineyard en Wente Bros.

In het merendeel van de wijngoederen in deze sector is de bodem voor het oog dor, grof en steenachtig, zoals in de Châteauneuf-du-Pape en een gedeelte van Graves en de Médoc. Hij is bij uitstek geschikt voor de produktie van stevige witte wijnen in een scala lopend van zeer droog tot zoet. Onlangs is men erin geslaagd lichtere wijnen te maken. Vroegtijdig bottelen heeft in belangrijke mate bijgedragen tot de verbetering, want 20 jaar geleden werden ze door tal van mensen als te zwaar beschouwd. Vanwege klimaat en bodemgesteldheid is het twijfelachtig of men in Livermore met succes Pinot noir zou kunnen verbouwen. De laatste 10 jaar zijn er goede rode wijnen geproduceerd, waaronder een Concannon Cabemet Sauvignon en Wente Gamay Beaujolais van Monterey. In 1982 kreeg Livermore Valley de BATFappellation.

Ten zuidwesten van Livermore, in de onmiddellijke omgeving van de punt van de baai van San Francisco, liggen de wijngoederen Mission San José en Irvington, die vrijwel tot Santa Clara doorlopen. In dit zuidelijk deel van Alameda hebben de rode wijnen bijna evenveel succes als de witte. Men produceert er voornamelijk mousserende wijnen, likeurwijnen en dessertwijnen.

De wijngoederen in Alameda zijn steeds kleiner geworden en beslaan nu een oppervlakte van ongeveer 800 ha. Ten zuiden van Pleasanton echter heeft Amaldén 104 ha aangekocht en deze beplant met 10 goede en stevige druiverassen. Sunol Valley is een rijk wijngebied geworden. De sterk gestegen wijnproduktie van de jaren ’70 heeft weinig uitwerking gehad op Alameda County in Livermore Valley. Wente Brothers en Concannon (in 1980 verkocht aan Augustin Huneeus, voormalig directeur van Paul Masson), zijn nog steeds de vooraanstaande wijnproducenten. Stadsuitbreiding, een ernstige bedreiging voor de landbouw in het dal, wordt door strenge regels aan banden gelegd. Een groeiend aantal mensen dat thuis wijn maakt, vooral in East Bay, eist een aandeel in de markt op; deze trend zou weleens een belangrijke nieuwe fase in de wijnhandel in Alameda kunnen betekenen.

Concannon Vineyard

Dit bedrijf produceert rode en witte tafelwijnen, alsmede een dessertwijn onder het merk Muscat de Frontignan. In 1883 kocht James Concannon 19 ha kiezelrijke grond in het hart van de vallei van Livermore en richtte er zijn wijngoed op. In 1889 wist hij de president van Mexico te overreden de wijnbouw te ontwikkelen. Concannon heeft met veel succes een Petite Syrah gemaakt. Tegenwoordig is de gemiddelde produktie van Concannon 110 000 kistjes, waarvan de witte het belangrijkst is, maar er wordt ook rood en rosé gemaakt. De vallei van Livermore was lange tijd alleen bekend om zijn witte wijnen.

Weibel Champagne Vineyards

Als jongste onder de beste wijnbouwondernemingen in Californië heeft dit bedrijf zich gespecialiseerd in de produktie van wijnen van het type champagne. Na vanaf 1906 wijnen te hebben geproduceerd in Zwitserland en Champagnes in Frankrijk, heeft Rudolph Weibel zich daarna gevestigd in San Francisco, waar hij zich bezighield met de import van wijn. In 1939 richtte hij met zijn zoon Frederick de firma Weibel Champagne Vineyards op in Mission San José, in het zuiden van Alameda. Het wijngoed was vroeger eigendom van Josiah en Leland Stanford die hun wijnen verkochten onder het etiket Stanford.

Behalve Weibels mousserende Brut (uitsluitend van Chardonnay-druiven gemaakt) brengt de wijnmakerij een heel assortiment tafelwijnen, voorzien van wijnjaargang en naam van de wijngaard. Een op het wijngoed gebottelde Pinot noir en Chardonnay worden gemaakt uit de 36 ha tellende wijngaard Mission San José; alle andere wijnen dragen Mendocino County-benamingen en worden gemaakt in het bedrijf van Weibel in Redwood Valley. 3 Sherry-achtige wijnen van het type solera en een portwijn worden er ook geproduceerd.

De totale produktie van alle Weibel-wijnen bedraagt bijna 1 miljoen kistjes per jaar, waarvan ongeveer 60% mousserende wijn is.

Wente Brothers

Een wijngoed met een oude traditie, gevestigd in Livermore Valley; men produceert er goede raswijnen, met name de beste wijnen van de typen graves en sauternes in heel Amerika. Carl Wente, de oprichter, emigreerde in 1880 uit Duitsland om zich in de Verenigde Staten te vestigen; zijn ervaring op het gebied van Californische wijnen uit het Napa-gebied deed hij op bij Charles Krug, een ervaring die hij in praktijk bracht door eind 1883 enkele wijngoederen in Livermore Valley te kopen. De firma heeft zich lange tijd gespecialiseerd in de produktie van eersteklas tafelwijnen, begunstigd door een uitstekende bodem. Wijngoed en wijngaarden liggen aan de Teslaroad, buiten Livermore.

Carl Wente breidde zijn goed uit en zijn zoons, wijlen Herman en Ernst, voegden er nog de goede wijngoederen van El Mocho aan toe. De vroegere eigenaar van El Mocho, Louis Mei, had stekken geplant met Sémillon, Sauvignon blanc en Muscadelle du Bordelais, afkomstig uit het beroemde wijngoed Château d’Yquem in de Sauternes. Deze voortreffelijke wijngoederen staan onder de vakkundige leiding van de Wentes, van wie de Château Wente sauterne vanwege zijn grote kwaliteit waardering ondervindt. Het wijngoed omvat momenteel 600 ha wijnland, waarvan 80% is beplant met witte druiverassen.

Het merendeel van de wijnen van Wente vermeldt op het etiket het druiveras en niet - zoals maar al te vaak gebruikelijk is - een appellation d’origine die uit Europa afkomstig is. De toenemende verstedelijking van Livermore Valley heeft de huidige eigenaar, Karl L. Wente, gedwongen de uitbreiding van zijn wijngoederen in Monterey voort te zetten, waarbij hij in het voetspoor treedt van zijn vader Ernest.

Momenteel zijn sommige van de beste wijnen van het huis Wente afkomstig van de 320 ha wijnland die zijn beplant met Pinot noir en Gamay Beaujolais, om maar 2 druiverassen te noemen. De Wentes doen hun wijnoogst mechanisch, zowel op deze aanplant, gelegen in de buurt van Greenfield, als op hun andere wijngoederen.

6. Santa Clara - Santa Cruz - San Benito

De wijnbouw in dit district is voornamelijk geconcentreerd in Santa Clara, waar zich 39 wijnproducerende bedrijven hebben gevestigd. Men kan in dit district 3 zones onderscheiden. Ten westen van Santa Clara Valley, aan de voet van het Santa Cruz-gebergte, bevindt zich Los Gatos, en iets noordelijker en hoger tegen de bergen Saratoga. De zone Los Gatos-Saratoga produceert een aantal van de beste tafelwijnen en Californische mousserende wijnen, zogenaamde ‘champagnes’. Almadén, Martin Ray, ChafFee Hall’s Hallcrest en San Martin (-» onder deze namen) zijn in deze zone de belangrijkste wijngoederen.

De tweede zone in Santa Clara ligt ten oosten van San José en het wijnland van Evergreen strekt zich uit over de hellingen van de berg Hamilton. Men produceert er over het algemeen kwalitatief hoogstaande wijnen in redelijke hoeveelheden.

De derde zone herbergt een groot aantal kleine wijnbedrijven die goede middenklas wijnen maken en in de lokale vraag voorzien in het zuiden van Santa Clara, rond de steden Madrone, San Martin en Gilroy. Het is een van de grootste fruitteeltgebieden ter wereld en de druiventeelt stamt al uit de tijd van de Spaanse missionarissen die de eerste wijngaarden plantten.

Santa Cruz wordt van Santa Clara gescheiden door het Santa Cruz-gebergte. Er zijn slechts 3 handelsfirma’s gevestigd. De wijngaarden leveren goede en gezonde druiven. In de afgelopen 10 jaar heeft dit gebied aan belangrijkheid gewonnen dank zij zijn ‘varietal’ wijngaarden. Maar ze zullen nog meer terrein moeten winnen, want de voor de wijnbouw gebruikte oppervlakte bedraagt maar 40 ha; het merendeel van deze druiven wordt verbouwd in de hoogste en koelste gedeelten.

Ten slotte, ten zuiden van deze districten die van San Benito en San Luis Obispo, die de relatief erg geringe hoeveelheden tafelwijn produceren.

Almadén Vineyards

Deze wijngoederen produceren een aantal van de beste karafwijnen van Californië. Deze historische plaats (geklasseerd als California State Historical Landmark nr 505) ligt ongeveer 13 km ten zuiden van San José, tussen Los Gatos en de oude wijnstad Almadén. In 1852 verrichtte Charles le Franc de eerste commerciële aanplant van Europese kwaliteitsrassen in Santa Clara en stichtte hij de wijngoederen van Almadén. Men weet niet precies of het Le Franc was dan wel Ethienne Thée, zijn streekgenoot uit de Bordeaux die de eigenlijke stichter van Almadén is geweest, maar het was Charles le Franc die goede Europese wijnrassen plantte aan de voet van het Santa Cruz-gebergte, waar de warmte van de eeuwige Californische zon wordt getemperd door het nachtelijk briesje uit de Stille Oceaan. De rotsachtige bodem is niet vruchtbaar genoeg voor overvloedige produkties, maar de hellingen van Almadén leveren druiven van grote kwaliteit. De wijnen van Almadén zijn bijna alle raswijnen die de naam van de overheersende druif dragen.

De Pinot blanc is een goede Amerikaanse witte en de plaatselijke Caberaet Sauvignon is een rode die het niet aan voornaamheid ontbreekt. De parel van dit wijngoed is waarschijnlijk echter wel zijn uitzonderlijk fijne en verrukkelijke rosé, genaamd Almadén Grenache Rosé.

Louis Benoist, een zakenman uit San Francisco die voorbeeldig werd begeleid door wijlen Frank Schoonmaker, kocht de wijngoederen in 1941 en breidde het oppervlak van ‘varietal’ uit door de aankoop van 2 percelen die samen 120 ha besloegen. Een daarvan, gelegen in de bergen van Santa Cruz bij Eagle Rock, is in zijn geheel beplant met Johannisberg Riesling; het andere, Foothill Vineyard, gelegen op ongeveer 3 km van het hoofdbedrijf, verbouwt voornamelijk Cabernet Sauvignon en Pinot Chardonnay. In 1959 nam Almadén Vineyards Rancho Paicines over, een landgoed van 1400 ha, gelegen op 240 km ten zuiden van San Francisco. De glooiende gedeelten daarvan werden beplant met een groot aantal dmiverassen, onder andere Pinot noir, Cabemet Sauvignon, Johannisberg Riesling, Gewürztraminer, Sémillon en Pinot Chardonnay. Het wijngoed, wegens de hoge ligging geregistreerd als bergwijngoed (200 a 300 m), biedt uiteenlopende typen van bodemgesteldheid en microklimaat, alle echter bijzonder geschikt voor de teelt van druiven die goede raswijnen of ‘varietal’ opleveren. Later huurde, en in tweede instantie kocht Almadén de gebouwen en 200 ha wijnland van het oude bedrijf Valliant, dat eigendom was van de firma W.A.

Taylor. Deze grond, gelegen op 7,2 km ten zuiden van Paicines, is het Ciniega ‘filiaal’ van Almadén geworden. De laatste tijd zijn nog andere wijngoederen in Almadén en Monterey overgenomen door Almadén Vineyards, dat op zijn beurt in 1967 werd gekocht door National Distillers; het is momenteel een van de meest bloeiende wijnbouwbedrijven van de Verenigde Staten.

Bargetto Winery

Dit is sinds 1887 een familiebedrijf dat een paar goede wijnen voortbrengt, zo’n 40 000 kistjes per jaar. Bargetto bezit geen wijngaarden; de meeste druiven koopt men van wijnboeren aan het zuidelijk deel van de Central Coast. De wijnmakerij ligt een kilometer of 5 ten noorden van Soquel in het koele kustgebied boven de noordelijke ronding van Monterey Bay in Santa Cruz County. De Bargetto’s maken 6 variëtals en een paar vruchtenwijnen.

David Bruce Winery

David Bruce’s wijnmakerij, die aan Bear Creek Road in Los Gatos ligt, beschikt over een kleine kelder en een 12 ha grote wijngaard tegen de heuvelhelling. Eigenaar David Bruce, een arts, produceert sinds 1964 zware wijnen met een hoog alcoholgehalte. Eind van de jaren ’70 besloot Bruce zich te specialiseren in Pinot noir en Chardonnay; zijn wijngaard werd zo geënt dat uiteindelijk alleen deze 2 overbleven. Ongeveer 18 000 kistjes worden jaarlijks gemaakt van zelf verbouwde en van gekochte druiven. Keith D. Hohlfeldt is de wijnmaker.

Paul Masson Vineyards

Het wijnbedrijf Paul Masson, in de jaren 1880 gesticht in Santa Clara, heeft zijn activiteiten lange tijd beperkt tot deze streek. Pas sinds een jaar of 10 is het overgebracht naar Monterey, waar bodem en klimaat de produktie van goede raswijnen begunstigen. De hoofdkelders voor tafelwijn en zgn. ‘champagne’ zijn nog steeds gevestigd in Saratoga, op 24 km van San José.

Paul Masson was een Bourgondiër die in 1878 in San Francisco arriveerde, voorzien van een aanbevelingsbrief voor een landgenoot, Charles le Franc. Ze begonnen weldra met het produceren van een ‘champagne’ die veel succes oogstte. Masson werd Le Francs compagnon en vervolgens zijn schoonzoon, en toen Le Franc in 1892 overleed, zijn opvolger. In 1905 liet Masson een ‘chateau’ en een wijnbereidingscentrum bouwen te midden van zijn wijngaarden op de hellingen van het Santa Cruz-gebergte. In 1936 nam Martin Ray de leiding van het bedrijf op zich, maar later begon hij een eigen bedrijf. Sinds 1942 is Paul Masson Vineyards eigendom van Seagram, een distilleerbedrijf.

Op de hogere gronden in Monterey is 1800 ha beplant met goede wijngaarden die veel beloven voor de toekomst. Paul Masson produceert niet alleen een selectie ‘varietal’ wijnen of raswijnen, zoete wijnen, zgn. ‘champagnes’ en brandewijnen, maar tevens ‘exclusieve’ mengwijnen.

Mirassou Vineyards

De wijngoederen van Mirassou liggen in Evergreen, 8 km ten oosten van San José en 125 km ten zuiden van Soledad, in het gebied Monterey. De wijnen van Mirassou worden gemaakt in Evergreen, waar de bezoekers ze kunnen proeven in een speciaal daarvoor ingerichte zaal. De onderneming stamt uit de tijd van de Gold Rush. Ze begon te bloeien toen de dochter van wijnbouwer Pierre Pellier trouwde met Pierre Mirassou. In de jaren ’60 ging de vijfde generatie Mirassou ertoe over de wijn niet meer los, maar onder hun eigen naam te verkopen. Enkele jaren later waren de wijnen van Mirassou in de hele staat Californië bekend. Mirassou maakt nu diverse wijnen, o.a. mousserende.

Mount Eden Vineyards

Het wijngoed Mount Eden, in 1942 gesticht door Martin Ray, is zeer gunstig gelegen op de hellingen van Table Mountain. Overgenomen en opnieuw beplant door een groep beleggers in het begin van de jaren ’70, produceert Mount Eden Vineyards tegenwoordig wijnen van grote klasse, heel duur en bij kenners zeer gewaardeerd.

Ridge Vineyards

Ridge Vineyards, oorspronkelijk een experimenteel wijngoed onder leiding van een groep onderzoekers van de Stanford Universiteit, ligt in Cupertino, op de hoogten van het Santa Cruz-gebergte. De wijnen die David Bennion en 3 van zijn vrienden ontwikkelen oogstten zoveel succes dat Bennion besloot de universiteit de rug toe te keren om zich volledig toe te leggen op de wijnbouw. In 1970 nam hij het naburige, verlaten wijngoed Montebello over. Ridge Vineyards produceert onder meer Cabernet Sauvignon, Petite-Syrah en een uitstekende Zinfandel.

San Martin Vineyards Co

Dit bedrijf produceert grote raswijnen met druiven die uit alle windstreken van Californië komen. San Martin maakt 3 wijnen met een laag alcoholgehalte (10%): Chenin Blanc, Johannisberg Riesling en Gamay Beaujolais en bekendstaan als ‘soft’ wijnen. Het bedrijf maakt ook een elegante Zinfandel van Amador County-druiven. San Martin maakt deel uit van de Somerset Wine Company en is eigendom van de firma Norton Simon, Ine., uit New York.

7. Monterey

Dit ten zuiden van San Francisco gelegen district maakt zich op om het grootste Californische wijngebied voor raswijnen te worden. De belangrijkste wijngoederen liggen in de vallei van Salinas en de heuvels rond Soledad, evenals in de streek van het Pinnacles National Monument. De vallei begint 210 km ten zuidoosten van Monterey en tuimelt verder omlaag tot San Luis Obispo. De bodem bestaat uit verpulverd graniet. De rijke hellingen die Salinas Valley omringen worden zelden bezocht door vorst. Er vloeit rijkelijk water uit ondergrondse bronnen, onder andere de grote ondergrondse Salinas River.

Algemeen wordt nu erkend dat Monterey in 2 duidelijk te onderscheiden gebieden verdeeld kan worden. Upper Monterey, het noordwestelijk gedeelte van het district wordt gekenmerkt door lichte grond en een koel microklimaat (officieel Zones I en II) die zich het beste lenen voor de verbouw van Riesling, Gewürztraminer en Pinot noir. Het zuidoostelijk deel van het district kent iets zwaardere grond en hogere temperaturen (Zone III) en sommige wijnboeren in Monterey beweren dat het er beter geschikt is voor Cabernet Sauvignon, Zinfandel, Merlot en Sauvignon blanc. In 1982 werd een bepaald district, Chalone, door de BATF officieel erkend als een appellation. Chalone, dat gedeeltelijk in San Benito County ligt, telt 3460 ha.

De grootste wijnaanplant werd verricht door grote wijnmakerijen van buiten het district, of bij wijnboeren die zich al hadden gevestigd. Mirassou en Paul Masson geloofden de deskundigen van de universiteit op hun woord, toen ze werden geconfronteerd met de zich uitbreidende steden van Santa Clara County, en plantten begin van de jaren ’60 wijnstokken in het district. Bovendien vestigden zich diverse nieuwe wijnmakerijen, als gevolg van de grote activiteit in Monterey in de jaren ’70. Een lijst van de oudere, gevestigde wijnmakerijen en van de nieuwe generatie die erkenning verdient, volgt hieronder. Monterey Vineyard. Dit wijngoed ligt het noordelijkst in het Monterey-district, en beschikt over een wijnmakerij in Gonzales met een capaciteit van 10 miljoen liter.

Monterey maakt deel uit van The Wine Spectrum, een voormalige dochtermaatschappij van Coca-Cola in Atlanta, waarbij ook horen: Sterling Vineyards, Taylor California Cellars en Taylor Wine Company uit New York State. The Wine Spectrum werd in 1983 verworven door Jos. E. Seagram & Sons. Wijnmeester dr. Richard Peterson, die André Tchelistcheff als wijnmaker opvolgde bij Beaulieu Vineyards, is verantwoordelijk voor de wijnmakerij. De meeste druiven voor de generic (wijnen die mogen worden aangelengd met water, suiker en alcohol), varietal en speciale wijnen worden in Monterey County aangekocht.

Taylor California Cellars

Taylor, ook in Gonzales gelegen naast de zusterwijnmakerij Monterey Vineyards, maakt eveneens deel uit van The Wine Spectrum, dat een dochtermaatschappij van Coca-Cola was tot Jos. E. Seagram het bedrijf in 1983 verwierf. Taylor California Cellars werd in 1982 voltooid; de wijnmakerij, die 34 miljoen dollar heeft gekost, is het hoofdkwartier voor wat het snelst groeiende etiket in de geschiedenis van de wijnmakerij is geworden. Taylor produceert 9 generics, 7 varietals en 3 mousserende wijnen, voor het merendeel van gekochte wijnen die worden versneden en gebotteld in het bedrijf te Gonzales.

Turgeon & Lohr

Bouw-partners Bernie Turgeon en Jerry Lohr verwisselden in 1972 van stiel en gingen in de wijnhandel. Hoewel hun wijnmakerij in het hartje van San José ligt, behoort de wijngaard (112 ha) tot Salinas Valley in Monterey County. Ruwweg 3A van de jaarproduktie van 150 000 kistjes is van die druiven afkomstig. Turgeon & Lohr is gespecialiseerd in Johannisberg Riesling. Barry Gheckow is de wijnmaker.

Sacramento Valley

Dit gebied begint in het noordelijk deel van San Joaquin County en strekt zich noordwaarts uit tot Oroville, in Butte County. Het omvat bovendien Sacramento, Placer, Yolo en Amador. Sacramento Valley is alleen een verlengstuk van de grote middenvallei die het hart vormt van de landbouw in Californië. De verscheidenheid van bodem, reliëf en klimaat maakt het tot een van de belangrijkste wijnbouwgebieden van Californië. De gematigde invloed van de baai van San Francisco is er voelbaar; de zomers worden zeer geleidelijk warmer en de winters zijn koeler. Sommige sectoren, met name die waar de vorstperioden te verwaarlozen zijn en de zomers zacht, worden de wijngaarden voor de beste wijnen.

In het noorden maakt een al te geaccidenteerd terreinreliëf de wijnbouw onmogelijk. Butte County is veelbelovend en er wordt steeds meer wijn verbouwd. Jarenlang bleef de produktie van Sacramento Valley beperkt tot enkele goede rassen, maar tegenwoordig omvat het beplante oppervlak al ongeveer 1200 ha. Het merendeel van de bereidingscentra ligt gegroepeerd in San Joaquin County en Sacramento County. De meerderheid van de bedrijven heeft een massaproduktie en er is een overvloed aan gewone en dessertwijnen.

Als de wijnbedrijven in Sacramento, Central en San Joaquin wijnen van betere kwaliteit willen produceren, moeten ze in andere gebieden kwaliteitsdruiven halen.

De omgeving van Lodi-Sacramento is hier het belangrijkste gebied. Wie vanuit Sacramento - de hoofdstad van de staat - zuidwaarts gaat naar de stad Elk Grove, bevindt zich in een land met een grote produktie tafel- en dessertwijnen, imitatie bourgognes en port, gemaakt van goede en minderwaardige druiven. In Elk Grove worden ook vruchten- en bessenwijnen, dessertwijnen en aperitieven gemaakt.

In het noorden van San Joaquin County produceren de talrijke ondernemingen in het bedrijvige stadje Lodi vrijwel uitsluitend dessertwijnen. Desondanks produceert de streek Lodi, die zich in alle richtingen uitstrekt rond de stad, ook een flinke hoeveelheid tafelwijnen. Het merendeel wordt bereid uit Zinfandelen Tokay-druiven. San Joaquin County omvat ruim 15 000 ha wijnland en heeft het hoogste rendement per hectare van Californië. Gezien de overvloedige hoeveelheid zijn deze wijnen uiteraard niet de beste van de staat. Er zijn 21 bereidingscentra en 14 distilleerderijen, want er wordt een grote hoeveelheid brandewijn gestookt.

3 Districten rond Sacramento in het noorden en oosten zijn geselecteerd als behorende tot Californiës beste gebieden voor de verbouw van Zinfandel-druiven. Vooral Amador County heeft wat dat betreft een stormachtige ontwikkeling doorgemaakt. De Shenandoah Valley en Fiddletown-wijngaarden worden er vooral geroemd om hun koele nachten, warme dagen en rode vulkanische grond. Deze voordelen worden in meerdere of mindere mate gedeeld door diverse landgoederen in de 3 districten, waardoor een grote variëteit in Zinfandel-druiven wordt gekweekt, met een plezierig licht bouquet, tot de langzaam rijpende. De mogelijkheden van andere variëteiten worden eveneens onderzocht.

Franzia Brothers Winery

Franzia Brothers maakt jaarlijks ruim 120 miljoen liter wijn in de wijnmakerij langs Highway 120, zo’n 2 uur rijden van San Francisco. In 1973 werd 60% van de aandelen van het bedrijf aangekocht door Coca-Cola Bottling Company te New York City, terwijl de resterende aandelen in handen van de familie Franzia bleven. In 1981 investeerden leden van het team managers privé in de wijnmakerij en kochten het van Coca-Cola. De wijngaarden beslaan zo’n 1400 ha. Deze werden in 1906 beplant, het jaar van de aardbeving in San Francisco. De eerste Franzia - wijnmakerij werd gebouwd in 1915.

Tegenwoordig verkoopt Franzia generic, varietal, mousserende en tafelwijnen onder verschillende etiketten. In termen van kwaliteit en marktaandeel concurreert Franzia met Inglenook, Almadén en Paul Masson.

Guild Wineries and Distilleries

Eind jaren ’30 zette Lawrence Marshall de Guild-coöperatie op. Aha, Garrett en Cribari & Sons werden in de jaren ’60 lid van de groep, evenals de Schenleywijnbelangen, Roma en Cresta Blanca. Tegenwoordig omvat Guild 8 wijnmakerijen, met een hoofdkwartier in San Francisco en een centrale bottelarij en een mengbedrijf in Lodi. Guild is het eigendom van ruim 1000 wijnverbouwers. Behalve hun belangrijkste soorten produceert Guild diverse eaux-de-vie en ‘Silverado California Vodka’.

Montevina Wines

Montevina Wines, een kilometer of 5 van Plymouth in Shenandoah Valley, werd in 1973 geopend en is eigendom van de gepensioneerde bankier Walter Field. De meeste druiven die op Montevifia’s 70 ha worden verbouwd, worden behouden om jaarlijks een gemiddelde van 40 000 kistjes op te leveren. Gelegen in het district Amador, produceert Montevina vooral prima Zinfandel-druiven, die het goed doen in het droge en intens hete klimaat van de streek, en goede Sauvignon blanc. Kleine hoeveelheden Barbera, Cabernet Sauvignon en Sémillon worden ook gemaakt.

Central Valley

De voornaamste sector in deze vallei, Escalon-Modesto, is de zetel van de grootste wijnhandelshuizen in Californië. Escalon en Manteca liggen ten zuiden van Stockton, in het zuidelijk deel van San Joaquin County. De wijngoederen liggen van oost naar west tussen deze 2 kleine stadjes. Het gebied bedekt het zuiden van San Joaquin, Stanislaus en het noorden van Merced County in de omgeving van Livingston. Men produceert er een grote hoeveelheid tafeldruiven - Flame Tokay, Thompson Seedless en Sultanina - en helaas wordt een flink deel daarvan gebruikt voor de bereiding van wijn. Niettemin komt ook het gebruik van goede Zinfandels in zwang. De belangrijkste wijnbedrijven in Stanislaus County bevinden zich in Modesto en Salida.

Het grootste wijnbouwbedrijf ter wereld, E. en J. Gallo Company, is gevestigd in Modesto. Central Valley produceert enorme hoeveelheden middelmatige en goede wijn, vooral dessertwijnen, en een aantal gewone tafelwijnen en mousserende wijnen uit druiverassen met een hoog rendement. Per jaar worden hier ongeveer 500 000 ton druiven geperst. Deze streek vertoont een treffende gelijkenis met het zuiden van Frankrijk en in mindere mate met Algerije, niet alleen in klimatologisch opzicht, maar ook wat betreft de wijnen. Er worden steeds meer wijndruiven geteeld, zodat vandaag de dag twee derde van de 36 000 ha is beplant met druiven die een aanvaardbare wijn zullen gaan opleveren.

A. en J. Gallo Winery

Ernest en Julio Gallo zijn 2 van de bekendste namen in de Amerikaanse wijnindustrie. Ze zijn marktleider in de Verenigde Staten, en ook internationaal gezien. Vier bedrijven (in Fresno, Sonoma County, Modesto en Livingston) bottelen 150 000 kistjes per dag. Gallo exporteert wijnen

naar het Caribisch gebied, Canada, Groot-Brittannië en enkele andere Europese landen. Het is nog steeds een familiebedrijf met Ernest als hoofd marketing en verkoop en Julio als hoofd produktie. De jonge generatie Gallo is ook al actief in het bedrijf.

Dank zij een vernuftige verkooptechniek van produkten die aansluiten bij de smaak van de gemiddelde Amerikaan, worden de wijnen van Gallo thans vrijwel overal gewaardeerd. Achter deze politiek van massaproduktie van goedkope maar gezonde wijnen steekt een degelijk stuk hersenwerk. Het bedrijf experimenteert met iedere nieuwe wijn; het beschikt over de grootste staf gespecialiseerde onderzoekers in chemie, oenologie en microbiologie van Californië.

Tafelwijnen hebben Gallo groot gemaakt, maar sinds 1975 worden er ook wijnen met etiket ‘Wine Cellars of Ernest & Julio Gallo’ gemaakt. Er worden 8 druiverassen verwerkt waaronder Cabemet Sauvignon, Chardonnay en Sauvignon blanc. Er is een nieuwe kelder gebouwd waarin Franse en Joegoslavische eikehouten vaten liggen om de nieuwe wijn te ‘huisvesten’.

San Joaquin Valley

Het centrale deel van deze grote landinwaarts gelegen vallei is tevens het warmste; de invloed van de zeewind is er niet merkbaar. Te verwaarlozen regencijfers over het jaar, een gemiddelde temperatuur van 27-34° C in juli en augustus maken bevloeiing noodzakelijk. Men produceert er een grote hoeveelheid rozijnen, alsmede likeurwijnen en zoete versterkte wijnen van uitstekende kwaliteit. De droge tafelwijnen schieten kwalitatief tekort, omdat de druiven die hier worden verbouwd geen goed evenwicht tussen suiker en zuur te zien geven.

Het voornaamste gebied is Fresno-San Joaquin Valley dat bestaat uit 5 sectoren, van noord naar zuid: Madera (ten zuiden van Merced County), Fresno, Kings, Tulare en Kern.

De wijngoederen in Madera County liggen rond de gelijknamige stad. De belangrijkste qua hoeveelheid is → Papagni.

Fresno County, met de stad Fresno als centrum, heeft 24 wijnbouwbedrijven. Een groot deel daarvan produceert imitaties van port, sauternes, sherry enz. De wijnen van deze vallei kunnen worden verbeterd door er betere rassen te planten. Nog andere grote bedrijven hebben hun zetel in diverse steden in de omgeving van Fresno: Fowler, Selma, Reedley, Parlier en Sanger.

De wijngaarden van Kings County liggen bij Hanford, terwijl de centra van Tulare in Tulare en Cutler liggen.

De uitgestrekte wijngoederen van Kern County lopen van Delano tot Arvin, rond de stad Bakersfield. De 7 bedrijven van Kern leveren hun produkten niet direct aan de detailhandel, maar aan de belangrijkste firma’s in de andere gebieden. In San Joaquin Valley worden jaarlijks ongeveer 1,5 miljoen ton druiven geperst. Meer dan de helft van de 36 000 ha wijnland bestaat uit aanplant van de laatste 10 jaren.

J.F.J. Bronco Winery

Deze enorm grote producent-kweker (met een capaciteit van 2,5 miljoen hl) produceert goede tafelwijnen tegen zeer lage prijzen. De 2 gebroeders Franzia en een neef hebben Bronco Winery opgericht, nadat CocaCola in 1973 Franzia Winery had overgenomen.

Giumarra Vineyard Corporation

Dit enorme wijngoed van 6000 ha, waarvan 3200 ha met druiven is beplant, werd in 1906 gesticht door een Siciliaanse immigrant, ‘Papa-Joe’ Giumarra. Het bedrijf is nog steeds in handen van de familie. Ondanks de bijna tropische klimatologische omstandigheden van Central Valley slaagt Giumarra erin goede druiverassen te verbouwen, wat goede wijnen oplevert. De gemiddelde produktie is 1,5 miljoen kistjes.

Papagni Vineyards

Angelo Papagni’s wijnmakerij ligt in het hartje van Central Valley, 15 km ten zuiden van Madera, en produceert sinds 1973 wijnen. Papagni’s vader, Demetrio, een immigrant uit Bari in Zuidwest-Italië, verbouwde jarenlang druiven in deze streek. John Daddino is de wijnmaker achter de ongeveer 80 000 kistjes per jaar die worden uitgebracht met het etiket Angelo Papagni en Papagni Vineyards. Zo’n 1200 ha wordt met wijnstokken bebouwd. De wijnen van Papagni hebben het verrassend goed gedaan bij plaatselijke en Europese blindproeverijen.

Onder de varietal wijnen komen voor: Chardonnay, Sauvignon blanc, Barbera, Zinfandel, Muscat (beide stil èn mousserend), en Alicante-Bouschet. Twee ‘sherry’s’, droog en cream, worden eveneens gemaakt. De Chardonnay en Alicante-Bouschet zijn verbazingwekkend van kwaliteit, vooral de streek waar ze worden verbouwd in aanmerking genomen.

South Coasl Mountaib

Deze streek valt uiteen in 3 districten: Los Angeles County, San Diego en Cucamonga-Ontario. De eerste 2 liggen ten zuiden van de kustvallei waar een verfrissende zeewind waait, terwijl het landinwaarts gelegen Cucamonga-Ontario (synoniem met San Bernardo County) een voortzetting is van de woestijnachtige zone, waarvan de zomers te vergelijken zijn met die in San Joaquin Valley. Deze warme streek is minder geschikt voor de produktie van goede tafelwijnen, maar men bereidt er wel redelijk goede versterkte wijnen.

In Escondido (in San Diego County) maakt men hoofdzakelijk muskaatwijn; nieuwe wijngaarden maken betere kwaliteitswijnen.

Het beroemdste district van Zuid-Californië ligt in de omgeving van Cucamonga. Men produceert er grote hoeveelheden lichte wijnen die jong moeten worden gedronken, want het verzengend hete klimaat maakt het bereiden van een lang houdbare volle wijn onmogelijk. Rode tafelwijn wordt bereid met druiverassen die worden verwerkt tot imitatie chianti, bourgogne en claret. Enkele wijngoederen uit deze streek leveren een behoorlijke Grignolino Rosé. In Cucamonga-Ontario maakt men allerlei wijnen, van rode tafelwijnen tot mousserende imitatie-champagne en verder nog aperitieven en dessertwijnen. Onder een zo zonnig klimaat hangt de kwaliteit af van de vakbekwaamheid van de wijnbouwer, waarbij een overdadige hoeveelheid altijd ten koste gaat van de kwaliteit.

De druiven die in het warmste deel worden verbouwd - met name in de valleien Coachella en Imperial - zijn niet geschikt voor wijn en worden daarvoor ook niet gebruikt; er worden snel rijpende tafeldruiven geteeld. Zuid-Californië speelt geen grote rol in de produktie van wijnen; er wordt minder dan 5% van de totale produktie gemaakt. Niettemin zijn er 25 wijnbereidingscentra waarvan 6 eigendom zijn van Brookside Vineyards. Sommige streken zoals San Diego en Santa Barbara doen zich weer gelden in de produktie van wijn en druiven. Santa Barbara telt iets meer dan 4000 ha; dan volgen San Bernardino en San Diego.

Brookside Vineyard Company

Brookside heeft er veel voor gedaan om de druiventeelt in het zuidelijke gedeelte van de staat weer nieuw leven in te blazen. Het bedrijf is opgezet door 2 immigranten, Théophile Vaché en Marius Biane; rond 1850 werden in Redlands wijngaarden beplant. Met zijn 150 jaar is Brookside de oudste wijnmakerij in Zuid-Californië, en tevens de grootste. Brookside, dat in handen is van een groepje beleggers uit San Francisco dat de wijnmakerij in 1982 kocht van Beatrice Foods in Chicago, bedient zich van diverse afzetkanalen in Zuid-Californië. Onder de etiketten Brookside en Vaché wordt een breed scala aan generic en varietal wijnen geproduceerd. Een 140 ha grote wijngaard in Temecula levert de druiven voor de varietals, terwijl Brookside druiven en wijn aankoopt voor de generic wijnen.

Callaway Vineyard and Winery is gezegend met een goede vochtigheidsgraad, matige warmte en een lange groeiperiode. Callaways 60 ha liggen in een onverwacht wijnvriendelijk microklimaat tegen een heuvel bij Temecula, in Rancho California, ten noorden van San Diego. Slechts weinig mensen zagen dit in toen Ely Callaway er in 1969 voor het eerst wijnstokken plantte. Calaways werklust en talenten, waardoor hij uiteindelijk directeur van de textielfirma Burlington Mills werd, vinden hun weerspiegeling in het succes van zijn wijnstokken en wijnmakerij. Onder directeur Stephen O’Donnell worden Callaway-wijnen op de traditionele droge Duitse manier gemaakt. Een tamelijk droge Chenin blanc wordt als een van zijn beste wijnen beschouwd.

Callaways produktie beloopt zo’n 100 000 kistjes per jaar. Ongeveer de helft van de druiven die gebruikt worden voor Callaways Fumé blanc, Sauvignon blanc, Chenin blanc, Chardonnay en White Riesling, wordt gekocht. Hiram Walker, de Canadese distilleerderij, heeft Callaway in 1981 overgenomen.

8. San Luis Obispo - Santa Barbara

Hoewel er in San Luis Obispo en Santa Barbara al meer dan een eeuw wijn wordt gemaakt, hebben beide districten een opleving doorgemaakt van varietalaanplant en de vestiging van nieuwe wijnmakerijen. De 2 districten, 415 km ten zuiden van Sacramento en 165 km ten noorden van Los Angeles, telden eind van de jaren ’60 3 of 4 wijnmakerijen, terwijl er nu zo’n 25 gevestigd zijn, een aantal dat zeker nog zal toenemen.

San Luis Obispo County, ten zuiden van Monterey, aan de bron van de Salinas River, herwint op het ogenblik zijn vroegere reputatie als belangrijk wijngebied. De toekomst van de wijnproduktie in dit gebied is rooskleurig, gezien het gunstige microklimaat.

De voornaamste wijngaarden van San Luis Obispo bevinden zich rond Shandon in het noorden, de Edna Valley in het zuiden en Paso Robles en Templeton in het westen. Er zijn 12 gelieerde wijnmakerijen en zo’n 2000 ha wijngaard in het district. In Santa Barbara County ligt 2400 ha aan wijngaarden. De valleien Santa Ynez en Santa Maria zijn de belangrijkste wijngebieden in het district.

Veel hectaren van de nieuwe aanplant in beide districten wordt ingenomen door mooie varietals zoals Chardonnay, Cabemet Sauvignon, Zinfandel en Riesling. Pinot noir-druiven zijn met verrassend groot succes in bepaalde regio’s aangeplant. De beste streken zijn die welke door zeewind worden afgekoeld, waardoor het effect van de hoge temperaturen overdag wordt getemperd, zodat de druiven het nodige hoge zuurgehalte kunnen behouden, dat in Zuid-Californische wijnen maar al te vaak ontbreekt. Edna Valley Vineyards. Deze wijnmakerij is het resultaat van een samenwerkingsverband tussen Paragon Vineyards en de Chalone Winery. Het bedrijf is gevestigd ten zuidoosten van San Luis Obispo aan Highway 227.

Terwijl de huidige wijnmakerij in aanleg was, werden de eerste wijnen (Pinot noir en Chardonnay) bij Chalone gemaakt. De produktie bedraagt 35 000 kistjes, inclusief Chenin blanc en Vaugrée, een koperkleurige witte wijn uit Pinot noirdruiven.

Estrella River Winery

Deze wijnmakerij ligt 10 km ten oosten van Paso Robles, ingesloten door de Gavilan Mountains in het oosten en de Santa Lucia Mountains in het westen. Zo’n 280 ha glooiende heuvels verschaffen het familiebedrijf Estrella River Winery ongeveer de helft van de druiven die nodig zijn voor de jaarproduktie van 100 000 kistjes. Directeur Cliff Giacobine leidt Estrella River, met zijn broer, James Giacobine, als assistent. Tom Myers is er de wijnmaker. Hun eerste persing vond plaats in 1977 in hun opzienbarende nieuwe wijnmakerij. Alles bij elkaar worden er 9 variëteiten verbouwd, die heel redelijke tafelwijnen opleveren.

The Firestone Vineyard

Kate en Brooks Firestone, en Brooks’ vader, Leonard, van de beroemde bandenfamilie, bezitten een meerderheidsaandeel in dit bedrijf in Santa Ynez Valley, terwijl het minderheidsaandeel in handen is van Suntory Ltd., een Japanse distilleerderij. De 122 ha, beplant met 7 verschillende druivesoorten, produceren sinds 1975 zo’n 75 000 kistjes per jaar. De Riesling en een goede Pinot noir zijn de opvallendste wijnen van Firestone. Firestone Vineyard, 8,5 km ten noorden van Los Olivos bij Santa Barbara, verheugt zich in een uniek microklimaat dat door zeemist wordt getemperd. De Firestones waren in dit gebied pioniers op het vlak van wijn maken.

Lawrence Winery

Deze wijnmakerij ligt zo’n 11 km ten zuiden van San Luis Obispo in Edna Valley. James Lawrence, oprichter en voormalig eigenaar ervan, is nu de wijnmaker bij Giumarra. Lawrence heeft de wijnmakerij in 1980 verkocht aan Glenmore Distilleries Company in Louisville, Kentucky. Cary Gott, die vroeger bij Montevina werkte, is er de wijnmaker. Alle druiven voor de jaarproduktie van 150 000 kistjes worden van wijngaarden in Edna Valley gekocht, onder andere in de zuidelijkste streken Bien Nacido en French Camp. De nieuwe leiding van Lawrence is zo verstandig geweest het assortiment terug te brengen van 16 tot 5 wijnen.

Santa Ynez Valley Winery

Boyd Bettencourt, de familie Davidge en Fred Brander hebben deze wijncorporatie in 1976 opgezet. 2 Wijngaarden in de koele Santa Ynez Valley leveren ongeveer de helft van de druiven benodigd voor de jaarproduktie van 12 000 kistjes. Eén wijngaard (44 ha) is in 1969 door de families Bettencourt en Davidge aangeplant. De andere 16 ha, in Los Olivos, is het eigendom van de familie Brander. Fred Brander is de wijnmaker in hun gerenoveerde boerderij. Santa Ynez specialiseert zich in varietal witte wijnen en produceert eveneens 2 rode.

Zaca Mesa Winery

Zaca Mesa ligt niet ver van Los Olivos in Santa Ynez Valley en is het eigendom van Marshall Ream, vroeger manager bij Atlantic Richfield. Zijn wijnmakerij is gespecialiseerd in 3 witte en 3 rode varietals. Met 94 ha in Santa Ynez en 45 ha in de naburige Santa Maria Valley, voorziet Zaca Mesa grotendeels in zijn eigen druivenbehoefte. Ken Brown is de wijnmaker achter de jaarproduktie van 90 000 kistjes. Zaca Mesa organiseert concerten en andere culturele activiteiten.